- Дефиниција на рахитис
Рахитис е болест на коските кои растат и се јавува во фазите на најинтензивен раст, а тоа е во период на доење, претшколска возраст и пубертет.
- Што претставува рахитисот?
Рахитисот најчесто се јавува поради недостаток на витамин Д, кој е еден од главните фактори во одржување на концентрациите на калциум во плазмата. Рахитис може да се појави поради недоволната изложеност на детето на сончева светлина, бидејќи тогаш не доаѓа до доволно производство на витамин Д.
Класични симптоми на рахитис кај децата кои се јавуваат подоцна се искривени нозе, најчесто во облик на О, заоблени колена, искривен ‘рбет и деформации на карлицата и градниот кош
Болеста може да се развие и поради недоволно внесување на калциум и витамин Д во организмот. Овој тип на рахитис е хиповитамински или витамин Д-зависен рахитис. Друг тип на рахитис е витамин Д-резистентен рахитис, што се должи на вродени или стекнати нарушувања во метаболизмот на витамин Д, калциум или фосфор. Кон рахитис се склони децата чии мајки во текот на бременоста имале недостаток на витамин Д. Зголемената инциденца на рахитис кај доенчиња се јавува особено во пролетните месеци. Децата кои во зима се претежно дома, а не земаат дополнително витамин Д, немаат доволна количина на витаминот, бидејќи не се доволно изложени на сончева светлина, што е важно за развојот на овој витамин во кожата. Одредени количини на витамин Д создадени во текот на летото остануваат складирани во црниот дроб и може да се користат во раните зимски месеци. Резервите на витаминот Д до пролетта се истрошуваат, па тогаш доаѓа до развој на рахитис.
- Симптоми
Раните симптоми на рахитис, како што се замор, бледило, раздразливост и плачливост, многу ретко се забележуваат и генерално, не се поврзуваат со рахитис. Промените кои се јавуваат на коските обично се јавуваат подоцна. Рахитисот најрано се јавува околу третиот месец од животот. Првиот наод кој може да се забележи кај доенчиња се помеки коски на черепот од нормално. При притискање на задниот дел на черепот меката коска станува вдлабната, но стиснатото место веднаш се враќа во првобитната положба. Подоцнежен водечки симптом за дијагноза на рахитис е рахитична бројаница-округли коскени задебелувања кои може да се напипаат на ребрата на детето на местото каде ‘рскавичниот дел од реброто преминува во коска.
Класични симптоми на рахитис кај децата кои се јавуваат подоцна се искривени нозе, најчесто во облик на О, заоблени колена, искривен ‘рбет и деформации на карлицата и градниот кош. Постојат видливи промени и на коските на главата, се развива четвртаста глава. Коските генерално се посклони кон кршење, стомакот е надуен – „жабји стомак“, и лесно може да се притисне. Млечните заби кај рахитично дете изникнуваат подоцна, а оние трајните не создаваат траен доволно забен емајл и дентин, па се посклони кон појава на кариес. Ако рахитисот се развива во периодот на доење, психомоторниот развој на детето е успорен и детето доцни со учење на стоење, седење и одење.