Во земјава, во моментов, функционираат две институции кои спроведуваат т.н. пост-ковид рехабилитација. Првата е Институтот за физикална медицина и рехабилитација во Скопје, каде е отворен оддел кој е наменет за пациенти за пост-ковид рехабилитација, поради долгорочните последици кои ги остава инфекцијата. Според Министерството за здравство, во процесот на рехабилитација е вклучен тим од специјалист физијатар, специјалист интернист и физиотерапевти.
Втора здравствена установа каде се третираат последиците од прележаната коронавирусна инфекција е Специјализираната болница за превенција, лекување и рехабилитација на белодробни заболувања во Отешево. Се работи за болница која е единствена од ваков вид во земјава, за пулмонална и физикална рехабилитација и е позната како „воздушна бања”.
“Голем дел од пациентите кои имале КОВИД-19 се соочуваат со потешкотии во дишењето и движењето и истите полесно би се надминале со стручна помош, односно со респираторни и физикални вежби. Резултатите од оваа рехабилитација имаат голем бенефит по здравјето на овие болни и оваа рехабилитација претставува важен сегмент во здравствениот систем. Процесот на рехабилитација се спроведува согласно најновите протоколи и програми за пост-ковид рехабилитација. Тимот е составен од специјалист по физикална медицина, специјалист по интерна медицина, субспецијалист пулмолог и физиотерапевти. Секој пациент добива индивидуален пристап во зависност од неговата состојба. Рехабилитацијата трае различно во зависност од здравствената состојба на пациентот, со цел да се подобри респираторната функција, да се воспостави побрза вертикализација и враќање во нормалниот живот“, информираат од ресорното министерство.
Пост-ковид пациентите имаат потреба од функционални физички и респираторни вежби. Тимот за физикална рехабилитација преку примена на соодветни мерења и тестирања врши проценка на пулмоналниот и физичкиот статус на болниот, мерење на срцева фреквенција, мерење на гасни анализи пред и после физичката активност. Според овие резултати тимот составува соодветен програм со кој го води пациентот низ процесот на рехабилитација.
Како водечки сегмент е респираторната рехабилитација со вклучување на вежби за дишење, вежби во природа и прошетки покрај езеро во придружба на физиотерапевт, специфични вежби, апарати за физикална терапија за зајакнување на мускулна маса на болниот. Целта е да се намалат респираторните потешкотии, да се ублажат симптомите,да се контролира анксиозноста, да се намалат компликациите и на крај да се подобри квалитетот на животот.
КОИ СЕ НАЈЧЕСТИ ЗНАЦИ ЗА ДОЛГОТРАЕН КОВИД?
Најчести симптоми и знаци на долготраен ковид и постковид синдром се:
- Отежнато дишење
- Замор
- Намален кардиореспираторен капацитет
- Намален активен од, односно оддалеченост која болниот може да ја помине без појава на симптоми
- Пореметување на спиењето
- Невролошки симптоми
- Нарушена концентрација
- Опаѓање на коса
- Потешкотии со голтањето (дисфагија)
Пациентите кои биле лекувани во домашни услови или се веќе испишани од инфективните одделенија, но се уште чувствуваат слабост и имаат проблеми со компликациите од болеста можат да се јават на преглед во Институтот за физикална медицина и рехабилитација во Скопје преку Мој термин, но и преку амбулантите во установата, со цел да бидат упатени за понатамошна амбулантска или болничка рехабилитација.
