Пишува: Александра Стојановска/saska@panacea.mk
Таа е доказ дека чуда во медицината постојат. Дека желбата за живот е над сите болести, дека вербата во себе е најважна од се. Јована Огненовска-Бакаловска е жена херој. Нејзината енергија е заразна, таа е инспирација која чекори. Толку љубов носи во своето срце и буди такви емоции кај другите што покрај неа не може да не го сакате животот. Таа во искреното и емотивно интервју зборува за нејзината борба со карциномот, за семејството и нивната безрезервна поддршка, за животниот пат кој од корен ја промени и за патувањето наречено живот.
Како психотерапевт, кој претходно се соочувал преку искуството на други пациенти со карциномот, како ја прими веста за твојата дијагноза? Кога се случи тоа?
Огненовска-Бакаловска: За да го опишеш искуството со карциномот, дури и да си најдобриот онколог, психолог или каков било тип на медицински професионалец, кој има близок допир со пациенти, треба и самиот да си пациент. Доживувањето на карциномот е премногу лично и интимно искуство, можеби најличното што некогаш сум го имала доживеано. Ниту една состојба на која моето тело било изложено во годините наназад, не ме турнала толку блиску до спојување со духовниот аспект од моето битие. Можеби ќе помислите – „Во светот постојат толку многу духовно описменети луѓе, зарем сите тие поминале низ такво искуство?“ Одговорот е, секако, ДА, можеби не била малигна состојба во прашање, можеби дури и не била ни болест, но, секако, станувало збор за соочување со најстрашниот страв што го носеле длабоко во себе. Сега кога го одговарам ова прашање, ми пролетуваат низ главата слики на сите работни места на кои сум работела, на сите клиники во Оксфорд и Бирмингем чии вработен сум била. Речиси и да можам да се сетам на сите пациенти со кои сум работела. Но, најмногу впечаток ми оставаа оние кои болеста полека, од ден во ден, ги догоруваше како восочни свеќи. Карциномот, до пред јас лично да бидам дијагностицирана, секогаш ме асоцираше на страдање и ужас, на болка и смрт. Бев благословена да работам со дементни лица, од кои голем број, покрај деменцијата како невро-дегенеративно мозочно заболување имаа и еден куп друг придружни телесни и соматски нарушувања. Кога ќе примевме на одделот дементно лице со карцином, емотивно ни беше најтешко да се справуваме. Како на лице со нарушени когнитивни способности да му ја објасневме сликата на карциномот? Не беше возможно, па затоа премолчувавме и се однесувавме како карциномот воопшто да не постои. Но, прогресијата на болеста стануваше очигледна и прашањето беше, од двете неизлечиви болести, која ќе победи: деменцијата или карциномот? Но, кога си од другата страна на приказната, сето претходно искуство не ти е од помош. Сега си ти тој за кого некој друг треба да се грижи. Сега си ти тој кому треба да му се соопшти дијагнозата. Сега си ти тој што треба да најде сили да се справува со се. Да признаам, не беше воопшто лесно. Ме дијагностицира со најфаталниот облик на карцином, инфламаторен карцином, еден ден пред третиот роденден на мојата ќеркичка. Од оваа дистанца сега, две години подоцна, си честитам себеси на храброста. На нозе го прославивме роденденот на моето ангелче и за 48 часа го спакувавме сиот живот од Англија и се преселивме во Македонија. Кога за последен пат ја заклучив влезната врата на мојот дом во Бирмингем, како да знаев дека ова наше патување ќе потрае повеќе од петнаесетина дена… Бев во право, две години подоцна, ние се уште патуваме, но тоа е добро, тоа е одлично, тоа значи дека сме живи…
Зошто од Англија се одлучи лекувањето да го спроведеш во Македонија?
