Ракот на дебелото црево, за жал, често се дијагностицира, па на секои 25 лица, на едно ќе му биде дијагностициран во текот на животот.
Ракот на дебелото црево е втора по ред водечка причина за смрт поради малигни заболувања во развиените земји, а четврта во светот, тврдат експертите, и покрај тоа што оваа болест може да се излекува со хируршка интервенција доколку се дијагностицира во рана фаза. Моменталните терапии за оваа малигна болест вклучуваат операција, хемотерапија, биолошка терапија и зрачење. Ракот на дебело црево повеќе не е болест на лицата постари од 60 години, па така 10 до 20% од пациентите се на возраст под 50 години. Насоките на тој начин се променија, па советот е на превентивен преглед да се пријават лица кои имаат 45 години.
МОЖЕ ЛИ ДА ИМАТЕ РАК НА ДЕБЕЛО ЦРЕВО, А ТОА ДА НЕ ГО ЗНАЕТЕ?
Не е невообичаено ова да се случи бидејќи во рана фаза може да нема никакви симптоми. Причината е што ракот не е голем во таа фаза, па не предизвикува очигледни проблеми како болка, крварење или дигестивни проблеми. Слично на тоа, кај младите пациенти често не се проверува дали ракот е причина за одредени симптоми.
КАКО МОЖЕТЕ ДА СПРЕЧИТЕ РАЗВОЈ НА РАК?
Знаеме дека намирниците како овошје и зеленчук може многу да влијае на заштитата на здравјето. Исто така, добро е познато дека исхраната богата со црвено месо (свинско, јагнешко, говедско) и преработена храна е навика која ги зголемува шансите за развој на рак. Цигарите се подеднакво опасни и се поврзани со голем број опасни болести.
КОИ СЕ ПРВИ СИМПТОМИ НА РАК НА ДЕБЕЛО ЦРЕВО?
Најлошиот дел е што често нема симптоми додека не се развие. За пациенти кои имаат рак на левата страна на цревата, крварењето може да се помеша со хемороиди. Многумина исто така ќе одмавнат со раката ако имаат проблеми со столицата, запек или ги мачи надуеност, но тоа може да биде симптом на рак на дебелото црево. Необјаснето нагло слабеење исто така може да биде предупредувачки знак не само за овој рак туку и за многу други.
ШТО ТРЕБА ДА ЗНАЕТЕ АКО ВИ Е ДИЈАГНОСТИРАН РАК НА ДЕБЕЛОТО ЦРЕВО?
Првото прашање што мора да му го поставите на лекарот е во која фаза на развој е болеста. Може да биде во прашање рак на цревата, но кој се проширил на лимфните јазли или на кој било друг орган во градниот кош и абдоменот. Во зависност од тоа што велат наодите, лекарот ќе предложи понатамошно лекување, а можеби и хируршки зафат.
Ако пациентот во семејството веќе има лица кои имале рак на дебелото црево, мудро е да направи генетско тестирање. Треба да се праша докторот и дали е направена биопсија на туморот. Бидејќи самата дијагноза може да значи и голем стрес, потребно е да се праша лекарот кому да се обратите за психолошка помош.
ДАЛИ Е ВАЖНА КОЛОНОСКОПИЈАТА?
Превентивните прегледи се исклучително важни бидејќи ракот на дебело црево може да се спречи со отстранување на полипи кои можат да се откријат при колоноскопија.Рак во рана фаза може да се отстрани и доколку навреме се забележи.
Ако некој од блиско семејство имал карцином на дебелото црево, односно ако семејната историја е позитивна, потребно е да се направи за прв пат десет години порано.
Бидејќи се потребни неколку години за малигна трансформација на полипите во рак, отстранувањето на бенигните полипи може релативно лесно да го спречи (певенира) развојот на рак на дебелото црево. Затоа, колоноскопијата не треба често да се повторува.
