Нарколепсијата е болест во чија основа се наоѓа пореметување на централниот нервен систем и, за жал, за неа се уште не се знае многу. Научниците ја испитуваат поврзаноста на нарколепсијата со многу генетски фактори (таканаречен HLA генотип, кој е во основата на секоја клетка). Се проценува дека во светот дури три милиони луѓе боледуваат од нарколепсија. Често се меша со депресија, епилепсија или несаканите ефекти на некои лекови. А така е затоа што ова невролошко пореметување не е секогаш лесно за препознавање, така што некогаш потребни се и повеќе од 10 години за вистинска дијагноза.
СИМПТОМИ НА НАРКОЛЕПСИЈА
Пациентите за време на секојдневните активности можат да потонат во сон – за време на ручек, при разговор, во театар, кино… Исто така, нарколепсијата се одликува со прекумерно спиење и пореметено ноќно спиење. Можни се и појави на ненадејни слабости и губиток на мускулниот тонус со паѓање, но без паѓање во сон. Некои од овие болни доживуваат епизоди на мускулна парализа и халуцинации за време на заспивањето или при будењето. Тежината на заболувањето варира кај одделни болни, од мошне благи облици до мошне тешки. Болеста обично се јавува после дваесеттата година од животот.
Симптомите може да се појават после некој препознатлив стрес. Сите болни со нарколепсија имаат прекумерна поспаност, додека зачестеноста на останатите симптоми варира. Често се забележува и прекумерна забавеноста на овие болни за време за вршење на секојдневните активности. При разговор и физички активности може да изгледаат како да се поспани.
ДИЈАГНОЗА
Дијагнозата се поставува врз основа на анамнеза со клиничка слика и објективен преглед. Не постои ниту еден специфичен тест за нарколепсија, но мора да се исклучат некои други заболувања.
ЛЕКУВАЊЕ
Лек против нарколепсија засега не постои, според тоа, лекувањето е симптоматско – поспаноста се лекува со стимулирачки лекови кои ги препишува специјалист. Мускулната слабопст, халуцинациите и парализата се лекуваат со антидепресивни лекови.
Како изгледа ваквиот напад:
Сара Елизабет е дијагностицирана со нарколепсија (нарушување кое резултира со моментално паѓање во сон) и катаплексија (губење на силата на мускулите), и решила за својата состојба да почне да зборува гласно.
„Навистина е фрустрирачки да објасниш што се случува на луѓе кои никогаш во животот не виделе ништо слично и не разбираат за каква борба станува збор“, вели Сара и додава: „Повеќе луѓе мислат дека е смешно се додека всушност не видат за што станува збор, на крајот бидејќи се апсолутно неподготвени почнува да ги фаќа паника. Видеото е направено случајно, и ми беше навистина тешко кога го гледав прв пат и од друга перспектива.“
Сара Елизабет вели дека го објавила видеото за да ги едуцира луѓето, но и да им помогне на оние кои го имаат истиот проблем.
„Не можам да контролирам кога ќе имам напад. Ви благодарам што ме разбирате“, додала Сара Елизабет, која снимениот напад го добила додека танцувала и иако во прво време не сакала да го објави на крајот сепак решила дека мора да го стори тоа заради луѓето околу себе и оние со ист здравствен проблем.