Циркулаторниот систем се состои од вени и артерии, а доколку се истегнат како јаже, би станувало збор за должина од околу 170.000 километри.
Тие се одговорни за пренос на крвта од срцето во ткивото и обратно, но секако играат исклучително важна улога за целокупното здравје. Бидејќи се толку важни, јасно е дека не смееме да заборавиме да се грижиме за нивното здравје за и самите да останеме здрави и да живееме долго. Кои болести на крвните садови се закануваат, како да се превенираат, открива д-р Златко Чачиќ, специјалист радиолог, раководител на Центар за третман на проширени вени.
“Набљудувајќи ја циркулацијата, артерискиот и венски систем, може да се каже дека срцето како главна пумпа на артериите им испраќа крв во периферијата – во главата, рацете, нозете, а истата преку вените се враќа во срцето. Проблематиката на самото срце е во домен на интернис/кардиолог, додека проблематиката на крвните садови е во рацете на васкуларен интернист и васкуларен хирург со уште многу лекари специјалисти кои се вклучуваат во некои посебни прилики“, појаснува лекарот.
БОЛЕСТИ НА КРВНИТЕ САДОВИ
Артериите се крвни садови под висок притисок преку кои крвта оди кон периферијата и се подложни на атеросклероза, односно запушувања, во поретки прилики воспалителни заболувања и некои наследни аномалии. Атеросклерозата го погаѓа целиот артериски систем од крвните садови на срцето, мозокот, рацете, нозете итн. Докторот уште додава дека главни ризик фактори се високите масти, дијабетесот, пушењето, недвижењето…
“Ако крвниот сад е стеснет и запушен, тогаш симптомите на болеста зависат од тоа каде се наоѓа крвниот сад; стеснувањето и запушувањето на крвните садови во мозокот предизвикува мозочен удар, срцев удар во срцето, слаба циркулација и гангрена во нозете. Вените се подложни на запушувања ако во нив се згрутчи крвта што се нарекува тромбоза. Вените може да бидат проширени како последица на слабата функција на залистоците кои се распоредени по неа. Површинските проширени вени може да се воспалат и таквата состојба се нарекува тромбофлебитис.
“За болестите на вените, важно е да се знае дека секое ненадејно отекување на нозете може да значи тромбоза, која може да биде опасна поради откачување на згрутчувањето со последователна опструкција на дотокот на крв во ткивото на белите дробови. Таквата состојба се нарекува белодробна емболија. Воспаленијата на површинските вени се помалку опасни, но со оглед дека многу мал тромб може да се развие во длабока венска тромбоза, и површните воспаленија треба да се лекуваат навреме. Кај сите болести и состојби на вените, дијагностиката е многу важна и треба да се спроведе што е можно поскоро“, појаснува докторот.
Ако забележите нагло отекување на нозете, црвенило покрај вената, тврда вена – тоа упатува на болест на вените. Ако забележите грчеви и болки во потколеницата или целата нога при брзо одење или поинтензивен напор, тоа може да значи стеснување или запушување на артериите. Ова се состојби кои бараат итно јавување кај лекар.
ЛЕТНИТЕ ЖЕШТИНИ СЕ ОПАСНИ
“Лицата со позната атеросклероза или дијабетес при самата обработка на болеста веќе имаат чести контроли со доплер. За превенција и заштита од болести на артериите, секако треба да се намалат ризиците од атеросклероза – да се контролира шеќерот во крвта, да се внимава на телесната тежина, да се контролираат маснотиите во крвта. Лицата со проширени вени, доколку се присутни симптоми, треба да побараат стручно мислење за лекување. Во текот на летото може да дојде до влошување на болестите на артериите поради намален внес на вода, сите симптоми на проширени вени се поизразени – отекување на нозете , притисок, тежина во ногата, црвенило, болка… Како превенција и дополнителна нега во текот на летото, препорачувам почесто одморање на нозете во крената положба, избегнување на сончање и висока топлина, а добро делува и туширањето на потколениците со ладна вода и капење во море“, заклучува д-р Чачиќ.
