Пишува: Проф. д-р Емилија Влашки, специјалист педијатар
Класификацијата на астмата според тежината на симптомите како интермитентна и перзистентна (лесна, умерено тешка, тешка), во зависност од честотата на дневните и ноќните симптоми, дневната активност и белодробната функција, со нејзината варијабилност, има значење само при иницијалната процена на пациентот.
Со оглед на варијабилниот тек на болеста, ефектот од применетата терапија за контрола на болеста, и потребата од нејзиното приспособување, оваа класификација веќе не се препорачува како основа за понатамошен третман и се користи само при вклучување на пацинтите во истражувачки студии за астма. Во последниве години се применува класификација на астма според степенот на контрола на болеста.
Цел на третманот на астма е постигнување контрола на симптомите на болеста и оддржување на постигнатата контрола за подолг временски период. Терапијата би требало постепено да биде редуцирана до најнниското ниво кое ја одржува успешно постигнатата контрола на болеста.
Кај секој пациент би требало да биде направена процена на актуелниот третман на болеста, негово придржување кон третманот и степенот на контрола на болеста.
Кај децата под пет години, процнеата на контролата на болеста е тешка, со голед на тоа што информациите се добиваат од родителот или старателот кои би можеле да имаат слаба перцепција за симптомите на астма и нивното значење во процента на контролата. Кај нив од големо значење е честотата на потреба од симптоматска бронходилататорна терапија.
За симптоматска бронходилататорна терапија и долготрајна терапија за контрола на астмата се преферираат инхалаторни медикаменти, бидејќи тие се аплицираат во дишните патишта каде што се потребни и резултираат во моќен терапевтски ефект со помала доза и со намален ризик од системски несакани ефекти.
Со цел инхалаторните медикаменти да се примаат адекватно и да се намалат нивните несакани дејства, тие се аплицираат со адекватни помагала. Овие помагала ги задржуваат поголемите партикли на медикаментот кои би се депонирале орофаринксот, со што ја редуцираат оралната и гастроинтестиналната апсорпција, така што се редуцира и системската расположливост на инхалаторниот медикамент.
Најефикасни медикаменти кои се користат за контрола на перзистерната астма се инхалаторните кортикостероиди кои ја намалуваат БХР, потребата од симптоматска бронходилататорна терапија, ризикот од хоспитализација и смрт од астма, ги подобруваат белодробната функција, толеранцијата на физичко оптоварување и квалитетот на живеење. Тие се препорачуваат за контрола на астмата кај децата на било која возраст.
(Продолжува)
