Пишува: Прим. м-р д-р Искра Лазаревска
Специјалист педијатар – пулмолог, бронхоскопист
Моето дете се разбуди во текот на ноќта со засипнат глас и со кашлица која наликува на кучешки лаеж. Што се случи?
Ова е релативно честа состојба со која се соочуваат како педијатрите така и оториноларинголозите во текот на зимските, но и пролетните месеци. Во медицината се означува како ларингитис. Претставува состојба која се должи на промени на слузницата на ниво на гласниците, односно ларинксот. Ларинксот е дел од дишното стебло кое ги спојува горните и долните дишни патишта, а воедно претставува и најтесен дел од дишното стебло, па сите промени кои се случуваат на слузницата, како воспалителен процес со проследен оток на слузницата, доведуваат до стеснување на просторот низ кој поминува воздухот од горните во долните дишни патишта.
Клинички овие промени се манифестираат со промена на бојата на гласот како и квалитетот и интензитетот на кашлицата. Гласот е променет, родителите го опишуваат како зарипнат глас, а кашлицата ја опишуваат како кучешки лаеж. Иако клиничката слика е резултат на промените на ниво на гласниците, промените никогаш не се строго ограничени тука. Вообичаено се засегнати и дел од дишните патишта кои се над и под гласниците.
Најчести причинители за ларингитисот се вирусните инфекции кои се особено чести во текот на зимските месеци и месеците на рана пролет. Многу поретко станува збор за бактериска инфекција.
Во однос на тежината на настанатата инфекција, некои ларингитиси имаат лесна клиничка слика и не побаруваат никаков третман, додека оние кои се со потешка клиничка слика, кога дишењето е отежнато, може да имаат потреба и од болнички третман. Возраста исто така влијае на клиничката презентација. Кога со инфекцијата е засегнато помало дете, клиничката слика е потешка.
КАКО НАСТАНУВА ШИРЕЊЕТО НА ВИРУСНИТЕ ИНФЕКЦИИ КАЈ ЛАРИНГИТИСОТ?
Ширењето на вирусните инфекции е идентично како за сите респираторни вирусни инфекции. Настануваат по пат на директен контакт со раце на некој кој ја има инфекцијата, потоа по пат на допир на предмети кои биле допрени од некој кој имал инфекција, како и по пат на доаѓање во контакт со вирусот во воздухот, по претходно кашлање или кивање на инфицирана личност.
КОИ СЕ СИМПТОМИТЕ?
Најчесто започнува како обична настинка, а потоа се развиваат температура и кашлица. Слузницата која го обложува ларинксот станува воспалена и отечена.
Делот од ларинксот е најтесен дел од дишното стебло, лесно настанува отежнато дишење, дрезгава кашлица. Гласот на вашето дете станува зарипнат и развива кашлица која наликува на кучешки лаеж. Тегобите се интензивираат во текот на ноќните часови. Дишењето на детето може да стане отежнато, забрзано, гласно, а при активности како плачење и ексцитираност, истите може да се потенцираат. Детето може да стане заморно поради дополнителниот напор при дишењето.
ДАЛИ АЛЕРГИЈАТА МОЖЕ ДА БИДЕ ПРИЧИНА ЗА ЛАРИНГИТИС?
Како една од причините за ларингитис се наведува и алергијата. Главно станува збор за реакција на организмот кон алергени кои се присутни во воздухот, а тоа се полените.
Пролетта е период од годината кога има експлозија од полени, па и честотата на ларингитисот е поголема во овој период од годината. Клиничката манифестација е скоро идентична и понекогаш е тешко да се разликуваат од ларингитисите предизвикани од инфекција.
КАКО РОДИТЕЛОТ ДА МУ ОЛЕСНИ НА ДЕТЕТО?
- Обидете се да го смирите вашето дете и давајте му доволно количество на течности;
- Дајте му лекови за температура доколку има покачена температура;
- Плакнете го носето со физиолошки раствор, а не со деконгестиви, бидејќи тие ја сушат слузницата;
- Детето нека престојува во ладна просторија, односно однесете го надвор на ладен воздух кој ќе помогне во намалување на отокот на слузницата, а со самото тоа и на дишењето на детето;
- На доенчиња под 6-месечна возраст давајте им само медикаменти за покачена температура, а преостанатата терапија во консултација со педијатар.
Во секој случај посетете го вашиот педијатар доколку состојбата не се подобрува, односно се влошува.
ТЕРАПИЈА
Во повеќето случаи ларингитисот изгледа многу полошо од што реално е, и може да се повлече без никаква терапија од пет до седум дена.
Кај децата кај кои тегобите се поизразени има потреба од ординирање на терапија во консултација со педијатар и се лекуваат во домашни услови, најчесто со давање на терапија по пат на инхалација. Кај оние кои се со потешка клиничка слика има потреба од болнички третман. Антибиотиците не се користат во терапијата на ларингитисот, бидејќи главно имаат вирусна етипологија. Доколку има показатели за бактериски инфекции тогаш се вклучува антибиотик. Во случај педијатарот да постави сомнение за можна алергиска компонента на ларингитис, потребно е да се ординираат лекови од групата на антихистаминици.
