Психологијата на еден убиец е сложена и зависи од многу фактори, вклучувајќи биолошки, психолошки и социјални влијанија. Секој убиец има своја уникатна мотивација, но генерално, некои од главните психолошки карактеристики што може да се сретнат кај убијците вклучуваат:
1. Лични и психолошки карактеристики
- Антисоцијално однесување – Недостаток на грижа за општествените норми, манипулативност, егоцентричност.
- Психопатски или социопатски особини – Недостаток на емпатија, површни емоции, недостаток на чувство за вина.
- Нарцисоидност – Прекумерна самоувереност, чувство на супериорност и потреба за контрола.
- Импулсивност – Брзо донесување одлуки без размислување за последиците.
- Трауми и злоупотреба во детството – Многу убијци имале тешко детство со насилство, занемарување или малтретирање.
2. Типови на убијци според психологијата
- Страстни убијци – Дејствуваат во момент на емоционален изблик, без претходно планирање.
- Серијски убијци – Извршуваат повеќе убиства во подолг временски период, често со некој мотив или образец.
- Масовни убијци – Убиваат голем број луѓе одеднаш, најчесто на едно место.
- Професионални убијци – Убиваат од финансиски или политички причини, често без лични мотиви.
- Психотични убијци – Лица со ментални нарушувања (шизофренија, параноја) кои имаат халуцинации или заблуди што ги тераат да убијат.
3. Социјални и културолошки фактори
- Опкружување полно со насилство може да поттикне агресивно однесување.
- Недостаток на емотивна поддршка или позитивни ролеви модели.
- Психолошки притисок или дискриминација што води до фрустрација и бес.
4. Како се развива умот на еден убиец?
- Детство – Злоупотреба, запоставување, малтретирање.
- Адолесценција – Почеток на насилно однесување, мачење животни, криминални активности.
- Возрасна доба – Развој на специфични убиства со различна мотивација (од одмазда до садистичко уживање).
5. Дали убијците се раѓаат или се создаваат?
Повеќето експерти веруваат дека тоа е комбинација на генетика и околински фактори. Некои луѓе можеби имаат предиспозиции за агресивно однесување, но обично е потребна комбинација од траума, социјални проблеми и психолошки нарушувања за да станат убијци.
Прашањето дали убијците се раѓаат или се создаваат е една од најголемите дебати во психологијата и криминологијата. Науката покажува дека одговорот е сложен – повеќето убијци се резултат на комбинација од биолошки (генетски) фактори и околински (социјални) фактори.
1. Генетски и биолошки фактори (се раѓаат)
Некои луѓе може да имаат генетска предиспозиција за насилно однесување, но тоа не значи дека ќе станат убијци. Истражувањата покажуваат дека одредени фактори можат да ја зголемат веројатноста за агресивно однесување:
Биолошки фактори
- Промени во мозокот – Оштетување на делови како префронталниот кортекс (одговорен за контрола на импулсите) или амигдалата (одговорна за емоциите) може да доведе до агресија.
- Генетика – Некои истражувања сугерираат дека варијации во гени како МАОА („ген на воините“) и CDH13 можат да зголемат агресивноста, особено ако личноста била изложена на насилство во детството.
- Хормони и невротрансмитери – Високо ниво на тестостерон и ниско ниво на серотонин може да водат до зголемена агресивност.
2. Социјални и психолошки фактори (се создаваат)
Иако може да постојат биолошки предиспозиции, повеќето убијци не стануваат такви без одредени околински фактори:
Детство и воспитување
- Траума и злоупотреба – Голем дел од убијците имаат насилно или запуштено детство.
- Малтретирање и изолација – Постојана изложеност на малтретирање или одбивање од општеството може да доведе до желба за одмазда.
- Лоши родителски модели – Ако детето расте со насилни родители, може да научи дека насилството е „нормален“ начин на решавање проблеми.
Околински фактори
- Криминална средина – Ако некој расте во општество полно со насилство, криминал или банди, шансите за насилно однесување се зголемуваат.
- Достапност на оружје – Во некои случаи, лесната достапност до оружје овозможува насилните импулси да станат реалност.
- Ментални болести – Иако не сите луѓе со ментални нарушувања се насилни, состојби како психоза, антисоцијално растројство на личноста (психопатија), или нарцисоидно растројство може да играат улога.
3. Заклучок: Комбинација на двата фактори
Истражувањата покажуваат дека убијците не се раѓаат „предодредени“ да убиваат, но одредени фактори можат да ги направат поподложни на насилство. Дури и ако некој има генетска предиспозиција, таа најчесто нема да се активира без соодветна средина.
Најчестата слика на убијци кои стануваат такви вклучува комбинација на: ✅ Биолошка предиспозиција (генетика, мозочна структура)
✅ Лоши животни околности (насилство, злоупотреба, социјална изолација)
✅ Фактори како психички нарушувања или криминална средина
Дали убијците можат да се спречат?
Со правилна интервенција – подобро детство, психолошка поддршка, терапија и образование – многу луѓе со предиспозиции за насилство можат да водат нормален живот.
👉 Значи, убијците не се раѓаат – тие се создаваат, но со влијание од биолошки фактори.
Психологијата на убијците е сè уште мистерија, но модерната наука продолжува да истражува како и зошто некои луѓе се способни за такви екстремни акти на насилство.
