Во научното списание Nutrients на почетокот на април годинава, објавен е првиот прегледен научен труд кој го поврзува намалениот ризик и смртноста од грип и инфекција со новиот коронавирус SARS-CoV-2 со примената на витамин Д.
Трудот го потпишува група на американски научници под водство на д-р Вилијам Б. Грант од Сан Франциско, научник кој со години наназад интензивно се занимава со изучувањето на витаминот Д.
Во овој труд, д-р Грант прикажал преглед на досегашните сознанија за механизмот на влијанието на витаминот Д на намалувањето на ризикот од микробни инфекции, со посебен осврт на сезонскиот грип, како и клинички и епидемиолошки апспекти на КОВИД-19 кои може да се поврзат со статусот на витаминот Д.
Витаминот Д, особено во последните два месеци доби особено внимание како имуномодулаторен нутриент кој би можел да биде од корист во превенција и подобра одбрана од инфекцијата SARS-CoV-2, со оглед дека од претходно спроведени студии познати се неговите позитивни ефекти на одбраната од инфекции, особено од сезонскиот грип.
Со подобар увид во смртноста и тежината на болеста кај пациенти со КОВИД-19, јасно е дека најтешките форми ги развиваат хроничните болни, особено оние со прекумерна телесна тежина, со хипертензија, дијабетес, малигни болести хронични белодробни болести, како и повозрасни лица со коморбидитети. Сите наведени групи во претходни истражувања биле доведувани во врска со ниски вредности на витамин Д.
Според новиот труд на д-р Грант, витаминот Д може да го намали ризикот од инфекцијата SARS-CoV-2 на повеќе начини.
Витаминот Д поттикнува ослободување на молекули кои се нарекуваат кателецидини и дефензиними, а тие можат да ја намалат стапката на репликација на вирусот. Воедно, витаминот Д ја намалува концентрацијата на провоспалителните молекули – провоспалителни цитокини кои поттикнуваат воспаление што го оштетува ткивото на белите дробови и води кон пневмонија, и истовремено ја зголемува концентрацијата на противвоспалителни цитокини кои го смируваат воспалнието.
Епидемиолошките показатели укажуваат како епидемијата букна во Кина, па потоа во Европа токму во време на зимските месеци, кога концентрациите на витамин Д во крвта биле најниски меѓу популацијата, а бројот на заболени на јужната хемисфера е мал. Недостатокот на витамин Д допринесува кон развој на акутниот респираторен дистресен синдром кој претставува форма на несакани клинички случувања кај тешко заболените пациенти со КОВИД-19.
За да се намали ризикот од инфекција, авторите препорачуваат примена на високи дози на витамин Д, односно зголемување на концентрацијатга на витамин Д во крвта над 75 или дури 100 nmol/L и потоа примена на нешто пониски дози во насока на одржување на потребните вредности во крвта.
Таквите прагматични и емпириски мерки ги препорачуваат и останатите стручњаци на ова подрачје, како група на италијански автори, кои велат дека иако се уште недостасуваат опипливи подтаоци и вистински студии, во овие услови се важни прилагодливоста и заклучоците темелени на претходно стекнати искуства и знаења.
Извори:
- Grant, W.B.; Lahore, H.; McDonnell, S.L.; Baggerly, C.A.; French, C.B.; Aliano, J.L.; Bhattoa, H.P. Evidence that Vitamin D Supplementation Could Reduce Risk of Influenza and COVID-19 Infections and Deaths. Nutrients 2020, 12, 988.
- Caccialanza R, Laviano A, Lobascio F, Montagna E … Cereda E. Early nutritional supplementation in non-critically ill patients hospitalized for the 2019 novel coronavirus disease (COVID-19): Rationale and feasibility of a shared pragmatic protocol. In Press, Journal Pre-proof, Available online 3 April 2020 doi:https://doi.org/10.1016/j.nut.2020.110835
