Пишува: Катерина Шекеровска-Димовска/katerina@panacea.mk
„Во моментот кога одлучив дека ќе се преселам во Дар ес Салам, бев свесен каде одам и со што треба да се справувам“, ја започнува својата приказна Игор Митровиќ, пејач, кој во последните години живее и работи во Танзанија. Покрај многуте предизвици, новата средина, климатските услови и сосема поинаквиот начин и темпо на живот, Митровиќ „на своја кожа“ ја почувствувал и не толку убавата страна на Танзанија, соочувајќи се со маларијата, паразитска болест, која ја пренесува женката на комарецот Anopheles. И тоа не еднаш, се соочил два пати! – искуство за кое раскажува во прво лице во разговорот за Панацеа.мк.
Во последниве години си на релација Скопје – Дар ес Салам, Танзанија, каде што живееш и работиш, место со специфична клима, каде еден од главните проблеми се токму комарците, кои пренесуваат различни болести и со кои имаш непријатно искуство. Како се справуваш со нив и со другите закани, опасности по здравјето, со оглед на тамошните услови? Кои се превентивните мерки за заштита?
Митровиќ: Во моментот кога одлучив дека ќе се преселам таму, бев свесен каде одам и со што треба да се справувам, и не ми беше воопшто проблем бидејќи бев претходно информиран за се, бидејќи имам сестра којашто живее таму подолг период. Нема некои опасни болести, освен маларијата, која за нив е многу добро позната локална и многу лесно излечива болест. Се справуваат многу лесно со тоа и не го земаат многу за опасност. Нема некои посебни превентивни мерки за заштита, освен пиење многу кокосова вода на дневна база и мачкање на телото со средство против комарци. Секако, постојат антималарични апчиња кои се препорачани само за туристи кои не живеат таму, туку доаѓаат на одреден период. Но бидејќи јас живеам таму, не се препорачливи да се консумираат често, и многу е подобро да се научи имунитетот сам да се бори против паразитите, што и всушност сите Европјани го правиме. Други опасни закани по здравјето во Танзанија, нема, освен цеце мувата, меѓутоа во пределот каде што јас живеам, Дар ес Салам, ја нема.
Mногу повеќе обрнувам внимание на моето здравје во Танзанија, отколку во Македонија. Можеби психата си го прави своето, па бидејќи знам за маларијата, која е многу честа таму, водам голема грижа за моето здравје. Пијам 2-3 литри вода дневно, секое сабајле пијам и кокосова вода, ја консумирам во голема количина, помага за дигестивниот систем и за еден тон други работи
Маларијата е паразитска болест која ја пренесува женката на комарецот Anopheles и која доколку не се лекува може да има фатални последици по здравјето. Како се манифестираше кај тебе, кои беа симптомите?
Митровиќ: Апсолутно може да има фатални последици по здравјето, доколку не се лекува и не се преземат никакви мерки. Симптомите на маларија се висока температура, болки во мускулите и коските на телото и омалаксаност. Така беше и кај мене.
Маларијата е итна медицинска состојба која бара третман во болнички услови. Како се одвиваше твоето лекување?
Митровиќ: Кај нас и на наши простори, да, маларијата бара третман во болнички услови. Додека таму каде што е честа и ја сметаат за локална болест, како во Танзанија, не бара третман во болнички услови, туку домашно лекување. Јас првиот пат имав третман во болнички услови, бидејќи бев во Македонија. Се проверив еден ден пред да се вратам дома, на одмор во Македонија, и резултатот беше негативен, но доколку имаш маларичен паразит во себе, треба да поминат од 3 до 5 дена како би се видел паразитот на крвната слика. Јас јавно сакам да се заблагодарам на докторите во Македонија коишто ми го спасија животот и успешно ме извлекоа од маларијата! Бев 2 недели во болница каде што секојдневно примав терапии и целиот третман беше успешен.
Два пати прележа маларија. Дали вториот пат беше поразличен од првиот?
Митровиќ: Вториот пат беше многу поразличен од првиот. Го открив паразитот на време, на самиот почеток кога уште не беше многу развиен и размножен во голем број. Бев во Дар ес Салам, примив една доза на терапија, секако, дадена од доктор, ја примав терапијата во домашни услови и после 3 дена бев како нов. Таму, во Танзанија, маларијата ја гледаат како не толку голема и опасна болест, бидејќи им е локална болест, имаат медикаменти, и се справуваат секојдневно со неа.
Здравјето е приоритет на секој човек. Како ти го негуваш, како се чуваш, имаш ли некои посебни ритуали, на што обрнуваш повеќе внимание?
Митровиќ: Да бидам искрен, многу повеќе обрнувам внимание на моето здравје во Танзанија, отколку во Македонија. Можеби психата си го прави своето, па бидејќи знам за маларијата, која е многу честа таму, водам голема грижа за моето здравје. Пијам 2-3 литри вода дневно, секое сабајле пијам и кокосова вода, ја консумирам во голема количина, помага за дигестивниот систем и за еден тон други работи, овошје и зеленчук јадам во голема мера, никогаш не ми биле послатки од сега, бело пилешко чисто месо со салата, житарици за доручек… За се треба само желба и навика. Секој почеток е тежок, па така и овој, но после станува задоволство, потреба и навика/рутина. Внимавам многу на исхраната, бидејќи таму има навистина голем избор на кујни, вежбам во теретана секој ден освен во недела, трчам покрај прекрасните песочни плажи, возам велосипед. Научив и да готвам, во кујна се снаоѓам не одлично, меѓутоа многу добро…
Здравјето вреди како ништо друго на светот. Лекцијата ми е веќе научена и, секако, секое лошо за добро е
За мажите постои верување дека се плашат од белите мантили, припаѓаш ли и ти во таа група?
Митровиќ: Зависи од ситуацијата, ха, ха, ха… Се шегувам. Не спаѓам во таа категорија на мажи, не се плашам од доктори, но не сум љубител (како и сите претпоставувам) на болничкиот амбиент.
Често пати си бил дел од хуманитарни настани, секогаш подготвен да помогнеш каде што можеш. Сепак, сметаш ли дека во последно време е изгубена хуманоста кај луѓето, емпатијата, дека почесто се вртиме на другата страна отколку да погледнеме во лицето на оној кому му треба помош?
Митровиќ: За жал, да. Постојат се уште луѓе во вистина смисла на зборот, меѓутоа се навистина ретки. Денес, се се сведува на користољубивост, многу „хејтање“ и омраза, незадоволство, па дури и одмагање… Сум бил сведок на многу такви случки и сметам дека себичноста кај луѓето ширум светот е дојдена на едно огромно ниво каде што во никаков случај не се прават исклучоци. Не само јас, знам дека сите сме сведоци на истото и се ужаснувам од сето тоа. Како заклучок можам да кажам само дека да, постои хуманоста кај луѓето, но во многу помала мера.
