ПИШУВА:
Катерина Шекеровска-Димовска
Од 28-30 септември во Охрид, во организација на Фармацевтскиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, а во соработка со Македонското фармацевтско друштво (МФД) ќе се одржи еден од главните регионални научни настани во областа на фармацијата, поточно 14-тиот Централноевропски симпозиум за фармацевтска технологија (CESPT 2023). По тој повод разговараме со проф. д-р Зоран Стерјев, декан на Фармацевтскиот факултет, УКИМ-Скопје.
Декане, како течат подготовките?
Проф. д-р Стерјев: Со оглед на краткото време кое го имавме по добивањето на номинацијата од страна на основачите на ЦЕСПТ од Љубљана, Словенија, морам да кажам дека сме презадоволни од она што организацискиот и научниот одбор на 14-тиот ЦЕСПТ го сработеа во насока на голем одзив и активно учество на истакнати научници и професионалци од оваа област. Како две најзначајни институции од областа на фармацијата во нашата држава, Фармацевтскиот факултет-УКИМ, Скопје и Македонското фармацевтско друштво дадовме максимална поддршка и тоа и во делот на организација на овој настан, но и во делот на покривање на трошоци за учество на студенти и млади научници.
Која е целта и што се ќе биде опфатено на 14. CESPT симпозиум?
Проф. д-р Стерјев: Централноевропскиот симпозиум за фармацевтска технологија претставува тематска конференција со висока репутација, која под покровителство на EUFEPS, APGI, и фармацевтските асоцијации од Централна и Источна Европа, се одржува во различни земји од Источна и Централна Европа, секоја втора година уште од дамнешната 1995.
Одзивот на Симпозиумот е многу добар и имаме освен поканетите предавачи и други еминентни истражувачи и професионалци од регионот на Југоисточна Европа и пошироко (Австрија, Италија, Чешка, Полска, Унгарија, Романија, Турција, Англија, Естонија, Литванија и др. земји) кои ќе ја презентираат својата научна работа во форма на орална или постер презентација
Оваа година тематската конференција е посветена на имплементирање на квалитетот во дизајнот и производството на конвенционални фармацевтски дозирани форми и современи терапевтски системи со посебен фокус на наномедицината и нанолековите кои со нивното присуство во клиничката терапија веќе ја менуваат сликата за терапевтските третмани и дијагностиката.
Како е конципирана програмата и на кои теми ќе биде ставен фокусот?
Проф. д-р Стерјев: Во текот на трите дена на Симпозиумот (28-30 септември, 2023) ќе бидат организирани следниве секции:
- Нанотехнологија и современи терапевтски (Nanotechnology and advanced drug delivery);
- Фармацевтски развој и производство (Pharmaceutical development and manufacturing);
- Фармацевтски анализи и биоанализи (Pharmaceutical analysis and bioanalysis);
- Молекуларни таргети на лековите и персонализирана терапија (Molecular drug targets and personalized medicines);
- Истражувања во рамките на Централноевропската алијанса за едукација & истражување на полето на фармацевтската технологија и студентска секција (докторанти) [CEEPUS Central European Knowledge Alliance for Teaching, Learning & Research in Pharmaceutical Technology (CEKA PharmTech) and PhD student session].
Во рамките на секоја секција ќе има пленарен предавач, key-note предавач и орални презентации. Постер презентациите ќе се одржуваат на 29 и 30 септември, а вкупниот број на апстракти за постер презентации изнесува 122. Вкупниот број на прифатени апстракти за орални презентации изнесува 32. Пленарните и другите поканети key-note предавачи ќе бидат наброени во следните прашања.
Апстрактите се на полето на следниве топици:
- Фармацевтско инжинерство и производство;
- Фармацевтски ексципиенси;
- Полимери во фармацевтското инжинерство;
- Наноматеријали, нанотехнологии и нанолекови;
- Генерички и иновативни фармацевтски дозирани форми;
- Ин витро, ин виво и ин силико моделирање;
- Регулатива;
- Фалсификување на лековите;
- Персонализирана терапија и лекови;
- Биофармацевтици и биослични лекови;
- Биотехнологија;
- Козметологија;
- Дизајн и развој на производи со нутрицевтици;
- Технологија на ветеринарни фармацевтски дозирани форми;
- Радиофармацевтици.
