Во четириесеттите години на минатиот век била популарна теоријата за трите телесно-психолошки типови: ектоморф, мезоморф и ендоморф. Иако во науката денес оваа теорија се смета како застарена, фитнес тренерите и нутриционистите и понатаму ја користат, и тоа со причина.
На почеток, оваа типологија се развивала како психолошка поделба (теорија на американскиот психолог Вилијам Шелдон), која ја поврзува телесната градба со психолошкиот карактер на луѓето.
Меѓутоа, во современото доба ја презеле фитнес тренерите и нутриционистите, бидејќи се покажало дека многу прецизно го карактеризира метаболизмот, мускулната маса, телесните масти и исхраната, отколку човечката психа.
Накратко, ектоморфните типови по природа се издолжени и витки, но не добиваат лесно мускули, ниту наслаги на сало. Мезоморфните типови се цврсти, атлетски градени и лесно ја одржуваат телесната тежина. Ендоморфните типови имаат округло тело, тесни рамена и кратки екстремитети. Секако, во реалноста ретко се наоѓаат чисти типови на овој вид, туку секој поединец е мешавина од два или три типа. Во секој случај, можно е да одредите кој од овие типови преовладува во нечија градба.
А еве и подетално објаснување како да го поврзете телесниот тип со посакуваниот начин на исхрана.
Ектомофрен тип: Тоа обично се модели кои се појавуваат на насловните страници на модните списанија. Високи се, имаат тенки, но долги екстремитети, мали зглобови и тенки коски. Иако изгледаат слабо, може да имаат поголема телесна маснотија отколку што би се очекувало. Тешко им е да нафрлат мускулна маса и тежина, затоа што метаболизмот им е побрз отколку кај другите два типа.
Брзиот метаболизам има и предности и маани. Лесно им е да останат витки, па главно можат да јадат што ќе посакаат а да не се здебелат. Меѓутоа, со годините метаболизмот им се успорува, најчесто поради малата мускулна маса, што може да доведе до нездраво наталожување на телесните масти.
Исхрана: За овој тип најдобра исхрана е онаа која има јаглехидрати и калории, околу 50-60 % калории би требало да добиваат од јаглехидрати, а 25 % од протеини и 25 % од масти. За нив е подобро да јадат почесто, отприлика на секои два до четири часа. Топлиот оброк е подобар.
Најдобри извори на јаглехидрати за ектоморф се: овес, интегрален ориз, киноа, батат и компир, а од овошје банани, манго, ананас, авокадо, праски. Најдобар зеленчук: брокула, карфиол, прокељ, цвекло и морков.
Најдобар извор за протеини и масти: јаткасти плодови и семки, како и путер од семки, кокосово масло…
(Продолжува)
