Најновите варијанти на КОВИД-19, како што се “Флирт” (FLiRT) и “Пирола” (Pirola), доминираат во сезоната есен-зима 2024. Еве што знаеме за нив:
Карактеристики и симптоми:
- Флирт: Оваа подваријанта на омикрон има мутации кои ја прават лесно пренослива и способна да избегне дел од имунолошката заштита. Симптомите вклучуваат затнат нос, болка во грлото, кашлица и замор. Во повеќето случаи, инфекцијата е блага до умерена, но кај дел од популацијата може да предизвика потешки компликации
- Пирола: Се карактеризира со главоболка, болка во мускулите, кашлица, слабост, губење апетит и мирис, и понекогаш гастроинтестинални проблеми. Овој сој има значителни мутации во S-протеинот, но PCR тестовите успешно го откриваат.
Вакцина и заштита:
Постоечките вакцини сè уште обезбедуваат заштита од овие варијанти. Се препорачува вакцинација, особено кај постарите лица, хронично болните и имуно-компромитираните, бидејќи тие се во најголем ризик од тешка форма на болеста
Кој најмногу заболува:
Најзасегнати се лица со намален имунитет, невакцинирани, и оние со хронични заболувања. Некои експерти истакнуваат дека луѓето кои избегнаа инфекција со КОВИД-19 во претходните години сега се поподложни на новите варијанти
За да се намали ризикот, покрај вакцинацијата, препорачливо е носење маски во затворени простори, добра хигиена и избегнување на големи собири, особено за ранливите групи.
Кога се споредуваат КОВИД-19 и сезонскиот грип во однос на смртноста, постојат значајни разлики. Еве што покажуваат податоците:
Смртност од КОВИД-19:
- Во првите години од пандемијата (2020–2021), стапката на смртност од КОВИД-19 беше значително повисока отколку кај грипот. Во просек, смртноста од КОВИД-19 изнесуваше околу 1-3% од потврдените случаи, зависно од возраста, имунолошкиот статус и здравствениот систем.
- Кај постари лица и хронично болни, смртноста може да надмине 10-15%.
- Со вакцинацијата и развојот на третмани, стапката на смртност значително се намали, но сепак, КОВИД-19 останува сериозна закана кај ранливите популации.
-
Смртност од грип:
- Сезонскиот грип обично има смртност од 0.1% или помалку, што значи дека помалку од 1 на 1000 заразени умираат.
- Во одредени сезони (особено кога доминираат потешки варијанти како H3N2), грипот може да предизвика значителен број смртни случаи, особено кај постарите лица и малите деца.
- Смртноста од грип се базира повеќе на долгорочни компликации, како пневмонија, наместо директна вирулентност.
-
-
Клучни фактори за споредба:
- Преносливост: И двата вируси се многу заразни, но КОВИД-19 има повисок базен репродуктивен број (R0), што значи дека се шири побрзо.
- Тежина на болеста: КОВИД-19 почесто предизвикува тешки респираторни компликации, како акутен респираторен дистрес синдром (ARDS), за разлика од грипот.
- Влијание на имунитетот: Грипот циркулира секоја година, што значи дека популацијата има делумен имунитет, додека КОВИД-19 е нов вирус без претходен колективен имунитет.
Заклучок:
КОВИД-19, особено во првите години од пандемијата, беше далеку посмртоносен од сезонскиот грип. Денес, благодарение на вакцините и терапиите, смртноста од КОВИД-19 е пониска, но сепак останува повисока кај ранливите групи во споредба со грипот.
-