Бројките говорат дека речиси 70-90 % од пациентите со Кронова болест ќе бидат подложени на некој тип на оперативен третман во тек на својот животен век. Во рок од 15 години од дијагностицирањето скоро 70 % од пациентите со Кронова болест имаат потреба од барем една хируршка интервенција. Околу 85-90 % од пациентите развиваат повторување на болеста во текот на првата постоперативна година. Затоа секоја хируршка интервенција треба да биде претпазлива и да се зачува што е можно повеќе од тенкото црево. Во случај на итна состојба како што е крвавење, перфорација, апсцес и токсичен мегаколон потребна е т.н. итна хируршка интервенција.
Сите други индикации за оперативен третман како што се немање одговор на медикаментозен третман или друг тип на компликации (елективни индикации), сносат различен процент на постоперативни компликации кај пациентите за разлика од итните случаеви, поради што самата индикација за оперативен третман носи и различен ризик за полош или подобар постоперативен тек.
Актуелните конзервативни и оперативни модалитети на третман се ефективни во контролирањето на болеста, но дури и со оптималниот третман, рецидивите и релапсите остануваат честа појава. Комбинираниот пристап кај ова заболување вклучувајки ги и медикаментозниот третман, како и навремената хируршка интервенција се оптималниот третман кај ова заболување, а со самото тоа се подобрува квалитетот на живот на пациентите и се намалуваат трошоците за терапијата.
Целта на хируршкиот третман е да се постигне што е можно подолг период на ремисија т.е. „disease free interval“ и подобрување на квалитетот на живот.
Оперативниот третман е резервиран за пациентите кои развиваат компликации или имаат болест рефрактерна на медикаментозен третман, при што хируршкиот третман би ги олеснил симптомите, навремено би спречил развој на сериозни компликации, би го подобрил квалитетот на живот а во бројни случаи и би го спасил животот на пациентот. Дали поагресивната медикаментозна терапија би ја намалила стапката на оперативни интервенции останува да биде доистражено.
Хируршки зафат со цревна ресекција е избор кај случаите кај кои постојат цревни сегменти кои се акутно или субакутно инфламирани, или перфорирани, или во услови на постоење на абсцес или фистула со околен орган. Мајорните индикации за хируршки третман предложени од страна на Американското здружение за колоректална хирургија (American Society of Colon and Rectal Surgeons – ASCRS) го опфаќаат следново: фиброзна структура со опструкција, медикаментозно нерешлива фистула, перфорација, абсцес, крвавење, токсичен мегаколон, малигнитет, неуспех во одговорот на медикаметозната терапија. Бидејќи ризикот за рекурентна болест по интестиналната ресекција е далеку од занемарлив, водечкиот принцип при интестиналната ресекција треба да биде штедлива ресекција.
Предоперативна подготовка. Иако најголем дел од пациентите со Кронова болест се млади, нивната состојба е значајно тешка кога хируршката ресекција се изведува, односно тоа е една тешка акутна состојба и претставува ургентна индикација за операција.
Предоперативната подготовка најпрво треба да вклучи внимателно разликување меѓу КБ и улцерозен колитис, потоа оптимизација на општиот статус на пациентот во смисла на корекција на анемијата, надоместување на течностите, решавање на електролитниот и ацидо-базниот дисбаланс како и малнутрицијата. Дел од пациентите се подложени на тотална парентерална исхрана во предоперативниот период, а тешки компликации во постоперативниот период може да бидат припишани и на медикаментите дотогаш употребувани како и на коегзистентните болести. Кај тешко компримитираните пациенти потребно е да се направи наједноставниот хирушки зафат. Во услови на елективна индикација за хируршки третман, потребно е да се прекине третманот со имуносупресивни лекови со исклучок на кортикостроидите чие повлекување треба да биде по определен режим. Поголем дел од студиите покажуваат дека постоперативните компликации не се зголемени кај пациентите кои се на ifliximab, иако во една студија употребата на Ifliximab во тек на првите три постоперативни месеци по илеоколичната ресекција била асоцирана со зголемен ризик за сепса, интраабдоминален апсцес и повторна хоспитализација. Континуирањето на имуносупресивната терапија може да е пожелно кај некои пациенти со Кронова болест кај кои би се превенирале постоперативни рекуренци. Како и да е, непланираните хоспитални адмисии се побројни кај пациентите кои примаат имуносупресивна терапија пред хируршкиот третман. Предоперативните дијагностички имиџинг процедури како што е КТ скенот треба да бидат стриктно индицирани и сведени на минимум поради тоа што овие пациенти во текот на нивниот живот се изложуваат на бројни вакви радиолошки иследувања. КТ ентерографијата МР ентерографијата имаат висока точност во проценката на лезиите од КБ, предоперативнио овозможувајќи адекватно планирање на оперативниот зафат. Пресечните скенирања (КТ или МР) со даден ентерален контрастен материјал јасно ги оцртуваат екстралуминалните компликации како фистулите и абсцесите. Предоперативната подготовка уште вклучува и механичка препарација на цревата, антимикробна и тромбо профилакса.
(Продолжува)
