Хрватскиот завод за јавно здравје претстави водич за пациентите под името “Враќање на здравјето и силата по КОВИД-19“, во кој детално се опишани сите симптоми и начини на опоравување од најчестите пост-КОВИД симптоми, како што се болка во градите, отежнато дишење, сува и непродуктивна кашлица, нарушување на помнењето и спиењето, волки во мускулите и паѓање на косата.
Пост-КОВИД состојба се јавува кај лице со веројатна или потврдена зараза со SARS-CoV-2 во анамнеза, обично три месеци од почетокот на болеста, со симптоми кои траат најмалку два месеци и не можат да се објаснат со алтернативна дијагноза. Вообичаените симптоми вклучуваат, меѓу останатите, замор, отежнато дишење и когнитивна дисфункција и општо влијаат на секојдневното функционирање. Симптомите може да започнат по првичното опоравување од акутната епизода на КОВИД-19 или да продолжат од почетокот на болеста. Симптомите исто така може да се менуваат со текот на времето или да се вратат. Многу луѓе се чувствуваат подобро за неколку денови или недели, а повеќето комплетно се опоравуваат во период од 12 недели. Но, кај некои луѓе симптомите може да траат подолго.
Од опширниот и детален водич издвоивме совети со кои можете да си помогнете при промена на расположението, состојба за која лекарите велат дека се јавува речиси кај секое второ лице кои страда од симптоми на пост-КОВИД.
ДРЖЕТЕ СЕ ДО РУТИНАТА
Неопходно е да се обидете да станувате во вообичаеното време и да се придржувате до рутината колку што е можно повеќе.
ПОСТАВЕТЕ ОСТВАРЛИВИ ЦЕЛИ
Може да биде корисно да составите дневен план на активности во кои уживате и кои ќе ви дадат чувство на постигнатост.
ОСТАНЕТЕ ПОВРЗАНИ СО ЛУЃЕТО КОИ ВИ СЕ ВАЖНИ
Дури и ако не можете физички да се сретнете со пријателите и семејството, не се повлекувајте од животот. Разговорот со други луѓе може да го подобри вашето расположение.
ХРАНАТЕ СЕ ПРАВИЛНО
Недостатокот на рутина може да влијае и на вашата исхрана. Обидете се да внимавате да продолжите редовно да јадете здрави оброци.
НЕ ПИЈТЕ ПРЕМНОГУ АЛКОХОЛ
Кога луѓето се чувствуваат лошо, понекогаш почнуваат да пијат повеќе алкохол за да се справат со негативните емоции, но алкохолот нема да помогне во решавање на проблемите и може само да го влоши расположението.
БИДЕТЕ ФИЗИЧКИ АКТИВНИ
Физичката активност не е важна само за физичко закрепнување, туку ќе помогне и за ментално закрепнување и благосостојба. Постојат докази дека физичката активност може да помогне во подигање на расположението. Ако не сте вежбале подолго време, почнете со лесни прошетки, барем во вашиот дом или градина (ако имате градина и двор). Одржувајте го ова во согласност со вашите моментални физички ограничувања и способности и советите што сте ги добиле од вашиот матичен лекар,
“Замаглен мозок“ – когнитивно оштетување
За време на закрепнувањето од КОВИД-19, многу пациенти велат дека се чувствуваат како да имаат “замаглен мозок“. Тоа е термин што луѓето го користат за да ги опишат проблемите што ги имаат со когницијата или размислувањето, проследено со тешкотии во концентрацијата, помнењето, брзото размислување, планирање и решавањето проблеми. Некои луѓе тоа го опишуваат како неможност за фокусирање или чувство на недостаток на острина на умот. Овие симптоми може да бидат потешки или да траат подолго доколку постојат и други нарушувања како што се проблеми со спиењето, болки или проблеми со менталното здравје. Често, “замаглениот мозок“ се влошува со замор, што значи дека колку повеќе сте уморни, толку повеќе се чувствувате како да имате потешкотии со размислувањето. Многу фактори влијаат на когницијата. Справувањето и управувањето со нив, когницијата генерално се подобрува. Бидејќи многу од овие фактори се меѓусебно поврзани, позитивна промена во едно подрачје може да има корисен ефект во други подрачја, што резултира со дури и големи промени во општото ментално здравје.
