Фармацевтската компанија Pfizer објави дека развила вакцина во рекорден рок, а ефикасноста на нивните инјекции во превенција на КОВИД-19 би можела да биде поголема од 90 проценти. Директорот на Светската здравствена организација Тедрос Аданом Гебрејесус ја нарече оваа вест охрабрувачка научна иновација без преседан, а стручњакот за заразни болести Ентони Фаучи ја пофали нејзината извонредна ефикасност.
Но, треба да се напомене дека се уште сме далеку од конечно решение. Испитувањето уште трае, а резултатите не се објавени. Покрај тоа, за време на истражувањето се заразиле само 94 од речиси 44.000 ученици во тестирањето, а и натаму е нејасно колкумина од нив ја примиле вакцината, а колку плацебо.
ШТИТИ ЛИ ВАКЦИНАТА И ОД ТЕШКА И ОД БЛАГА ФОРМА НА БОЛЕСТА?
Во тестирањето на вакцината учествувале 43.538 доброволци кои добиле или две дози вакцина или две плацебо инјекции солена вода. Независен одбор на стручњаци заклучиле дека е многу поверојатно дека ќе се заразат оние кои добиле плацебо. Но, студијата сметала дека заболеле само оние кои биле позитивни и покажувале симптоми. Останува нејасно дали вакцината штити и кај асимптоматските случаи. Исто така и натаму не се знае дали го намалува ризикот од тешки случаи на КОВИД-19, хоспитализација или смртен исход.
МОЖЕ ЛИ ВАКЦИНАТА ДА ГО СПРЕЧИ ПРЕНЕСУВАЊЕТО НА ВИРУСОТ?
Иако се чини дека вакцината го намалува ризикот од зараза кај симптоматскиот КОВИД-19, се уште не се знае дали го намалува ризикот од ширење на болеста. Ако вакцинираното лице не се чувствува болно или не е позитивно на тестирањето, но во неговата плунка има заразни честички, тоа несвесно би можело да ја пренесува болеста на ранливите категории луѓе.
“Откако ќе ја добиете вакцината, не значи дека ќе можете да ја фрлите маската во ѓубре“, предупредува Марија Елена Ботаци од Центарот за развој на вакцини во детската болница во Тексас. “Тоа нема да се случи. Се надевам дека луѓето не мислат дека тоа ќе биде магично решение за се“.
КОЛКУ ДОЛГО ЌЕ ШТИТИ ВАКЦИНАТА?
Експериментот утврдил дека вакцината станала ефикасна 28 дена по почетната доза, а неговата ефикасност е следена една недела по примањето на втората доза. Но, дали вакцината гарантира долгорочен имунитет, тоа нема да се знае со години. Факт е дека вакцината против грип делува неколку месеци додека онаа против мали сипаници (морбили) нури доживотен имунитет.
КОЈА Е ВРЕМЕНСКАТА РАМКА ЗА ВОВЕДУВАЊЕ НА ВАКЦИНАТА?
Штом добие повеќе податоци за безбедноста на вакцината, Pfizer ќе побара итно одобрување од Агенцијата за храна и лекови, што ќе ја забрза постапката и производството. Компанијата првите 50 милиони дози вакцини може да ги произведе до крајот на оваа и до 1,3 милијради дози идната година. Се уште не се знае како тие дози ќе се распоредат по земјите.
ДИСТРИБУЦИЈА
Се верува дека приоритет во распределбата на вакцината ќе имаат повозрасните лица, особено оние со акутни болести, како и здравствените работници. Лицата кои работат во сегменти нужни за функционирање на општеството – полицајци, наставници, пожарникари, владини службеници.
