Пишува: Прим. д-р Лидија Бисеркоска-Атанасовска
дерматовенеролог
Проблемите со кожата на лицето се најчестите дерматолошки проблеми кај луѓето. Без разлика дали се болно осетливи промени или не, тие претставуваат стрес за пациентот затоа што се видливи и можат многу сериозно да влијаат на неговата самодоверба и на квалитетот на неговиот живот.
Кога се работи за проблеми со кожата на лицето, причините за посета или барање совет од доктор можат да бидат многубројни, но најважно од се е почетниот третман и дијагностицирањето на заболувањето да ги направи вашиот дерматолог.
Најчести проблеми на кожата на лицето се: акни, розацеа, егзем и дерматитис, проблеми со кожата на лицето нерегуларните пигментации, но и кожен карцином.
АКНИ
Најчест проблем за чие решавање е потребна терапија се акните. Иако се многу чести кај тинејџерите, тие не треба да се игнорираат како да се дел од нормалното растење. И средно тешка форма на акни, може негативно да влијае и да доведе до психолошки и социјални последици. Во поново време, акните како проблем ги има и кај луѓе над 25-годишна возраст, особено кај жените, а се случува да се појават и во 30. и во 40. години.
Акните можат да предизвикаат лузни на кожата, па затоа е неопходно навремено и соодветно да се третираат за да се намали интензитетот и траењето на инфалмацијата.
Во терапијата се вклучуваат разни кремови, средства за миење лице, антибиотици кои дејствуваат на акните, како и таблети со витамин А, орални ретиноиди и сл. Се смета оти таблетите се ефикасни и во многу мали дози, па пациентите ги толерираат без големи проблеми. Во терапијата на лузните одличен ефект може да се постигне со хемиски пилинг, со ласерски третмани, со аблативни и со неаблативни ласери. Освен на површината, тие влијаат и на колагените влакна со стимулација на формирање нов колаген. Ако акните се повторувачки, односно адолесцентните акни исчезнале, но пак се појавиле заедно со брчки, третманот може да биде не само со локално нанесен крем, туку и со ласер, кој дава многу моќен резултат со ремоделирање и затегнување на ткивото. Колку што се значајни овие соодветни третмани за пациентот, толку е значајна и секојдневната нега на кожата, бидејќи без неа може да се влоши состојбата на веќе присутните акни, или дури и да се појават нови.
РОЗАЦЕА
Розацеата е многу чест и хроничен проблем на кожата на лицето кај возрасните, кој многу лесно може да биде погрешно дијагностициран како акни. Најчесто се јавува кај жените, особено кај оние со светла кожа. Се манифестира со појава на папули и пустули, со црвенило на лицето и со појава на капилари.
Денес папулите и пустулите се третираат многу ефикасно, но нивната појава во комбинација со црвенило на лицето и со проширени крвни садови била голем проблем се до појавата на ласерите во дерматолошката практика.
Еднакво важно како и медицинските третмани е придржувањето до одредени здрави животни навики и свесно одбегнување на факторите кои ги засилуваат симптомите на заболувањето како што се сонцето, зачинетата храна, алкохолот и кафето. Не помалку битен е и типот производи што се користат за секојдневна нега.
ЕГЗЕМ И ДЕРМАТИТИС
Атопискиот (егзем) и себороичниот дерматитис се многу чести кожни болести. Егземот е чест и кај бебињата и кај децата, но може да ги афицира и возрасните. При лекување со активни медицински кремови или со таблети кај тешките случаи, од круциално значење е да се употреби вистинскиот тип емолиент. Треба да се знае дека покрај стероидните кремови, се препорачува и антиинфламаторни кремови кои се без стероиди и дискутираме за хигиенско-диететски режими и како тие влијаат на текот на воспалението. Ако се сомневаме за контактна алергија, тогаш спроведуваме патх (patch)-тестирање, како и интрадермално тестирање со алергени од храна. Себороичниот дерматит почесто се јавува кај мажите и тоа најмногу околу веѓите и назолабиално. Притоа, кожата е зацрвенета и е можно субјективно чувство на благ јадеж. Состојбата е хронична, но со ефективно лекување таа се контролира.
НЕРЕГУЛАРНА ПИГМЕНТАЦИЈА
Во секојдневието гледаме многу пациенти со промена во бојата на помали или поголеми делови од лицето (хлоазма, меласма), со униформна или мрежеста пигментација, која е во корелација со прекумерна УВ-експозиција и со процесот на стареење. Иако овие проблеми со пигментацијата се многу упорни, комбинирањето на третманите може да биде многу ефикасно. Во тие комбинации влегуваат локалното нанесување крем, посета на доктор заради спроведување одреден тераписки протокол, односно хемиски пилинг еднаш неделно и употреба на најновите видови ласерски третмани.