Надуеноста на стомакот (метеоризам) уште позната и по називот флатуленција или, народски кажано, гасови, претставува непријатен симптом кој се дефинира како појава на големо количество гасови во стомакот, поточно во цревата. Освен што личноста има чувство на надуеност, може да биде и социјално неприфатлив, а, исто така, може да доведе и до појава на грчеви и/или болки.
Причини за појава:
Секоја личност во сопствените црева има одредено количество гасови кои настануваат под нормални околности како последица на разложувањето на состојките од храната и бактериите кои се нормални и природни „жители“ на нашите црева.
- Убедливо најчеста причина е „лакомото“ консумирање храна, кога се голта и големо количество воздух, познато како аерофагија;
- Ослободување јаглен диоксид и водородни јони за време на поминувањето на храната низ желудникот;
- Ферментација на остатоците храна во цревата;
- Преминување на гасовите од крвта во цревата, низ ѕидот на цревата;
- Генерално забавена работа на цревата и следствено на тоа лошо варење;
- Нефункционален спазам (грч) како последица на пореметена цревна моторика во склоп за запек (опстипација) и „нервозни црева“ (иритабилен колон) проследен со пролив. Токму заради тој грч, ако не се отстрани на време, на местото над него се насобираат „топки“ гасови кои предизвикуваат чувство на надуеност во тој дел од стомакот.
Причината за оваа појава, може да се каже и дека првенствено зависи од храната која се консумира, од видот на бактериите кои ја разложуваат храната, како и од евентуалното присуство на некое функционално заболување: гастритис, недостаток на ензими на панкреасот, интолеранција на лактза и сл.
Клиничка слика:
Мошне шаренолика, зависно од самиот причинител. Најчесто се јавува чувство на тежина и притисок во желудникот обично мошне брзо после оброк, со зголемено количество на воздух (гасови) во почетниот дел од желудникот, мошне веројатно како последица на голтање на истиот. Се јавува и тапа болка насекаде по стомакот каде што поминува дебелото црево, односно во кој било дел од дебелото црево, иако истражувањата покажале дека најболното место е завршетокот на дебелото црево.
Состав на гасовите:
- азот – најголемо количество;
- водород – количински веднаш после азотот;
- јаглерод диоксид;
- кислород;
- метан.
Храна која најмногу влијае на создавањето гасови:
Свеж леб, краставици, зелка, кромид и лук, житарки, грав, боранија, грашок, соја, леќа, масни млечни производи, газирани пијалаци, вештачки засладувачи.
Дијагностика:
Лабораториски анализи, ултразвук на стомакот, евентуално ендоскопско испитување на дигестивниот тракт.
Терапија:
Примарна е промената на начинот на исхрана и животните навики; регулирање на ритамот на празнење на столицата; храна богата со целулозни влакна; правилно комбинирање на оброците; пробиотици; спазмолитици;
ПРЕПОРАКИ:
- Користете додатоци во храната како ѓумбир, ким, анис;
- Не јадете лакомо, внимателно џвакајте и не пијте големо количество течности за време на оброкот;
- Одбегнувате храна која создава гасови, како и лежење после оброк;
- Ако гасовите и/или болките се мошне изразени, односно силни на стомакот ставете шише со топла вода или пешкир;
- Масирајте го стомакот во насока на стрелките на часовникот од долната десна страна на стомакот кон горната лева.
- Чај од камилица или нане во кој е додаден ким или ѓумбир имаат поволен ефект.