Ботулизам е тежок смртоносна форма на труење со биолошки егзотоксин, што го излачува анаеробната бактерија клостридијум ботулинум, од чии седум различни имунолошки типови, за луѓето се отровни тип А, Б и Е, која прв пат е откриена во 19. век. Ботулинскиот токсин е смртоносен бидејќи во телото на човекот предизвикува парализа на мускулите и за последица има пореметување на виталните функции. Човекот се заразува вообичаено преку консумирање на заразена храна, но зараза е можна и преку длаболки инфицирани рани во кои владеат анаеробни услови.
Труењето со ботулински токсин прв сеопфатно го опишал д-р Јустинус Кернер од Австрија, кој го нарекол “отров на кобасиците“, поради труење што тој го предизвикал по консумирање на недоварени кобасици.
По долго набљудување на заболените од ботулизам, д-р Кернер дошол на идеа дека можеби со овој отров може да се постигнат поволни резултати во лекувањето на невролошките болести кои се манифестираат со неволни движења или грчење на мускулите. Тој заклучил дека со локална примена на минимални дози на ботулинскиот токсин може да се постигне ефект на парализа на мускулите, но само на местото на неговата примена, без други промени во организмот.
Идеата на Кернер за лекување со ботулински токсин остварена е многу години подоцна и тоа напрво во офталмологијата, каде се применувала за лекување на страбизам кај децата.
По бројни испитувања на животни, токсинот во лекување пациенти, прв го применил 1981 година, американскиот офталмолог Алан Скот кој ботулинскиот токсин го вбризгувал во очниот мускул, за да го намали неговото грчење и да го врати во нормална положба.
По одобрување на Американската агенција за храна и лекови, 1989 година, ботулнискиот токсин се повеќе се применува за лекување: страбизам, блефароспазам, миокимија. Набрзо почнува и примена во неврологијата за лекување на пореметувања на контролата на движењата, хиперхидроза…
Во последно време, примената на ботулинскиот токсин е проширена и во козметиката, во која ботокс тип-А козметичарите го користат за елиминирање на брчките без скалпел. Од 2007 година, третманот со боток тип-А е најчесто применувана процедура во козметиката во светот.
