Медицинскиот израз за зголемените лимфни јазли е лимфаденопатија. Улогата на лимфните јазли е многу важна во одбрана на организмот од разни влијанија, а нивното зголемување може да упатува на инфекции, патолошки имонолошки реакции, малигни болести… Дијагнозата е исцрпна, а лекувањето зависи од причинителот.
Лимфаденопатијата подразбира зголемени лимфни јазли.
Се проценува дека во организмот постојат околу 600 лимфни јазли. Нивната нормална големина е до еден сантиметар.
Честопати зголемените лимфни јазли се придружен симптом на заболување кое е манифестирано со јасна клиничка слика (како, на пример, фарингит, целулит и сл.). Во такви состојби причината за лимфаденопатијата е јасна и не е индикација за натамошни испитувања.
Но секоја лимфаденопатија што постои без јасна причина повеќе од две недели е индикација за задолжително доиспитување.
Лимфаденопатијата што е придружена со симптоматологија, како што се зголемена температура, ноќно потење, губење телесна тежина, мора да биде лекарски третирана. Кај млади пациенти се случува да се дијагностицира лимфаденопатија во склоп на малигно заболување и при отсуство на конституционални симптоми. Но, не секоја лимфаденопатија е малигна.
При анамнезата, особено се обрнува внимание на присутните симптоми и знаци на болеста. Физикалниот преглед е од големо значење. Лекарот може да ги напипа зголемените периферни лимфни јазли кои се достапни за преглед. Исто така, со преглед на абдоменот може да се открие зголемен црн дроб или слезенка. Во рутински лабораториски испитувања спаѓаат: крвна слика со диференцијална крвна слика и седиментација.
Лимфните жлезди позади ушите и под вилицата отекуваат при воспаление на грло, настинка, воспаление на увото, на забот, при убоди…
Хроничната неспецифична лимфаденопатија често се јавува со хронични или повторувачки инфекции во одредени регии (заби, крајници, инфекции на рацете или нозете). Овие јазли, како на пример, реактивни лимфни јазли на вратот може да бидат со различна големина, но вообичаено не се болни.
Најчесто се појавуваат во ингвиналната и аксиларната регија. Ингвиналните лимфни јазли составуваат релативно мала група на јазли која го дренира целото подрачје на трупот и на нозете и мораат да реагираат на каква било инфекција во тој дел (лимфни јазли во препоните).
Слично е и кога е во прашање аксиларната лимфаденопатија. Цервикалите јазли дренираат релативно мало подрачје, но се често хронично изменети (лимфоденопатија на вратот, лимфни јазли под пазуви, зад ушите).
Причини за лимфаденопатија може да бидат
- Воспание на лимфните јазли – инфекции, имунолошки болести (автоимуни болести, лупус, ревматоиден артритис, предстадиум на лимфом), болести со се уште непознат причинител (саркоидоза);
- Лимфоми и леукемија;
- Карциноми, меланоми, тумор на меките ткива и коски
Немалигната лимфаденопатија кај децата почеста е поради можноста за брза реакција на лимфните ткива на инфекција. Зголемените лимфни јазли на вратот кај децата се јавуваат и со вирусните болести како што се сипаниците. Околу 80 % од лимфаденопатијата до 30-тата година е од бенигна природа, но по 50-тата година тој процент е за половина помал.
