Птиците се примарни резервоари и главни домаќини на вирусот. Вирусот се размножува во птиците кои се главни извори на инфекцијата. На крајните случајни домаќини: луѓето, копитарите или останатите цицачи, вирусот се пренесува преку убод од заразен комарец (вектор). Тоа се прввенствено комарците од родот Culex, а може со исклучок да го пренесат и други видови од родот Aedes.
Болеста не се пренесува од човек на човек со контакт.
Болеста Западен Нил (ЗН) е комплексна векторска антропозооноза што ја карактеризра изразен сезоналитет под влијание на многу надворешни и климатски фактори.
Сезонската појавност и движење на болеста ЗН на некое подрачје, односно епидемиолошка ситуација од година во година е изразено варијабилна, променлива. Под влијание е на надворешните, климатски и временските услови кои влијаат на бројноста и активноста на векторите причинители на болеста. Пренесување на вирусот се случува во зависност од присутноста на заразени птици, бројноста и активностите на заразените комарци, како и од присутноста на чувствителните домаќини. Се појавува во летните и раните есенски месеци.
Поради циклусот на размножување на вирусот во птиците, повеќето инфекции кај луѓето, евентуално може да воочат во периодот од средината на јули до крајот на октомври.
Инфекцијата со вирусот западен Нил кај луѓето по инкубацијата од 2-6 дена (во распон од 2-14), најчесто поминува без симптоми или асимптоматски (кај приближно 70-80% од случаевите).
Кај околу 20-30% од инфицираните се манифестира како акутна системска фебрилна болест проследена со покачена температура, главоболка, блки в мускулите, зглобовите, симптоми од страна на гастроинтестиналниот систем. Може да се појави минлив макулопапулозен осип ( кај 20-50% од заболените).
Се работи за релативно поблага форма на болеста која се нарекува западнонилска треска, чии симптоми наликуваат на грип и траат о два до пет дена. Кај помалку од 1% од инфицираните, може да се развие тешка форма на болеста по зафаќање на централниот нервен систем, со симптоми на менингитис/воспаление на мозочната обвивка и енцефалитис. Под зголемен ризик за развој на тешка форма на болеста се постари лица кои веќе имаат постоечка хронична болест, како на пример, хронична бубрежна болест, дијабетес, хипертензија или имуносупримирани лица.
Заболените се лекуваат симптоматски и повеќето добро се опоравуват, без трајни последици.