Пишува: Александра Стојановска/saska@panacea.mk
Ревматските болести се група на болести при кои првенствено доаѓа до оштетување и ограничена функција на зглобовите и околузглобните структури. Станува збор за многу голема група на болести (над 150 ентитети) од различен причинител, кои обично се прогресивни. Нема единствена класификација на ревматските болести, но општо се делат во неколку категории. Ревматските болести се еден од најголемите јавноздравствени проблеми во светот. Хроничната мускулно-коскена болка, која најчесто е последица токму на ревматските болести е онеспособувачка состојба која погодува над 100 милиони лица во Европа и едно од четири лица во развиените земји. Овој тип на болести имаат непосредно и директно влијание на можноста на извршување на активности од секојдневниот живот и се главна причина за подолготрајна телесна инвалидност.
Околу 50% од лицата со ревматска болеста имаат ограничувања во своите секојдневни активности, а многумина од нив се присилени да престанат да работат. Мускулно-коскените и ревматските симптоми претставуваат причина за околу 15% од сите посети кај лекарите од примарната здравствена заштита. Според статистиките, по зачестеност, ревматските болести се на трето место. За тоа како да се препознаат, кога е време за лекарска помош и нивниот третман, разговаравме со проф. д-р Александар Пушевски, интернист, супспецијалист по ревматологија.
Кои се најчестите ревматолошки заболувања кај луѓето?
Проф. д-р Александар Пушевски: Ревматските болести се на трето место по зачестеност. Тие се делат на воспалителни, дегенеративни, метаболни и вонзглобен ревматизам. Од воспалителни болести ревматоидниот артритис е најчеста болест и воедно најинвалидизирачка. По зачестеност, дегенеративните болести поврзани со возраста се најчести. Во воспалителни болести спаѓаат и системските болести на сврзувачкото ткиво, кои покрај зглобовите зафаќаат и различни органи и ткива и можат да го загрозат животот на болните.
Како се препознаваат?
Проф. д-р Александар Пушевски: Болките во некои зглобови се најчестиот симптом. При воспалителните болести, тие се постојани и во мирување и при движење, а кај дегенеративните болести тие се јавуваат само при движење. Оток на еден или на повеќе зглобови е главниот маркер на воспалителниот ревматизам. Тие траат долго и се придружени со вкочанетост во зглобовите.
По зачестеност, дегенеративните болести поврзани со возраста се најчести.
Кога треба да се појде на лекар?
Проф. д-р Александар Пушевски: Појава на оток на зглоб што трае најмалку две недели, задолжително треба да наведе на тоа да се побара лекарска помош.
Како се третираат ревматолошките заболувања?
Проф. д-р Александар Пушевски: Лекувањето зависи од тоа за каква ревматолошка болест се работи. При дегенеративните болести се даваат аналгетици или некој нестероиден антиревматолошки лек ако има болки. Кај воспалителните ревматолошки болести, односно артритисите, лекувањето е комплексно. Има неколку групи лекови што се даваат во зависност од тежината на клиничката слика. Тоа се нестероидни антиревматолошки лекови, имуномодулатори, кортикостероиди и биолошки лекови. Терапијата кај воспалителните болести е хронична, доживотна, бидејќи и болестите се доживотни. Составен дел на лекувањето се физикалната терапија и хируршкото лекување.
Оток на еден или на повеќе зглобови е главниот маркер на воспалителниот ревматизам.
Што би ги посоветувале пациентите?
Проф. д-р Александар Пушевски: Да се консултираат со ревматолог секогаш кога се има одредена ревматолошка болест. Дадената терапија да се зема редовно и да се прават редовни контроли. Ако се придржуваат за тоа, тогаш во голем број случаи, болестите, па и оние најсериозните, можат да се стават под контрола и да функционираат како и останатите лица.
