Пишува: Проф. д-р Ивица Мажураниќ
Пулмолог
Компјутерскиот томограф со 128 слоеви е модерна генерација на уреди. Дозата на зрачење која се прима во текот на испитувањето со која се работи скрининг е иста како онаа што ќе ја добиете ако летате со авион до Америка и назад.
Потребно е само едно кусо вдишување на пациентот и испитувањето е готово. Претходно ставовите кон скринингот за рак на белите дробови со КТ технологија беа негативни поради високата доза на зрачење што ја примал пациентот.
Компјутерската томографија и бронхоскопијата се клучни за откривање на ракот на белите дробови.
Кога пациентот ќе влезе во пулмолошка амбуланта за преглед и постои сомневање за оваа дијагноза, најчесто следат овие две испитувања. И двете испитувања се безбедни и безболни, со мала нелагодност што пациентот ја чувствува при брохоскопијата.
Кога се зборува за малигните болести и со комјутерска томографија се најде нешто сомнително, тогаш во зависност од позицијата, се договара кој е најдобриот пристап кон тој тумор, односно творба.
Ако творбата е сместена некаде близу до дишниот пат, тогаш брохоскопијата е оптимално испитување. Тогаш со апарат со дебелина од шест милиметри или помалку се минува низ горните дишните патишта, нив нос или уста, се влегува во душникот и големите бронхии. Низ големите бронхии се влегува со сегментите на белите дробови на левата и на десната страна, во зависност од КТ наодот и снимките.
Секој лекар кој е стручен и прави за брохоскопија, прави план за земање примерок од одредено место.
Со бронхоскопијата може со апарат кој е многу сличен на гастроскоп и кој на крајот има мал ултразвук да се направи и ултразвучен преглед на подрачјата долж душникот и така може да се видат некои промени. Иако кај пациентите постои страв за овој тип на испитување, бронхоскопијата е безбедна процедура со ретки компликации.
Кога станува збор за белодробна патологија, ако треба да се земе некој примерок, се оди на бронхоскопија. Тоа може да бидат и некои автоимуни болести, пневмонии кои не одговараат добро на антибиотици. И во 95 проценти од случаевите, оваа процедура се прави на живо, со добро анестеризано подрачје од носот со дишните патишта. Тоа подрачје е локално втрнато и кај бронхоскопијата постои природна нелагодност оти се воведува туѓо тело во дишните патишта. Може да се направи и во анестезија, доколку пациентот лошо ја поднесува оваа процедура или има индикација да поради некакви коморбидитети, испитувањето треба да се изврши на таков начин.
Бронхоскопијата трае од 15 до 30 минути.
Пред самата бронхоскопија, клучна е компјутерската томографија со помош на која лекарот ќе види каде се наоѓа туморот, колку е голем и во кој стадиум е болеста. Доколку КТ испитувањето покаже положба на туморот во белите дробови која е недофатлива со бронхоскоп, следи трансторакална пункција.
Ако туморот се наоѓа на периферијата на белите дробови, тогаш мора да се прави трансторакална пункција, што е инвазивна метода и со можни компликации, но за пациенти со таков наод нема друга можност.
