Превенцијата секогаш е најдобриот начин за заштита на здравјето, во овој случај важно е да сфатите што може да направите за да превенирате пропаѓање на мозокот.
ДАЛИ АЛЦХАЈМЕРОВАТА БОЛЕСТ МОЖЕ ДА СЕ НАСЛЕДИ?
Научниците идентификувале необични гени кои можат да предизвикаат и рана појава на симптоми на Алцхајмерова болест, а тоа е докажано во стотици семејства ширум светот. Таа семејна врска инаку е многу ретка, вели д-р Кјан Јунес, невролог и професор на Универзитетот Стенфорд.
“Почесто се случува кај луѓе на возраст од 70 или 80 години, така што иако постојат гени поврзани со ризикот од развој на оваа болест, не постои специфичен ген што ја предизвикува. Ако постои оваа болест во семејната историја, кај родители или роднини, поголеми шанси да ја наследите“, објаснува тој.
КАКО ГЕНЕТИКАТА ВЛИЈАЕ НА РИЗИКОТ ОД РАЗВОЈ НА АЛЦХАЈМЕРОВА БОЛЕСТ?
Еден особено ризичен ген, APOE-e4, може да биде поврзан со Алцхајмерова болест, но не се работи за корелација еден на еден. “Во целата популација, околу 20 до 30 проценти од луѓето го имаат овој ген, но кога ќе ги погледнете пациентите со Алцхајмерова болест, присутен е кај 40-60 проценти. Многу луѓе со овој ген немаат Алцхајмерова болест, и обратно – многу луѓе го немаат овој ген, а ќе ја развијат болеста“, додава докторот. Повеќе од 20 различни гени исто така може да бидат поврзани со зголемен ризик (1 процент или помалку) од Алцхајмерова болест.
КАКО АЛЦХАЈМЕРОВАТА БОЛЕСТ Е ПОВРЗАНА СО ОСТАНАТИТЕ ВИДОВИ НА КОГНИТИВНО ПРОПАЃАЊЕ?
Когнитивното пропаѓање и деменцијата се генерализирани изрази, вели д-р Јунес, а откриваат дека пациентот има когнитивни проблеми – губење на помнењето, збунетост, проблеми со одржување на рутината и слично. Патологијата зад Алцхајмеровата болест, која вклучува акумулација на амилоид бета протеин во мозокот, можеби е дел од пошироката слика, но не е секогаш главниот виновник.
ДАЛИ ИСХРАНАТА И ВЕЖБАЊЕТО МОЖЕ ДА ПОМОГНАТ ЗА ОДРЖУВАЊЕ НА КОГНИТИВНОТО ЗДРАВЈЕ?
Ако некој од вашето семејство има болест, треба да размислите колку сте активни и што јадете, а сето тоа исто така може да биде дел од наученото однесување, а не од вашата природа.
“Се препорачува медитеранска исхрана, а таа содржи многу зеленчук и овошје, не премногу преработена храна. Доколку воведете вежбање, некоја активност која ќе ве натера малку да се испотите пет пати неделно, може многу да влијаете на здравјето на срцето, да се намалите ризик од развој на васкуларни заболувања и буквално да ја исчистите главата од токсини“, додава докторката и посочува дека здравата исхрана и редовното вежбање можат да спречат разни болести.