Огненовска-Бакаловска: Дали знаете дека само на нашиве простори медицинските професионалци се уште се нарекуваат „лекари“ и „доктори“? Секаде во светот нив ги нарекуваат medical practitioners, дури и семејниот лекар се нарекува GP – general practitioner. Знаете ли зошто? Затоа што „практицираат лекување“, а не лекуваат. Ова не е шега. Секако, како дел од англиското здравство, ова не ми пречеше, напротив не можев ни да ја согледам разликата на почетокот. Но, како психолог кој имаше среќа да работи во најдобрите психијатриски центри во Оксфорд и Бирмингем, секојдневно ја гледав разликата. Ние како медицински професионалци или практиканти секојдневно сведочевме на продолжено и доживотно хоспитализирање на пациенти на различни возрасти. Психијатриските клиники се преполни во Англија со пациенти кои никогаш не се излекуваат. Кога ме дијагнотицираа, на 19 септември, 2016 година во најдобриот центар за жени во Бирмингем, Women’s Hospital во склопот на Queen Elizabeth Hospital Birmingham (QEHB), во тимот во кој ме дијагностицираа ги имав двајцата надобри стручњаци д-р Францис, најдобриот торакален хирург, и д-р Реа, еден од најдобрите онколози, и обајцата професори на Универзитетот во Бирмингем. Но, начинот на кој ми ја соопштија веста, во моменти кога се соочуваш со болест со голема смртност, за мене беше пресуден да ја одберам Македонија. Имено, во првите 60 секунди ми беше соопштено дека се соочувам од најреткиот облик на карцином на дојка, со најголема смртност и најмала веројатност за преживување. На моето прашање – „Што е она што максимално можете да го сторите за мене“, мојот онколог, гледајќи ме право во очи ми рече: „Со оглед на твоите години, кои не ти се предност, светската статистика вели 2-5 години со сите расположиви терапии, ако имаме среќа да не метастазира.“ Длабоко во себе немав сили да ја прифатам англиската верзија на мојата реалност. Немав што да изгубам, јас и онака се борев за мојот живот за кој ми беше даден одреден рок на траење. Со тага и страв, но одредена леснотија во душата, се откорнав од англиското тло, ја заклучив влезната врата на својот дом, и без да се свртам назад, заедно со моето мало, прекрасно семејство, тргнавме на едно неизвесно патување. Не погрешив што ја одбрав мојата мајчина земја. Тука те лекуваат лекари кои ти велат – „Ќе оздравиш“, тука ти препишува хемотерапија најдобриот онколог на светот, д-р Нино Васев, гушкајќи те топло и велејќи ти ’пиле, ти си здрава’. Ти можеш да се соочиш со ова. ’само верувај си себеси’. Две години подоцна, моето лекување се уште трае, но јас сум се уште жива и верувам дека уште многу долги години ќе биде така.
На Онкологија те нарекуваат чудо на медицината. По што твојата терапија е различна од останатите? Лекови, ум, фокус…
Огненовска-Бакаловска: Како психотерапевт знаев дека со самото тоа што дозволив да бидам дијагностицирана со карцином, особено со карцином на дојка, значи дека јас, не само како човек, туку и како психолог сум потфрлила. Кога се дојките во прашање, тоа е регијата на соларниот плексус и сите емоции се сместени токму тука во просторот каде што е срцевата чакра. Кога боледуваш од карцином на дојка, значи дека емоционалниот систем на вреднување и расудување е нарушен. Колку и да сум мислела за себеси дека сум жртва на одредени околности, сепак клучот бил во моите раце и јас самата сум го дозволила тоа. Оттука тргна лекувањето. Од ЉУБОВТА, спрема себеси и спрема сите околу мене. Имав потреба да сакам и да ја раздавам мојата љубов. Имав потреба да им верувам на луѓето. Си направив тим на луѓе на кои им верував. Се што беше поврзано со цитостатското лекување му беше препуштено на д-р Нино Васев, кому бескрајно му верувам и го сакам, и ниту една негова одлука не ја проверував. За оперативните зафати, како за радикалната мастектомија на дојката, така и за повторното отворање на резот поради локалниот рецидив, четири месеци по првичната операција, задолжен беше почитуваниот проф. д-р Андреа Арсовски. Одличен хирург, уште подобар лекар, кој со огромна посветеност и љубов ги изведе хируршките зафати и се грижеше за мене. Но, само ова не е доволно. Со физичко отстранување на туморот или со труење на малигните клетки со хемотерапија, вие само сте ги отстраниле симптомите на болеста. Болеста е се уште во телото. Е тука на сцена стапуваат сите методи со кои се служам за да преживеам и да се излекувам. Оној што е дијагностициран со карцином е полн