Сè што би требало да знаете за вирусите

Природата на вирусите е таква дека тие се можеби еден од последните вистински природни непријатели на човекот.

Наспроти раширеното мислење вирусите не се живи. Некои, пак, тврдат дека вирусите се „на границата на живото и неживото“. Научниците почесто велат дека тоа е агент кој може да се размножува исклучиво во својот домаќин – човекот, животното, билката, бактеријата…. Вурусите немаат клеточна градба, ниту свој метаболизам и воопшто немаат карактеристики на живо. Научниците веруваат дека вирусите настанале многу пред човекот и дека отсекогаш го следат. Вариола верата, на пример, најверојатно почнала да се шири многу, многу години пред нашата ера во Африка, а се претпоставува дека меѓу луѓето дошла преку глодарите.

Првите индикации на биолошката природа на вирусите ги забележал рускиот научник Димитриј Ивановски 1892 година за детален опис да даде холандскиот научник Мартинус Беејеринк, кој во 1898 година ги прочувал болестите на тутунот.

Вирусот се состои од два дела: генетски материјал од ланецот ДНК или РНК, кој носи генетска информација и од генетски материјал на протеинската обвивка која го штити. Некои вируси имаат уште една заштита во облик на капут од липиди. Кога би ги зголемиле вирусите, кои инаку се со пречник главно меѓу 20 и 300 нанометри, би можеле да забележиме дека се појавуваат во најразновидни облици: од сфери, преку валјаци и облици кои потсетуваат на ракета, до мошне комплексни структури.

Некои за домаќини ги бираат билките, други животните или луѓето, а трети бактериите. Кај човекот можат да ја нападнат кожата, нервниот систем, кој било внатрешен орган на човекот… Кога ќе дојде до човековото тело, вирусот продира во клетката и неговата обвивка брзо се разградува. Се ослободува генетски материјал и почнува неговото размножување и „пакување“ во нов вирус. Подмладокот ја напушта клетката и преминува во следната, повторувајќи го целиот процес се додека имунолошкиот систем на домаќинот му го дозволува тоа.

Инфлуенцата која периодов е меѓу нас е вирусно, акутно, заразно заболување, кое главно влијае на дишниот систем. Вирусот на инфлуенцата, како и повеќето други, се состои од рибонуклеинска киселина, окружена со протеинска обвивка и липиден омот од кој излегуваат стапчиња на протеините хемаглутинин и неуроаминидаза. Првиот протеин е задолжен за напад, а вториот за движење во клетките.

Постојат три типа на инфлуенца на вирусите: А, Б и Ц. Првиот моментално кружи меѓу човечката популација (некои негови варијатни и меѓу животните) како познатите H1N1, H1N2, H3N2. Типот Б е, исто така, вообичаен кај луѓето, но не предизвикува пандемии, туку само епидемии, додека типот Ц е мошне благ според симптомите и не предизвикува дури ни епидемии.

Проблемот со вирусот како што е грипот е тоа што тој постојано мутира, менувајќи секвенци во својот генетски материјал. Затоа постојано настануваат нови форми кои имунолошкиот систем на домаќинот не може да ги препознае и навремено да ги запре.