Срцевиот инфаркт (миокарден инфаркт) најчесто ги погаѓа лицата со атеросклероза на крвните садови, а таа се развива кај лица кои имаат еден или повеќе т.н. ризик фактори.
Постојат две основни групи на ризик фактори: фактори на кои не можеме да влијаеме (возраст, пол, генетика), но поголем дел се оние кои со нашето однесување можеме да ги промениме и така значајно да го намалиме сопствениот ризик.
Најважните ризик фактори за срцев удар вклучуваат:
ВОЗРАСТ – повеќе години значи и поголем ризик за срцев удар.
ГЕНЕТСКА СКЛОНОСТ – ако еден или повеќе блиски роднини во семејството имале срцев удар, особено во помлада возраст, постои т.н. генетска предиспозиција или склоност за развој на болеста.
ПУШЕЊЕ – чадот од цигарите е докажан, силен, независен ризик фактор за инфаркт, при што пушачите имаат 2-4 пати поголеми шанси за срцев удат од лица кои никогаш не пушеле.
МАШКИ ПОЛ – мажите имаат поголем ризик за инфаркт од жените и заболуваат во порана возраст од жените; кога жените ќе влезат во менопауза, таа разлика се изедначува.
ДИЈАБЕТЕС – шеќерната болест е толку силен ризик фактор за инфаркт и болести на крвните садови, што лицата сп дијабетес се лекуваат како веќе да имале некое несакано случување како срцев удар; факт е дека две тртини од лицста со дијабетес умираат од болести на срцето и крвните садови поврзани со компликации од шеќерната болест кои се појавуваат на крвните садови.
ХОЛЕСТЕРОЛ – покачените вредности на вкупниот и тн.н лош ЛДЛ холестерот се во директна врска со ризикот од срцев удар.
КРВЕН ПРИТИСОК – покачениот крвен притисок е независен ризик фактор кој го зголемува ризикот за инфаркт.
ФИЗИЧКА АКТИВНОСТ – немањето или многу малата физичка активност се исто така поврзани со сколоноста за инфаркт; редовната умерена физичка акативност спречува болести на срцето и крвните садови, бидејќи со вежбањето се контролираат и други значајни ризик фактори како крвен притисок, холестерол и шеќер во крвта.
ДЕБЕЛИНА – зголемената телесна тежина и дебелината (особено зголемениот обем на половината) се ризик фактори за болести на срцето и крвните садови дури и кај лица кои немаат други ризик фактори; со намалување на само 5 килограми може значајно да се намали ризикот од атеросклероза.
ПРЕСМЕТАЈТЕ ГО СОПСТВЕНИОТ РИЗИК ОД ИНФАРКТ
Секое лице може да го пресмета својот ризик од срцев удар или друг несакан настан како резултат на атеросклероза во следните 10 години. Така, на пример, 51-годишен маж, пушач, со систолен крвен притисок од 150 mmHg и вкупен холестерол од 6,3 mmol/l ќе има 10-годишен ризик од срцев удар од седум проценти. Ова лице не може да го промени полот, возраста или генетската наследност, но ако престане да пуши, го регулира крвниот притисок (така што систолната вредност е под 140 mmHg) и холестеролот (така што вкупниот холестерол е под 5 mmol/l), неговиот ризик за срцев удар во следните 10 години ќе се намали на само два отсто, што значи 3,5 пати помал ризик.
