Историја на хипербаричната медицина

За почеток на современата хипербарична медицина се смета 1937 година кога двајца лекари Бејке и Шеив почнале да ја користат хипербаричната комора за лекување на декомпресирани болести кај нуркачите.

Хипербаричната медицина е специфична медицинска дисциплина која ги проучува и во пракса ги применува поволните тераписки ефекти на кислородот под зголемен притисок и атмосферата на зголемениот притисок воопшто.

Прв пат во историјата на медицината со примена на гас под притисок во лекувањето на медицински пореметувања започнал британскиот свештеник Хеншаи во 1662 година кој конструирал затворена комора со вентили за контрола на протокот на воздух. Во тоа време воздухот во затворена комора под притисок бил наречен домицилиум. Без јасни докази, британскиот свештеник изнел претпоставки дека акутните пореметувања во организмот на човекот од секаков вид може да имаат корист од примената на зголемен притисок на гас, а најмногу пореметувањето на дишењето и на варењето.

Францускиот научник Антоан Лавоазије открил дека гасовите при дишењето се разменуваат во белите дробови и дека вдишениот кислород во белите дробови се заменува со јаглерод диоксид, а дека азотот се исфрла од белите дробови во непроменета форма.

Кога во 1772 година Џозеф Пристли ги открива токсичните особини на кислородот, тој започнува со експерименти на животни, а подоцна и на луѓе во барокомори. Се до 1830 година владее затишје во оваа област на медицината, кога во наредните години се случуваат големи промени во развојот на хипербаричната медицина. Така во 1837 година Праваз  изградил голема хипербарична комора и ја користел за лекување на разни болести. Комората најчесто се применувала за лекување на белодробни болести, туберкулоза, ларингитис и голема кашлица, како и навидум неповрзани болест како што се глувост, колера, рахитис и конјуктивитис. Прва хипербарична комора на северно-американскиот континент изградена е во 1860 година во Oнтарио, Канада. Прва ваква комора во САД е изградена две години подоцна во Њујорк за лекување на невролошки и сродни пореметувања. Францускиот хирург Фонтен проектирал подвижна барокомора чија работа била заснована на зголемување на притисокот на воздухот во комората. Со таа постапка била зголемена количината на кислорот во крвта на болниот за времето на давањето на анестетик, со што се спречувало пад на нивото на кислород во крвта, што било честа појава при хируршки интервенции до длабока анестезија. Во оваа комора биле направени седум операции за три месеци. Успехот бил голем и оваа метода за лекување се повеќе се користела, но за жал, францускиот хирург доживеал несреќа која резултирала со негова смрт во комората.

Според многу медицински експерти користењето на атмосферскиот воздух во различни степени на атмосферски притисок во лекувањето на болести е едно од најважните достигнувања во современата медицина.

За почеток на современата хипербарична медицина се смета 1937 година кога двајца лекари Бејке и Шеив почнале да ја користат хипербаричната комора за лекување на декомпресирани болести кај нуркачите. Подоцна била користена и за лекување на други болести и рани кои се појавувале кај пациенти болни од рак како последица на радиотерапијата. Во Холандија во 1956 година е направена првата операција на срце во хипербарична комора, со што таа се вбројува како помошно средство во кардиопулмоналната хирургија, особено при примената во лекувањето на конгенитални аномалии.

Од моментот на воведувањето во лекарската пракса, хипербаричната медицина минува низ повеќе фази на развој од масовно прифаќање до повремена стангнација во развојот.