НАУЧНИЦИТЕ БАРААТ ОДГОВОРИ: Зошто некои во пандемијата поминале подобро од другите и колку луѓе се отпорни на КОВИД-19

Научниците се обидуваат да откријат зошто пандемијата така нерамномерно се шири во светот. Зошто одредена популација или дел од населението се поранливи, односно зошто некои групи се позаштитени од други.

Генерално, во текот на првиот бран на пандемијата со КОВИД-19, градовите беа и се потешко погодени од руралните подрачја. Но, сепак Рим беше релативно поштеден, додека селата во Ломбардија бележеа многу висока стапка на зараза и смртност. Но, во ломбардиското село Ферара не е забележан ниту еден случај на КОВИД-19. И никој не знае зошто.

Научниците се обидуваат да откријат зошто пандемијата така нерамномерно се шири во светот. Зошто некоја популација или дел од населението се поранливи од другите? Односно зошто некои групи се позаштитени од други?

“Тоа е како темна материја во вселената: не можеме да ја видиме, но знаеме дека мора да постои за да ни го објасни она кое можеме да го видиме“, вели оксфордскиот научник Карл Фристон, творец на моделот на ширење на КОВИД-19, коментирајќи ја релативно ниската стапка на смртност во Германија.

Но, тоа не е единствената загатака која ги мачи стручњаците. Никој со сигурност не може да каже дека знае зошто Јапонија, и покрај релативно возрасната популација и не баш беспрекорно организирано јавно здравство, го избегна првиот смртоносен бран или зошто Данска, Австрија или Чешка не пријавуваат нови слуачи и покрај раното попуштање на мерките?

Бројни се причините поради кои една популација е позаштитена од другите. Сунетра Гупта, професорка по теориска епидемиологија на Универзитетот во Оксфорд, смета дека клучот е во имунитетот изграден пред пандемијата. Тој можеби и не го штити лицето од инфекција, но би можел да помогне да се почувствуваат само релативно благи симптоми. Новите посензитивни тестови на антитела би можеле да понудат попрецизна слика за тоа колку луѓе навистина досега биле заразено со новиот коронавирус.

Зошто некоја популација или дел од населението се поранливи од другите?

Се побројни се доказите дека болеста кружела низ светот, особено во Франција и во САД, еден месец пред што се се мислело на почетокот. Ново истражување покажува дека Т-клетките, компонента на човековиот имунолошки одговор, регистрираат и мемориаат изложеност на вирусот кој предизвикува КОВИД-19.

Во научен труд неодамна објавен во стручниот медицински портал Cell, калифорниски истражувачи од Институтот за имонологија Ла Џола информираат дека Т-клетките во крвта, земени од лица помеѓу 2015. и 2018. година, препознале и реагирале на фрамленти на вирусот Sars-CoV-2. Како е тоа можно?

“Најприфатлива е хипотезата дека луѓето биле во контакт со сродни вируси кои кружат во светот и главно предизвикуваат благи настинки“, смета авторот на студијата Алесандро Сет.

Овој научен доказ само поткрепи претходен научен труд на берлинските истражувачи кои реакција на Т-клетките на протеините во вирусот Sars-CoV-2 откриле во 83 проценти од заболените од КОВИД-19, но и кај 34 проценти од здрави доброволци, негативни на самиот вирус.

Тоа не значи дека со тоа автоматски се стекнува имунитет на новиот вирус, предупредува Дејвид Хејман, епидемиолог од Школата за хигиена и тропска медицина во Лондон и советник на СЗО за КОВИД-19. Но, има логика во тоа дека изложеноста на други коронавируси пружа заштита од новиот вид.

Новите посензитивни тестови на антитела би можеле да понудат попрецизна слика за тоа колку луѓе навистина досега биле заразено со новиот коронавирус.

“Доколку изложеноста на други коронавируси штити од КОВИД-19, тогаш варијабилноста на изложеноста би можела да ги објасни разликите во стапките на смртност помеѓу државите и региите“, смета проф. Гупта. Изложеноста на сроден вирус кој на почетокот на овој вел предизвика епидемија на САРС, би можела да населението во источна Азија да им пружи одредена заштита против КОВИД-19.

“Клучно е да се сфати зошто некои луѓе се отпорни, а други не се, со цел оние поранливите да можат да се заштитат“, вели Гупта.

Староста е најочигледен фактор на ранливост. Втор е коморбидитетот, односно истовремена појава на две или повеќе болести, и трет фактор е полот. Се покажа дека жените се подобро заштитени благодарение на “резервниот“ Х хромозом, кој содржи голема густина на имунолошки поврзани гени.