Мозочниот удар честопати се поврзува со повозрасните лица, но податоците се такви што покажуваат дека околу 15 проценти од мозочните удару влијаат на лица на возраст од 18 до 55 години, а оваа статистика, велат стручњаците, може и да се влоши.
ШТО Е МОЗОЧЕН УДАР?
Мозочниот удар е повреда што се појавува кога ќе дојде до прекин на снабдувањето со крв во мозокот, наведува д-р Грегори Алберс, професор по неврологија.
Мозокот е исклучително чувствителн на недостаток на кислород и глукоза што ги прима од крвта. Ако имате крвно згрутчување што го спречува дотокот, тоа може да биде причина за повреда на мозокот. Може да се каже дека е слично како кај срцевиот инфаркт, само што се случува во мозокот.
Најчестиот тип на мозочен удар е исхемичен мозочен удар, кој настанува кога згрутчувањето ја затнува артеријата што носи крв во мозокот. Вториот тип е т.н хеморагичен мозочен удардо кој доаѓа поради пукање на крвниот сад, што пак предизвикува крварење во мозокот. Иако мозочниот удар најчесто ги погодува лицата постари од 65 години, тој може да се случи и во детството, па затоа е важно да знаете како да ги препознаете симптомите и ризик факторите.
Најголем ризик за овој тип на мозочен удар е високиот крвен притисок, дебелината, премногу алкохол и цигари и стресот.
Постои и транзиторен исхемичен напад кој е сличен на мозочен удар, но многу поблаг, а се јавува кога снабдувањето со крв во мозокот привремено е оневозможено. При минлив исхемичен напад, дел од мозокот нагло и накратко престанува да функционира правилно бидејќи е привремено останат без кислород поради блокирање на снабдувањето со крв. Нападот може да трае само неколку секунди или до еден час и нема никакви последици. Во секој случај, симптомите не треба да се игнорираат и треба веднаш да се консултира лекар.
ЗОШТО ДОАЃА ДО МОЗОЧЕН УДАР?
Една од главните болести која може да доведе до мозочен удар е атеросклерозата, а можноста за нејзина појава се зголемува со возраста. Постојат и други ризик фактори како што се пушењето, седечкиот начин на живот, лошата исхрана, прекумерната употреба на алкохол, хипертензија, дебелина, генетски предиспозиции и одредени психолошки фактори. Бројот на лица кои ќе доживеат мозочен удар ќе се зголеми за дури 34 проценти во следните 15 до 20 години, предупредува Европското здружение за мозочен удар.
КАКО ДА ЗНАЕТЕ ДЕКА СЕ РАБОТИ ЗА МОЗОЧЕН УДАР?
Од голема важност е да се знае навреме да се препознае дали се работи за симптоми на мозочен удар, бидејќи тогаш се многу поголеми шансите лицето да се опорави и успешно да се лекува. Ова се симптомите што мора да ги запомните:
- Губење на рамнотежа
- Проблеми со видот
- Проблеми со едната страна на лицето
- Болка во раката или слабост
- Проблеми со говорот
Не мора сите симптоми поединечно да укажуваат на мозочен удар, па така силната главоболка не е вклучена во оваа листа. Симптомите може да варираат во зависност од тоа кој дел од мозокот е засегнат. На пример, ако задниот дел од мозокот останал без крв, може да забележите проблеми со видот. Ако ударот влијае на центрите за рамнотежа, може да почувствувате вртоглавица и нестабилност.
“Левата страна на мозокот задолжена за говор влијае и на десната страна на телото, па ако се појави проблем со говорот или се појави слабост на десната страна од телото, тоа е типичен симптом дека нешто се случува на левата страна на мозокот“, додава д-р Алберс.