со токсини, секако, тоа довело до згуснување на лимфниот ситем во телото и нарушено исфрлање и рециклирање на токсините, чие трупање во организмот, заедно со кислените во телото, ја смениле морфолошката функција на клетката и ја оштетиле нејзината ДНА. Во овој момент, една здрава клетка, станала малигна. Лекувањето на карциномот оди по обратниот процес по кој си се разболел. Прво го отстрануваш туморот, па ги труеш со хемотерапија сите можни залутани малигни клетки по телото, па после тоа, па го лекуваш болното тело.. Јас сето ова го правев оддеднаш. За цело време моето тело беше подложено на редовен детокс, на голем број суплементи и терапии кои им помагаат на болните клетки да ја повратат својата нормална морфолошка функција и да го бранат сопственото тело. Моето третирање вклучува многу позитивно афирмирање, читање литература со ваква содржина, практикување лекување со енергија – РЕИКИ, за што и самата сум сертифициран РЕИКИ практикант, вежбање Јога, за што од неодамна станав и меѓународно сертифициран обучувач, многу самосвесност, медитација, молитва, мајндфулнес, ЕФТ техники на тапкање по меридијаните, подесување на фрекфенцијата во телото со Информотерапија, консумирање на природни лекови и тинктури, следење на протокол со H2O2, хидрогенизирање на телото со хидроген пероксид, ММС протокол, како и протокол со DMSM и DCA протоколи за кои се подготвувам за следниве неколку недели. Голем бенефит моето тело и мојот дух имаат и од древните шаманистички патувања на душата, кои во форма на автосугестивни хипнотички сесии самата себеси си ги практикувам и во кои ја лекувам мојата душа од сите повреди на кои била подложена. Зошто важам за чудо на онкологија? Затоа што за прв пат во Македонија, а можеби и пошироко, карцином лекува длабоко освестена и спиритуална личност која е свесна дека карциномот не е само телесна болест. Јас преку моето лекување покажав дека телото болно од карцином е тело гладно за љубов. Протоколот на лекување со ЉУБОВ е се уште познат на клиниката за Онкологија и кога и да видат пациент кој лепи позитивни афирмации на хемотерапијата, знаат дека Јована е таа што работи со тој пациент. Има ли поголемо чудо од тоа, да направиш на Онкологија атмосфера на радост, на љубов и на позитивна енергија? За голем број пациенти одењето на Онкологија стана забава, таму се дружиме, се лекуваме, споделуваме љубов и се поддржуваме. За ваков тип на лекување сонував откако сум дијагностицирана и среќна сум што може да направам некаква промена во нашето здравство.
Беше и на исцелување во Унгарија. Зошто токму таму?
Огненовска-Бакаловска: Како што напоменав, лекувањето започна во Македонија во октомври, 2016 година. После две примени хемотерапии, знаев дека само цитостатскиот протокол не е доволен да ми го спаси животот. Хемотерапијата ќе го сопреше ширењето на карциномот. Но, ми требаше нешто што ќе го излекува телото. Во јануари 2017 година отпатував во Унгарија, во прекрасното планинско место Добогоко во чии пазуви е сместен Герсон институтот за здрава храна. Божествено место во кое е сместена срцевата чакра на земјата, местото кое ми беше потребно за да го воспоставам изгубениот контакт со сопствената душа, за да го излекувам моето болно срце.. Исцелување од телесната болест која полека ми го јадеше телото одвнатре, започна… Имаше надеж за мене. Се чувствував среќна и полна со самодоверба. Кога ја сменив исхраната и кога започнав да се чистам од токсините, како телесни, така и ментални, како пеперутка што минува низ процесот на метаморфоза, така и моето тело, за само неколку месеци почна да се преобликува и да ја добива формата за која бев родена. Конечно почнав да наликувам на себеси. Кога ќе се погледнев во огледало, во сопствениот поглед гледав само ЉУБОВ. Со вишокот на килограми го отстранив и се она што беше вишок во моето тело: предрасуди, негативни мисли, депресија, скептицизам, стрес, лутина, бес, незадоволство. Ослободив од себе се што ми беше непотребно и ме држеше во состојба на болест. Го ослободив детето во себе. Му ги зацелив раните и му ја вратив силата. Овој пат знаев, што и да ми се случи понатаму во животот, нема да биде посилно од мене. Неколкуте недели минати на ова прекрасно место ми ги вратија самодовербата и силата и ме насочија на еден духовен пат за кој целиот овој живот Бог ме спремал – ДА БИДАМ ЉУБОВ.
Ракот на дојка, како првична дијагноза, подоцна се рашири. Како се соочи со тој момент?
