„СЕКОЈА СЕСТРА Е РОДЕН ОРИГИНАЛ ЗА СЕБЕ И СЕКОЈА СЕСТРА МОЖЕ ДА ГИ ПОМЕСТИ РАБОТИТЕ ОД МЕСТО КОН НАПРЕД. САМО ТРЕБА ДА БИДЕМЕ ЕДИНСТВЕНИ И ДА БИДЕМЕ ЗАЕДНО. САМО ТАКА ЌЕ УСПЕЕМЕ.“
– М-р Гордана Бешлиовска,
претседател на Унијата на ЗМСТАС и ЗМСТАС „За нас“
ПИШУВА:
Катерина Шекеровска – Димовска
Фото: ЗМСТАС „За нас“
Во хотелот „Дрим“ во Струга во изминатиот викенд (13-15 октомври), во организација на Унијата на ЗМСТАС предводена од здружението „За нас“, се одржа вториот Конгрес на медицинските сестри, техничари, акушерки и стоматолошки сестри со меѓународно учество, тематски насловен „Здравствената нега – научна дисциплина“. На Конгресот присуствуваа околу 400 учесници, предавачи и соработници, а за првите впечатоците по неговото одржување разговараме со м-р Гордана Бешлиовска, претседател на Унијата на ЗМСТАС и ЗМСТАС „За нас“.
Сестра Гордана, како помина 2. Конгрес на медицински сестри со меѓународно учество, колку сте задоволни од посетеноста и дали ја остваривте зацртаната цел?
М-р Бешлиовска: Ја знаете онаа изјава на нашите кошаркари: „Леле, што направивме!“ И ние можеме така да се компарираме, кога заврши официјалниот стручен дел, кога бевме пред затворање на Конгресот, појавувајќи се пред целиот аудиториум којшто беше се уште во „Дрим“ имав еден наплив на емоции кога навистина морав така да кажам: „Леле, што направивме!“
Што, всушност, направивте?
М-р Бешлиовска: Искрено, го собравме Балканот и Европа на едно место, го собравме сестринството од Балканот на едно место, според податоците за присуство на професионалните здруженија, на претставниците од образованието, од регионот и пошироко може да сфатите што сакам да кажам… Четиристотини учесници е импозантна бројка, целото сестринство од Македонија беше на едно место и докажа во моментот дека се тоа што го зборуваме години наназад во смисла на нашата стручност, професионалност, нашата желба да се надградуваме и усовршуваме, Конгресот само ни овозможи истото да го потврдиме и да видиме дека нашите сестри својата работа ја преточија во стручни трудови, коишто се рамо до рамо со трудовите на сестрите од регионот и од Европа. Еминентните професори и сите други предавачи коишто беа дојдени од сите нивоа, од голем број на здравствени институции од Србија, од Република Српска, од БиХ, Хрватска итн. имаа многу што да чујат од нас како што и ние имавме што да чуеме и разбереме од нив.
Сите сфативме колку многу сакаме да се усовршуваме, да се надградуваме, сфативме и видовме дека многу малку сме биле приоритет досега за некои вакви работи. Не би сакала да бидам погрешно разбрана, но ако во годината имаме 20 докторски конгреси, за 20 години имаме 2 сестрински конгреси. Оттука сметам дека ова е еден многу голем успех на Здружението на медицински сестри „За нас“, коешто ја предводи Унијата на сите сестри
Разменивме голем број на мислења околу образовниот процес, структурите, базичните промени, измени, надополнувања и се она што на нас ни е потребно во образовниот процес. Го слушнавме претседателот на Европската асоцијација на специјализирани медицински сестри, претседателот на Балканската асоцијација на медицински сестри, претседателите на коморите и здруженијата од регионот и од Европа, коишто изоделе тежок пат по кој одиме и ние овде и се добар пример и можност за нас по тој пат до успехот по кој нема лифт, туку само скали, некако да скокнеме некоја скала, поучени од нивните искуства и на тој начин да се движиме побрзо до современото сестринство, до озаконување на професијата и се она што треба да биде промена во образовниот процес.
Одите чекор понапред во желбата да ги прикажете медицинските сестри во друго светло, со прилика за истражување во сестринството, па оттука и темата на конгресот „Здравствената нега – научна дисциплина“. Го добиваат ли медицинските сестри полека вниманието кое го заслужуваат?
М-р Бешлиовска: Сите сфативме колку многу сакаме да се усовршуваме, да се надградуваме, сфативме и видовме дека многу малку сме биле приоритет досега за некои вакви работи. Не би сакала да бидам погрешно разбрана, но ако во годината имаме 20 докторски конгреси, за 20 години имаме 2 сестрински конгреси. Оттука сметам дека ова е еден многу голем успех на Здружението на медицински сестри „За нас“, коешто ја предводи Унијата на сите сестри. Голем успех и благодарност на сите мои соработници, кои несебично се дадоа за да направиме нешто кое ќе остави еден ваков печат во поновата историја на нашето сестринство и го крунисавме сестринството во Струга, му ставивме круна на сестринството во Македонија.
