Пишува: Александра Стојановска/saska@panacea.mk
Според последните актуелни податоци, во светот само 120 пациентки завршиле со успешна бременост за време на хемодијализа. Иако, според медицината оваа состојба е можна, односно една жена може да биде бремена и да оди на хемодијализа, сепак процентот на забременување кај овие пациенти на кои три пати неделно им се филтрира крвта е многу мал, а процесот на дијализа по забременувањето е поинаков. За разлика од пациентите со трансплантиран бубрег, бременост кај болни на хемодијализа е се уште реткост. Процентот на болни на хемодијализа кои имаат редовен менструален циклус и остануваат трудни, годишно изнесува само еден процент. Веројатноста овие пациентки кои се на хемодијализа и во репродуктивен период да останат бремени и да родат живо новороденче е само 50 % од тој еден отсто.
За тоа дали може една жена да биде трудна и да оди на дијализа, за светското искуство во оваа проблематика, како и за стратегиите за развој на хемодијализата кај бремени жени, разговаравме со проф. д-р Хелена Закхарова од Клиничката болница Боткин во Москва, која е најголема болница во Русија и во Западна Европа. Таа на 36. Светски конгрес на Интернационалното здружение за прочистување на крвта што минатата недела се одржа во Скопје имаше свое предавање токму на темата „Бременост и хемодијализа.“
Може ли бремените жени да имаат успешна бременост и истовремено да бидат на хемодијализа?
Проф. д-р Закхарова: Да, дефинитивно. Всушност, го покажав тоа тоа и во мојата презентација. Првите случаи на бременост кај жени кои се на хемодијализа се појавиле уште од 1970 и некоја година, но тоа беа многу ретки исклучителни случаи и секоја бремена жена на дијализа беше третирана како уникатен пациент и, за жал, не сите бремености беа успешни во однос на компликации и успешни породувања. Сепак, во текот на последниот речиси половина век, веќе некое искуство не само што беше собрано, туку беше и евалуирано, и најголемото искуство беше добиено од една Канадска кохорт студија, објавена некаде пред седум години, во споредба со една американска студија.
Што е важно за една трудна жена која оди на хемодијализа и дали се разликува целата процедура?
Проф. д-р Закхарова: Оваа публикација покажа дека клучното прашање е времетраењето на сесиите на дијализа и дозата на испорачаната дијализа. Што значи дека и тоа дава исклучително невообичаени резултати во однос на бројот на успешни породувања и здрави бебиња и некомплицирано здравје кај мајките. Бремените жени на дијализа треба да се на сесии на дијализа секој ден или барем шест дена во текот на неделата. И дозата на испорачаната дијализа, секако, е повисока со овие дневни сесии, но сето тоа гарантира контрола на волуменот, контрола на хипертензијата, здрава животна средина за бебето итн. Се разбира, не можете да им ветите на жените кои се на дијализа „ОК, ќе бидеш секој ден на дијализа и се ќе биде во ред.“ Тоа не можеме да го ветиме. Замислите го најдобриот квалитет на дијализа – одличен, но сепак тоа не е здрава состојба, тоа е некој вид на интоксикација.
И најдобрата дијализа не е идеална терапија за бубрежна замена, не е трансплатација, туку е нешто поинаку. Секако, дека хормоналната дисфункција, доброто самооценување, сексуалната привлечност, либидото и слично поттикнува ниска плодност, но доколку плодноста е ОК, ако жена која е на дијализа забремени, ние сепак имаме некои клучни точки, некоја цел, која треба да ја достигнеме и во овој случај може да очекуваме се да биде во ред, не можеме да ветиме, но можеме да очекуваме.
Дали во Вашата земја има бремени жени на дијализа, какво е Вашето професионално искуство во оаа сфера?
Проф. д-р Закхарова: Секако. Во секој случај е специфично. Но, до скоро немавме посебна единица, но сега имаме, минатата година беше отворена во една московска болница, пред тоа повремено можеше да се најде таков пациент во разни единици за дијализа. Пред половина година консултирав една жена, не во мојата болница, туку бев замолена да зборувам со неа во една друга болница, и разбрав дека пред да стапи во фаза на бубрежно заболување и да започне со бубрежна супстициона терапија многу пати им се обраќала на гинеколози поради нејзината неплодност. Но, тие не успеале. Потоа, стапила во фаза на бубрежно заболување, и била три и повеќе години на дијализа и одеднаш, апсолутно неочекувано, забременила. Докторите не можеле да го видат тоа. Се до вториот триместар, бидејќи никој не се посомневал во тоа. Секако, дека таа ја зголемила својата тежина, но сепак дури подоцна откриле дека е бремена. Ја одржувавме на дневна дијализа се до 28 недела, потоа се породи со царски рез поради неконтролирана хипертензија. На крајот се беше во ред. Значи, имаме такви случаи и всушност имаме клиника за одржување на бременоста кај пациенти со хронична бубрежна болест (ХББ), не конкретно дијализа, туку секоја фаза, бидејќи многу важно прашање и тема за интересна дискусија е бременоста кај жени со ХББ генерално од раните фази, но, се разбира, оние кои биле на дијализа биле најинтригантните процедури за секој болничар.