Огненовска-Бакаловска: Паузата со хемотерапијата имаше своја цена. За неполни три месеци, примарниот карцином од десната дојка метастазираше на коските. Бев премногу слаба да се соочам со оваа вистина. Не ја прифатив. За мене карциномот беше само во градата и нему му се посветив. Колку телото ми беше поисцрпено од терапиите, толку јас поупорна бев во лекувањето. Секое утро станував пред изгрејсонце и вежбав јога онолку колку што силата во телото ми дозволуваше. Пиев десетина разно-разни тинктури и чаеви кои внимателно ги дозирав и ги распределував во текот на денот. Заедно со мојата мајка, баба Јаготче, му бевме 100 % посветени на моето лекување – 13 свежо цедени сокови секој ден, свежи салати, посни варива, специјално подготвени чаеви, разно-разни капки и облоги, есенцијални масла, повеќе од шеесетина различни суплементи, клистирање со органско кафе и до пет пати дневно. Во првите шест месеци од лекувањето, поголем дел од денот бев во полубудна состојба, се сеќавам бев будна кога одев на третманите во хибербаричка комора и кога вежбав јога. Поголем дел од денот бев или во заспана или во медитативна и молитвена состојба. Дури и сопственото дете цели 12 месеци не спиеше со мене. Одлучив, во следните две години ќе се посветам на себеси, а моето семејство се сложи со таа жртва. Ме опсипуваат со грижа и љубов постојано. Но, љубовта на мојата ќеркичка ме лекува повеќе од се на светот. Нејзиниот бакнеж лекува се. Дури и во моментов, кога поради терапиите за коски, чувствувам огромна болка во мускулно-скелетниот систем, додека го пишувам текстов, таа ми е свиена на колената и ми ја топли душата. Децата носат чудесна и исцелителна енергија, и јас особено ја чувствувам таа енергија бидејќи се лекувам дома со три деца, внуците Славен и Симон и мојата Андреа. Секој би посакал да биде на моето место. И сега, пред секое примање терапија, се подготвувам, визуелизирам, пишувам ливчиња со позитивни афирмации кои ги лепам на шишињата со терапија и насекаде во домот. Го благословувам секој лек што го внесувам во телото, се што јадам и пијам. Ја благословувам секоја рака што го допира моето тело. Си правам филм во главата. Секоја болка ја претставувам на ментален екран и гледам како моето тело се ослободува од болката и зајакнува од ден во ден се повеќе и повеќе. Тоа ми помага да ги минувам и настрашните болки без дополнителни лекови за смирување.
Те промени ли болеста?
Огненовска-Бакаловска: Многу… Од корен. Ме направи подобра личност и ме научи како да го живеам сопствениот живот. После дијагнозата се е поинаку. Јас не сум повеќе личноста што некогаш бев. Се е повпечатливо, цвеќињата мирисаат поубаво, вкусот на храната е посладок, сонцето ме милува понежно. Се ми е возбудливо и пријатно. Среќна сум и радосна со секоја измината секунда. На моменти си велам Господи ако требаше да се случи болест за да се роди оваа Јована, тогаш не жалам ниту една секунда мината на ова патување. Лекувањето карцином си бара промени. Не можеш да се лекуваш во услови во кои си се разболел. Мора се да смениш. Пред се, мораш ти самиот да се смениш. Како што ми вели мене мојот драг онколог и пријател, д-р Нино Васев: „Пиле, кога ти ќе почнеш да се менуваш, нештата околу тебе ќе почнат самите да се менуваат.“ Колку само е во право. Оваа новата Јована ја сакам и ја прифаќам.
Престанав да ја осудувам и да бидам незадоволна со неа. И давам слобода да биде тоа што ја прави среќна. И давам простор да одбере да прави се што и носи радост. Од ден во ден, исчезна буката во мојот ум. Почувааш да се лекуваш кога вревата во телото се стивнува. Се е мирно во моето тело сега. Нема отпор, нема стрес, нема страв. Лекувањето карцином е едно неизвесно патување и мораш да бидеш подготвен дека ќе потрае онолку колку што е потребно. Научив да си ја чувам силата, да не се давам без усул на сите. Си создадов во душата свој магичен свет во кој се обновувам секогаш кога светот околу мене ќе ме истроши. Во оваа моја магична земја Шамбала се е идеално, се вибрира во висока фреквенција и сите живеат во љубов. Сонувам да допрам со својата љубов до сите околу мене, и ми успева. Сите луѓе кои биваат допрени од мојата љубов, велат трајно се менуваат. Зарем тоа не е најголемото човеково постигнување – да направиш некој поради тебе да се чувствува подобро. Тоа е мојата мисија – свет без болести и со неограничени количества на љубов. Тоа е мојата лична промена и тоа е промената која ја прави мојата душа во светот, чекор по чекор.. Се надевам дека ќе живеам доволно долго, да сведочам на овие промени. Но, долго по моето физичко исчезнување, мојата љубов ќе живее.