Дополнително, на Симпозиумот ќе замат учество и фармацевтски компании од земјата и од странство, кои со свои презентации или присуство со штандови ќе ја збогатат научната програма. Знајно е да истакнам дека фармацевтска компанија Реплек АД е генерален покровител на настанот и навистина ни е драго што оваа наша компанија ја препознаа важноста на овој собир и потребата од поддршка.
Централноевропскиот симпозиум за фармацевтска технологија претставува тематска конференција со висока репутација, која под покровителство на EUFEPS, APGI, и фармацевтските асоцијации од Централна и Источна Европа, се одржува во различни земји од Источна и Централна Европа, секоја втора година уште од дамнешната 1995
Меѓу поканетите предавачи на Симпозиумот се реномирани професори и експерти. Може ли да ни ги откриете нивните имиња?
Проф. д-р Стерјев: Поканетите предавачи се врвни имиња во полето на нанотехнологијата и апликацијата на квалитетот во дизајнот на терапевтските системи и фармацевтските дозирани форми. Подоле се нивните имиња, афилијации и насловите на предавањата на 14. ЦЕСПТ.
- Seyed Moein Moghimi, Professor, Newcastle University, UK
Nanomedicine: A New Frontier in Precision Medicine (Нови хоризонти во персонилизираната медицина);
- Stefaan De Smedt, Professor, Ghent University, Belgium
Exploring Light for Advanced Drug Delivery & Surgery in the Eye (Испитувајќи ја светлината до современи пристапи при испорака на лековите и хируршки зафати во окото);
- Gert Storm, Professor, Utrecht University, The Netherlands
Novel nanotherapeutics enabled by high target accessibility of nanoparticles (Нови нанотерапевтици со висока достапност на таргетите);
- Maria J. Alonso, Professor, University of Santiago de Compostela, Spain
Nanotechnology: the key for RNA vaccines and personalized therapies (Нанотехнологија: клуч за РНК вакцини и персонализирана терапија);
- Andreas Zimmer, Professor, University of Graz, Austria
Are Lipid Nanoparticles the Game Changer in Drug Delivery? (Дали липидните наночестици можат да ја променат успешноста на администрацијата на лековите на местото на делување);
- Bruno Spieldenner, Head of Division, Chemical substances and products, herbals and general methods, EDQM – France
A journey through the European Pharmacopoeia: concepts and standard setting approaches (Патување низ европската фармакопеја: концепти и пристапи во поставувањето на стандарди);
- Klemen Korasa, Head of Pharmaceutical technology at Krka, KRKA, tovarna zdravil, d.d., Novo mesto, Slovenia
Applicability of process analysers in pharmaceutical technology (Апликативност на процес анализаторите во фармацевтската технологија);
- Svetlana Ibrić, Professor, University of Belgrade, Serbia
3D printing in pharmaceutical and biomedical applications: current achievements and future perspectives (3Д принтање за фармацевтска и биофармацевтска апликација: сегашни достигнувања и понатамошна перспектива).
Што значи одржувањето на овој Симпозиум за фармацевтската фела во земјава?
Проф. д-р Стерјев: Важноста на тематските конференции е огромна за резимирање на постигнувањата во полето и согледување на насоките во кои понатаму се движат истражувањата и апликацијата на истражувањата во фармацевтската индустрија и терапевтските пристапи. Здравствените работници и истражувачите во полето на современите пристапи во клиничките терапии, дизајнот како, производството на дозирани форми и современи терапевтски системи и обезбедување на нивниот квалитет, било да потекнуваат од фармацевтската индустрија или го покриваат сегментот на работа со пациенти ќе добијат одлична претстава за сето тоа што се случува и ќе се случува во наредната деценија на полето на истражувањата, терапијата и примената на современи терапевтски системи во терапијата.
Има ли нешто што е битно и сакате да го напоменете кога станува збор за CESPT 2023?
Проф. д-р Стерјев: Одзивот на Симпозиумот е многу добар и имаме освен поканетите предавачи и други еминентни истражувачи и професионалци од регионот на Југоисточна Европа и пошироко (Австрија, Италија, Чешка, Полска, Унгарија, Романија, Турција, Англија, Естонија, Литванија и др. земји) кои ќе ја презентираат својата научна работа во форма на орална или постер презентација. Номинацијата за овој Симпозиум се добива по предлог на основачите (групата професори од ФФ во Љубљана и нивните наследници, меѓу нив проф. Мрхар и Дреу) и со гласање на претставници на фармацевтските асоцијации од различни европски земји и се надеваме дека успешната реализација на овој Симпозиум ќе донесе и други значајни настани и реномирани конференции во нашата земја.
