Пишува: Прим. д-р Лидија Спасова
Педијатар
Оштетувањето на слухот кај децата може негативно да влијае на нивниот психомоторен развој. Поради тоа, а и поради фактот дека едно на 300 новородени деца страда од оштетување на слухот (од лесно, преку умерено до тешко), раното откривање на оштетувањето и брзата интервенција со третмани се двата клучни елементи кои ќе му дадат на детето најголема шанса за нормален развој на говорот и јазикот.
Голем број деца што имале оштетен слух во минатото добивале дијагноза ретардација, токму зашто оштетувањето не било навреме откриено. Поради овој факт, меѓу другото, уште по раѓањето на бебето, потребно е да се направи скрининг со кој се проверува слухот на бебето.
НАВРЕМЕНО ОТКРИВАЊЕ
Првото тестирање се прави 48 часа по раѓањето, па децата, практично, ги пуштаме дома со компјутерска листа на која е резултатот од скринингот. Апаратот има дел што се става во увцето на детето, а тестирањето е безболно и не е опасно за здравјето. Ако по првиот скрининг резултатот е негативен, тој се повторува уште неколку пати. Доколку и при повторувањето се покаже дека детето не слуша, ние го праќаме во аудиолошки центар во кој се грижат за третманот на овие дечиња. За жал, многу деца во минатото добивале дијагноза за ретардација или аутизам, а потоа се увидело дека добар дел од нив биле се оштетен слух.
Ако рано се открие оштетениот слух, со тие деца поинаку се работи.
Како влијае слухот врз развојот на говорот и јазикот?
Говорот претставува способност да се изразат мисли, емоции и апстрактни идеи преку изговорени зборови. Јазикот е систем на симболи преку кои луѓето комуницираат. Критичен период во кој децата со нормален слух ги учат говорот и јазикот е првата година од животот. Токму поради тоа е значајно навреме да се открие евентуално оштетување. Дополнително, ќе може и навреме да се реагира со лекување или со поставување коклеарни импланти.
ПРИЧИНИ И РИЗИЦИ
Има низа причини поради кои може да настане оштетување на слухот кај децата. Тие се поделени во повеќе групи.
Така, во пренаталниот период, уште додека бебето е во утробата на мајката, слухот може да биде оштетен поради генетски причинители или поради наследни фактори, од инфективни причинители како инфекции во бременоста, поради разни токсини или лекови што ги примала мајката или поради механички притисоци на плодот.
Со раѓањето детето може да има проблеми со слухот заради асфиксија на плодот (недостиг од кислород), продолжено раѓање, интракранијално крвавење – крвавење во мозокот, билирубини над оптималната граница, недоносеност, мала родилна тежина.
По раѓањето причини може да бидат инфекции на мозочните структури, инфекции на средното уво, морбили – сипаници, употреба на лекови токсични за увото, повреди, изложување на многу гласни звуци. Најчесто, според искуството, како проблем се покажуваат ототоксичните лекови.