Што работи твојата група „Љубов“?
Огненовска-Бакаловска: Да бидеш дијагностициран со карцином е едно од најстресните искуства во животот на еден човек. Како и да е, кога дијагнозата е тука и е реална, не ти останува ништо друго, освен да се справуваш со неа и со сите сегменти на животот, кој трајно ти се менува. Како онколошки пациент, но и како психотерапевт, знам дека поддршката е клучна состојка во коктелот лекување. Во неможност да добијам и јас самата како пациент психолошка поддршка од ниту една институција во државава, самата формирав група за поддршка. Ја нареков ЉУБОВ – група за поддршка на пациенти кои лекуваат карцином. Мојата група е единствената група во светот што „не се бори“ против карциномот, бидејќи сте други се групи за борба против карциномот. Зарем можеш да се лекуваш со агресија? Ако карциномот е болест во која твоето тело се свртело против тебе самиот, против кого се бориш – против своето тело? За жал, со вакви групи раководат луѓе кои не се онколошки пациенти, не се психолози и немаат духовна писменост и токму затоа произволно и ноншалантно го сфаќаат водењето на вакви групи. Но, дали се тие свесни колкава е одговорноста да советуваш некој што лекува карцином? Дали се свесни дека со секој искажан и премолчен збор тие дирекно влијаат на добросостојбата на пациентот? Очигледно не се, а и тоа не е важно бидејќи за прв пат во Македонија а и во светот постои група што го лекува карциномот со ЉУБОВ.
Како терапевт и координатор на ЉУБОВ, поддржувам илјадници пациенти на социјалните мрежи, телефонски, а и лично, на групните терапии кои се одвиваат еднаш во неделата. Но, мојот сон е групата ЉУБОВ да добие свој окупациски центар за личен развој, во кој ќе можам на сите пациенти, бесплатно, да им го пренесам моето знаење, низ различни терапии (арт терапија, музико- терапија, хортикултурна терапија, терапија со готвење), потоа јога, медитации, физикални вежби, кардио вежби, психотерапевтски вежби, како и еден куп други трикови кои јас ги применувам во сопственото лекување. Да бидам искрена, шокирана сум како нашето здравство нема слух за отворање на ваков центар и за вработување на психотерапвт кој ќе биде насочен во психо-онкологија и ќе им помага на пациентите да се справуваат со дијагнозата и терапиите. Но, сето ова не ме обесхрабрува, напротив ме мотивира да размислувам во насока на отворање на таков центар. Се надевам дека во следните неколку месеци, Бог ќе ме послужи со добро здравје и дека ќе најдам начин да го реализирам овој мојот сон. Се е полесно, кога ќе го споделиш со некого. И болката помалку боли кога ја споделуваш. Групата ЉУБОВ е моето новороденче, најубавото нешто што сум го искреирала во животот. Многу активни учесници во групата ЉУБОВ велат дека нивниот живот комплетно се променил откако почнале да се дружат во групата. Една од најголемите промени, која речиси сите ја наведуваат, е зголемувањето на чувството на самодоверба и чувство на моќ, кои секако произлегуваат од сознанието дека имаат целосна контрола над сопствениот живот и над третманот на лекување. За крај, искрено би можела да зборувам бесконечно, бидејќи да се биде координатор на една ваква група е животна можност за која сонува секој психолог психотерапевт. За мене оваа група нуди можност да ги искористам сите мои знаења и вештини, и помагајќи им на другите, си помагам себеси. Прекрасно е чувството да споделуваш љубов и поддршка со оние на кои си им потребен. Душата ми е полна секогаш кога некој од членовите ќе сподели во групата искуство дека нивното лекување оди на подобро. Не случајно сум токму јас дијагностицирана. Мојата мисија и потреба во групата е повеќе од очигледна и јас сум му благодарна на мојот живот за сите искуства кои денеска ме направија подобар човек… А карциномот, дефинитивно се лекува со ЉУБОВ!