„Бројките на некои од овие болести поминуваат астрономски граници“, вели Лајл Петерсен, директор за векторни болести во Центрите за контрола на болести и превенција (ЦДЦ).
Како грижата за бубачки доведе до епидемија
Според најновите бројки на ЦДЦ, бројот на таканаречените векторски болести пренесени од убоди од бубачки тројно повеќе се зголемил помеѓу 2004 и 2016 година. Пријавени случаи се зголемиле од 27 388 на речиси 100 000 на годишно ниво, а постојат и многу непријавени.
Лајмската болест и анаплазмозата се најчестите болести што се шират од крлежите, додека Западен Нил, Денга и Зика вирусите најчесто се шират од комарци. Овие болести може да предизвикаат траен инвалидитет, па дури и смрт.
На пример, инфекциите на Зика кај бремени жени се поврзани со тешки дефекти при раѓање, како што се микроцефалија (невообичаено мала глава и големина на мозок). Околу 1 од 150 луѓе заразени со вирусот Западен Нил развиваат тешки болести на нервниот систем, како што се енцефалитис (оток на мозокот) или менингитис (воспаление на мозокот и спиналниот мозок).
Исто толку алармантно како што е зголемувањето на познатите болести е фактот дека во САД од 2004 година се откриени девет нови бактерии што се шират од комарци и крлежи. Тие ги вклучуваат вирусот Бурбон, ретка и смртоносна болест која се пренесува преку крлежи и вирусот Хартленд.
Порастот на болестите предизвикани од инсекти, според лекарите е комбинација на фактори, а отсуството на ефективни вакцини или третмани може да ги направи епидемиите тешки за спречување и контрола.
„Многу трендови ја водат кулминацијата и работат заедно: климатските промени, различната интеракција на луѓето на нашата околина и некои од работите што ги правиме во нашите домаќинства“, вели д-р Хајди Браун, експерт во векторски пренос на болести на Универзитетот во Аризона во Тусон.
„Како што промените на животната средина се менуваат, веројатно, е дека одредени болести ќе се појават во области каде што претходно не се случиле“, вели д-р Петерсен. „Климата е само еден од неколкуте многу важни фактори кои влијаат врз дистрибуцијата и појавата на векторски болести“, додава тој.
Како можам да се заштитам себеси?
Убодите од бубачки и инсекти се секојдневие и обично не доведуваат до сериозни болести. Сепак, спречувањето на убоди од инсекти од витално значење за спречување на ширењето на векторните болести.
Најдобрата заштита од болестите од заболени од комарци е да се избегне убод од нив.
Користете репеленти за инсекти регистрирани од EPA кои содржат DEET, Picaridin, IR3535, масло од еукалиптус или од лимон. Кога се користат правилно, овие репеленти се докажани безбедни и ефикасни, дури и за бремени жени и за доилки.
Третирајте ја облеката и обувките со инсектицид (перметрин).
Носете кошули со долги ракави и долги панталони, за дополнителен слој на заштита.
Како да ги избегнувате, забележувате и отстраните крлежите
Крлежите живеат во тревни пошумени области. Тие, исто така, можат да патуваат со животни, како елени, глувци или домашни миленичиња. Секое време поминато на отворено може да ви донесе контакт со крлежи. Ако шетате на отворено, избегнувајте површини со високи треви и купови лисја.
Третирајте ја облеката со перметрин. Една неодамнешна студија спроведена од истражувачите на ЦДЦ покажа дека инсектицидот е многу ефикасен против крлежи и спречување на каснување.
Проверете под рацете, околу ушите, на стомакот, помеѓу нозете, зад колената и во и околу косата на вашата глава – тоа се места каде што крлежите сакаат да се сокријат.
Ако забележите крлеж, внимавајте како ќе го отстраните. Целта е целосно да го отстраните, вклучувајќи ја и главата. Користете пинцета, повлечете нагоре со силен притисок. Откако ќе го отстраните крлежот, исчистете го местото и рацете со алкохол или сапун и вода.
