Од досега забележаните значајни варијанти, некои се навистина поврзани со зголемена преносливост на коронавирусот, но не и со сериозноста на болеста, објави Светската здравствена организација. Секвенционирањето на геномот било пресудно во идентификувањето и реагирањето на новите варијанти.
“Досега јавно се споделени фасцинантни 350.000 секвенци, но повеќето доажаат само од неколку земји. Ако сакаме навреме да дознаеме што се случува со вирусот, ќе мора цел свет подобро да го покриеме со секвенционирање“, вели Марија Ван Керхов, технички раководител за КОВИД-19 во СЗО.
Европскиот центар за превенција и контрола на болести (EDCD) информираат за ширење на три варијанти на вирусот – VOC 202012/01, 501Y.V2 и варијантата P.1. се смета дека овие варијанти се загрижувачки поради мутациите кои доведоа до зголемена преносливост и влошување на епидемиолошката ситуација на подарчјата на кои се откриени тие варијанти.
БРИТАНСКИ СОЈ
Варијантата на вирусот VOC 202012/01 препознаена е како загрижувачка на југот од Велика Британија во декември 2020., иако првиот примерок во кој можела да се идентификува е пронајден уште во септември. Од тогаш е станата доминантна варијанта на вирусот што кружи во Велика Британија.
Овој британски сој на вирусот се карактеризира со значајно зголемена преносливост. Тоа пак придонело за зголемена инциденца, хоспитализација и притисок на здравствениот систем од втората половина декември. Се проценувало дека овој сој е 50 отсто попренослив од останатите соеви кои циркулираат во Велика Британија. Но, постои сомнеж дека B.1.1.7 е одговрен за 80 проценти од инфекциите. Во Лондон.
Прелиминарните студии покажуваат дека нема докази дека VOC 202012/01 е поврзан со значајно поинаква сериозност на инфекцијата или дека неразмерно влијае на одрдени возрасни групи повеќе од претходните вируси во циркулирањето. Но, како резултат на зголемената инциденца, Велика Британија до јануари 2021 пријави највисока днвена смртност од КОВИД-19 од почетокот на пандемијата.
Пораст на бројот на случаи и хоспитализации бележи и Ирска, каде неодамна е идентификувана и локална циркулација на VOC 202012/01, а пренос на оваа варијанта е забележан и во Данска.
ЈУЖНОАФРИКАНСКИ СОЈ
Позаразен е и новиот сој од Јужноафриканската Република. Околу 90 проценти од инфекциите во таа земја сега се последица на една варијанта, сугерира секвенцирање, но за неа се знае многу помалку. Оваа варијанта има 17 мутации, но само една е иста како во британската верзија. Оваа посебна мутација, наречена N501Y, постои веќе некое време – прв пат е видена во Бразил во април минатата година, а од тогаш е откриена во неколку земји.
Јужноафриканската варијанта ги загрижи научниците поради необично големиот број на мутации, особено во протеинот што вирусот го користи за врзување и зараза на човечките клетки. Овој сој е независен од варијантата откриена во Велика Британија, но дели некои мутации со неа.
На основа на многу побрзата стапка на пренос, јужноафриканските истражувачи веруваат дека новата варијанта е позаразна за околу 50 проценти од дотогаш доминантниот сој. Поради тоа, новиот сој брзо ги истисна останатите верзии на вирусот кои кружат во таа земја.
Сепак, велат дека неодговорното однесување на илјадници Јужноафриканци, кои за време на неодамнешните празници ги преполнија баровите, рестораните и плажите, веројатно е клучната причина поради скориот пораст на бројот на заразени. На истражувачите им се чини дека и новата варијанта не доведува до сериозни случаи на КОВИД-19.
Варијантата 501Y.V2 прв пат е идентификувана во декември 2020. во Јужноафриканската Република и сега тоа е најраспространетата варијанта на коронавирусот во таа земја. Прелиминираните резултати покажуваат дека оваа варијанта може да има и зголемена преносливост. Но, засега не е сигурно дали предизвикува промени на тежината на болеста.
До 19 јануари оваа година, 501Y.V2 е идентификуван во 10 европски земји. Една група од оваа варијанта во моментов се истражува во Франција. Во Франција, Израел и Велика Британија исто така се пријавени случаи или групи на случаи 501Y.V2 кои не се поврзани со патувања. Преостанатите случаи идентификувани во Европската Унија главно се поврзани со патувања, но не само од Јужноафриканската Република.
БРАЗИЛСКИ СОЈ
Под посебна лупа е и бразилската варијанта, за која научниците веруваат дека ќе биде позаразна од досегашните, како соевите идентификувано во Велика Британија и во Јужноафриканската Република. Некои епидемиолози во Бразил велат дека варијантата P.1 досега е идентификувана само во Бразил, а патници од таа земја, пријавени се во Јапонија и Јужна Кореја. Оваа варијанта содржи група на дополнителни мутации кои влијаат на способноста на антителата да ги препознаваат.
ВИСОК РИЗИК
Премалкуте секвенционирања, за кои зборуваше Ван Керхов, значат дека останува непознат реалниот број на случаи за кои се одговорни новите соеви. Веројатноста за нивен влез кај пошироката популација, ECDC ја проценува за висока, поради многу високата преносливост.
Ваквиот зголемен пренос веројатно ќе доведе до зголемен број на инфекции. И ова, најверојатно, ќе доведе до повисоки стапки на хоспитализација и морталитет во сите возрасни групи, но особено за оние во постарите возрасни групи или со истовремени заболувања. Затоа, вкупниот ризик поврзан со воведувањето и ширењето на загрижувачки варијанти во заедницата се оценува како висок и многу висок.