Не случајно темата на конгресот е „Здравствената нега – научна дисциплина“ – целта и намерата ни беше да ги поттикнеме сестрите да истражуваат. Полето на кои сестрите се најмногу свои е здравствената нега, а здравствената нега е научна дисциплина, тоа ние го докажавме, а предметот на истражување се пациентите. Суштината на нашето постоење се пациентите. Ефикасностите на болниците се мерат врз основа на должината на болничките денови. Кога вие со сопствените интервенции ќе успеете да го скратите болничкиот ден и да го подигнете пациентот постоперативно или во каква било друга ситуација и го испратите порано дома, вие со тоа сте учествувале не само во неговото порано оздравување и закрепнување туку и во ефикасноста на болниците. Оттука е важноста на сестрите – сестрите не се само бројки, не се само квантитет, не се само коефициенти – сестрите имаат придонес, препознаени во сопствената професија и имаат печати. Нашето сестринство мора да си ја сфати сопствената важност и сериозноста на нашето присуство во болниците и мора да сфатат дека ние сме само професионалци и дека идеологијата, реториките од секаков тип на национално пребојување на сестрите им се непотребни во болниците.
Ги поделивте сертификатите за учесниците и го затворивте Конгресот, но како што велите, тој условно се уште не е затворен. Што ќе следува понатаму?
М-р Бешлиовска: Денеска ќе имаме состанок со нашите координатори од цела држава, со претставници од сите здравствени институции од каде што дојдоа предавачите и ќе имаме стручни дискусии со сестрите, ќе ги одбереме носечките теми и ќе донесеме резолуција од Конгресот и ќе доделиме сребрени и златни сертификати. Сребрените ќе одат за сите предавачи, а златните за предавачите чиишто теми ќе бидат потврдени од самото сестринство како нешто кое ќе ги внесе во резолуција и ќе им даде пример за работа во болниците.
Сестрите не се само бројки, не се само квантитет, не се само коефициенти – сестрите имаат придонес, препознаени во сопствената професија и имаат печати
Конгресот ни ја крена самодовербата, не натера да размислуваме колку сме важни, ова ни даде за право да си ги бараме приоритетите во Министерството за здравство. Во однос на приоритетите во агендите на раководните структури во МЗ, никогаш во нивните агенди за сестрите нема приоритет, секогаш се сестрите периферија и маргинализирани. Причината за заминување на сестрите од Македонија не се само личните доходи, туку ни фали ова, ни фалат приоритетите. Еве, деновиве ја имате наградата „23 Октомври“ – наградени се тимови, а во нив само доктори, ни една сестра нема! Нашата работа во здружението не е само да се едуцираме и надградуваме, туку и да работиме за имиџот, ликот и делото на медицинската сестра и да го вратиме достоинството на медицинските сестри!
На отворањето на Конгресот на сестрите им реков: „Секоја сестра е роден оригинал за себе и секоја сестра може да ги помести работите од место кон напред. Само треба да бидеме единствени и да бидеме заедно. Само така ќе успееме.“
Унијата на ЗМСТАС предводена од здружението „За нас“ како рамноправна членка на Балканската асоцијација на медицински сестри за првпат оваа година во рамки на Конгресот додели плакети, односно одликувања од прв ред во име на првата македонска медицинска сестра „Славјанка Влахчева“. Кои се годинешните добитнички на одликувањата и дали доделувањето на плакетите ќе прерасне во традиција, како еден мотив за успешна работа, но и признание за сиот вложен труд на медицинските сестри во земјава?
М-р Бешлиовска: Како што светот го има медалот на Флоренс Нејтингејл, ние ја имаме Славјанка Влахчева, којашто е првата школована медицинска сестра и првата директорка на средните медицински школи и добитничка во 1972 год. на медалот „Флоренс Нејтингејл“. Си земавме гордост ние нашите сестри во рамки на државата да ги одликуваме со таа повелба, одликување од прв ред, медалот „Славјанка Влахчева“. Одликувањето ќе премине во традиција и континуитет и секоја година ќе се доделува на најмногу една до две медицински сестри на вакви големи настани, а доколку немаме конгреси ќе биде доделувано на 12 мај. Критериумите се годините на стажот и испишаното во нивниот работен стаж за посебен придонес во сестринството.
Оваа година имаме две добитнички на одликувања од прв ред во име на првата македонска медицинска сестра „Славјанка Влахчева“. Сестра Јулијана Маџоска како сестра која 40 години својот работен век и стаж го остави во службите во превентива и во патронажните служби каде што направи невидени едукации. Развој и поставување на структурата на патронажната служба, го формираше Друштвото на патронажни сестри, во меѓувреме се школуваше во Америка итн. Се што стекна и научи сестра Јуле го сподели со сестрите. Со сиот свој огромен придонес во сестринството, најпрво ја прогласивме за почесен член во Здружението бидејќи сега заминува во пензија, а потоа и ја одликувавме со повелбата од прв ред и значката на Славјанка Влахчева. Му благодарам на почесниот конзул на Србија во Македонија, Михајло Филев, кој го спонзорираше одликувањето, медалот е охридскиот бисер, и кој заедно со општина Штип ќе останат и понатаму поддржувачи на повелбата.
Добитничка на повелбата е и сестра Роза Рулеска-Пиличева, сестра која исто така остави 40 години работно искуство позади себе и се пензионираше во септември годинава. Во својата кариера како главна сестра на голема институција направи толку многу едукации за сестрите, толку многу симпозиуми, работилници, формираше Друштво за инструментарки, издаде Сестрински весник… Направи толку многу во 40-годишната кариера и остави толку многу позади себе во сестринството што сметавме дека и таа е достојна да го добие почесното членство во Здружението и одликување од прв ред на Славјанка Влахчева.
