Хроничните болести на бубрезите погодуваат околу 195 милиони жени ширум светот и во моментов се осма водечка причина за смрт кај жените, со близу 600 000 смртни случаи годишно, ова се најновите податоци објавени по повод одбележувањето на Светскиот ден на бубрегот. Имено, помеѓу 11 и 16 отсто од луѓето во светот имаат хронична бубрежна болест, а во Македонија последните податоци говорат дека околу 13,9 отсто од населението има хронично бубрежно оштетување. Болеста е подмолна, а со тек на време, доколку не се третира, прогресира до терминален стадиум.
Светскиот ден на бубрегот оваа година се совпадна со Меѓународниот ден на жената – 8 Март. Тој се одбележува од 2006 година, во секој втор четврток во месец март, на иницијатива на Меѓународното здружение за нефрологија и Меѓународна федерација на фондации за бубрег од повеќе од 100 земји низ целиот свет.
Целта на одбележувањето е подигање на јавната свест за важноста на бубрезите, кои имаат клучна улога во одржување на животот и запознавање на јавноста со фактот дека болестите на бубрезите се чести, опасни и може да се излечат
Слоганот на Светскиот ден на бубрегот 2018 „Бубрезите и здравјето на жените“ оваа година има за цел пошироката јавност да стане свесна за фактот дека бубрежните заболувања влијаат на здравјето на жените, што бара итна акција на глобално ниво со цел да се промовира еднаков пристап до здравствената заштита и родово сензитивни превентивни мерки и постапки во лекувањето во текот на целиот животен век на жената. Совпаѓањето со 8 Март – Меѓународниот ден на жената е можност да се привлече вниманието на јавноста за важноста на здравјето на жените, особено за здравјето на бубрезите, како важен орган.
Хроничните бубрежни болести се глобален проблем, кој доколку не биде навремено препознаен и не се лекува, може да доведе до терминална бубрежна инсуфициенција и предвремена смрт.
Основни правила за одржување на здравјето на бубрезите:
редовна контрола на крвниот притисок,
редовна контрола на шеќерот во крвта,
редовна контрола на телесната тежина,
јадете здрава храна, внимавајте на внесот на калории,
обрнете внимание на правилното внесување на течности,
редовно вежбајте,
престанете да пушите,
одбегнувајте непотребно земање лекови,
редовно контролирајте ја функцијата на бубрезите, особено ако страдате од хронични заболувања или во семејството имате членови кои имаат заболување на бубрезите.
Болести на бубрезите – ризик фактор за бременост
Хроничната бубрежна болест се смета за фактор на ризик за негативен исход на бременоста и намалена плодност. Жените кои имаат хронична бубрежна болест имаат зголемен ризик од развој на компликации за време на бременоста. Имено, жените со поодмината форма на хронична бубрежна болест често имаат хипертензивни кризи, а постои можност и за предвремено породување. Иако присуството на бубрежно заболување ја намалува плодноста кај жените, до бременост може да дојде ако е жената на дијализа. Доколку е жената на дијализа, неопходно е да се примени интензивен (дневен) дијализен третман.
Обата пола на ризик од ХБИ
Ризикот од развој на хронична бубрежна инсуфициенција е речиси еднаков кај обата пола, но бројот на жени кои се на дијализа е понизок од оној на мажите. Причините се повеќе, но интересно е што во земјите каде што има еднаков пристап во користењето на процесот на трансплантација на бубрег, гледано според полот, жените почесто донираат бубрези, но од друга страна, во помал процент ја користат оваа можност за лекување. Потребно е подигање на свеста за значењето на здравјето на бубрезите, општо кај целата популација, и унапредување на сите нивоа на превенција и ризик фактори поврзани со здравјето на бубрезите.
- Во склоп на одбележувањето на Светскиот ден на бубрегот, како и секоја година, се вклучи и Здружението на бубрежно болни граѓани „Нефрон“, кое денеска (со почеток во 11 часот) организира посебен настан со тематски предавања, закажан во амфитеатарот во ГОБ 8 Септември, со кој го одбележува и своето 15-годишно постоење
Бубрезите се два органа, големи колку една тупаница, кои наликуваат на зрно грав со тежина од 150 г кај возрасна личност. Сместени се во ретроперитонеалниот (пред стомачната обвивка) простор од последниот граден до вториот слабински прешлен
Бубрезите вршат повеќе функции во човечкото тело:
- создаваат урина,
- ја прочистуваат крвта, го елиминираат вишокот на течности и штетни материи од крвотокот,
- ја регулираат рамнотежата на натриум и калиум во организмот,
- учествуваат во регулација на крвниот притисок,
- произведуваат ADH (антидиуретичен хормон или вазопресин) кој е вклучен во регулирањето на крвниот притисок,
- ја регулираат киселоста на телесните течности.