Пишува: Александра Стојановска/saska@panacea.mk
Добро е познато дека главен виновник за пролетните алергии е поленот од растенијата, и дека најважната работа кај алергиите е избегнувањето на алергените. Кога станува збор алергиските реакции на полен – за да не живеете во изолација, потребно е да се придржувате на основните правила за донесување на надворешни алергени во домот, како би ги намалиле симптомите на алергискиот ринитис и останатите алергиски болести, потенцира директорот на Клиниката за пулмологија и алергологија, проф. д-р Дејан Докиќ.
Професоре, кога почнува, а кога завршува сезоната на полен?
Проф. д-р Докиќ: Траењето на сезоната на полен последните години е поинакво од порано. Поленизацијата трае од март, почнувајќи со полените од дрвата и се завршува со полените од трева, дури до октомври, па и ноември, зависно од временските услови. Под влијание на глобалното затоплување се случува да веќе од февруари почнува будењето на природата и создавањето на алергиските полени на трева. Во март месец концентрацијата на полен благо расте, а првата поленизација почнува со цветањето на чемпресот, леска и евла (род од семејство на брези). Од април месец опасноста доаѓа од бреза, врба и јасен, за да продолжи со даб, борови, ела, треви и корови, чие цветање трае во текот на цело лето, па и до септември и октомври.
Само една билка на амброзија создава седум милијарди поленови зрна за една сезона, и може да трае дури до ноември.
Како може да се избориме против пролетните алергии?
Проф. Д-р Докиќ: За ефикасно да се борите против алергии, прво треба да се открие што се случува во организмот на пациентот кога ќе се сретне со алергени и кој е “одговорен“ за тоа. Како што веќе рековме, најголем виновник за пролетните алергии е поленот. Кога поленовите зрна стигаат до носот на некој кој е алергичен, тие предизвикуваат нагласена реакција на имуниот систем и оваа појава е позната како алергија. Имено, имуниот систем кај алергичните лица, поленот по грешка го препознава како туѓо тело кое го напаѓа организмот, па во склад со тоа и се однесува: произведува антитела – супстанци кои ги препознаваат и напаѓаат вирусите, бактериите и останатите предизвикувачки болести. Антителата ги напаѓаат алергените и во таа прилика во крвта се ослободува хемикалија наречена хистамин. Хистамините понатаму предизвикуваат тече на носот, кивање, чешање и останатите симптоми на алергија. Со тие симптоми може да се борите на два начини: со терапија и со придржување до основните општи насоки за борба против алергија.
Кои се главните совети за (не)внесување на алергени во домот?
Проф. д-р Докиќ: Најголемата концентрација на полен е наутро, помеѓу 5 и 10 часот, и во вечерните часови по 17 часот попладне. Прво треба да се избегнува престој надвор кога концентрацијата на полен е најголема, а тоа пред зора и во предвечерие. Прозорите кога е сезоната на поленизација, треба да се држат затворени, вклучително и прозорците на автомобилот. Треба да се соблече облеката, да се истушира и да се измие косата веднаш по влегувањето дома. Редовно да се пере облеката, постелнината и текстилот. Да се отстранат завесите и теписите во сезоната на поленизација. Да се избегнува употреба на вентилатори. Да се користат филтери за климата и редовно да се чистат.
Што е со користењето на лекарства во сезоната на полен?
Проф. Д-р Докиќ: При користењето на било какви лекови потребно е да се отиде на преглед кај алерголог и да се дијагностицира проблемот. Не треба да се користат лекови на своја рака. По одредувањето на терапијата, препораката е сите лекови за алергија да се земаат неколку недели пред почетокот на сезоната, за да ефектите бидат забележани, кога концентрацијата на полен го достигнува полниот потенцијал.
