Срцевиот застој не се случува само кај возрасни и болни лица, ттку се работи за состојба која е фатална и доведува до нагла срцева смрт доколку не се реагира во рок од неколку минути. Бидејќи околу 80% од срцевите застоји се случуваат надвор од болница, најчесто дома, постои можност секој од нас еднаш во животот да биде сведок на срцев застој и таа жртва може да биде некој нам близок.
Срцевиот застој е состојба во која срцето престанува да пумпа крв, телото останува без кислород и хранливи материи и за неколку минути лицет може да почине. Единствената постапка со која тоа може да се спречи е брзо да повикување на итна медицинска помош и започнување на реанимација.
Од моментот кога лицето ќе доживее срцев застој, шансите за преживување се намалуваат за 10% секоја минута во текот на која не се спроведува реанимација или оживување. Веќе само по четири минути срцев застој, мозокот е неповратно оштетен, а по 10 минути лицето речиси и да нема шанси за преживување.
Често се мисли дека всушност се работи за срцев удар или инфаркт, но тоа не е точно. Експертите од клиниката Мајо наведуваат: „Наглиот срцев застој не е срцев удар. Инфаркт настанува кога протокот на крв до срцето на еден дел е спречен, но тој може да предизвика промени во срцето кои може да доведат до срцев застој“.
ДАЛИ СТЕ ВО РИЗИЧНА ГРУПА?
Сите се во ризична група, но постојат начини да се превенира срцев застој и тоа со откажување од пушење цигари, намалување на консумирањето алкохол, одржување на здрава тежина и редовно посетување на лекар.
„Може да му се случи на било кого во било кое време, тоа е процес во кој срцето нема правилен ритам на отчукувања или престанува да работи и во прашање е апсолутно итна состојба и третман од лекар“, вели д-р Ели Фридман, спортски кардиолог.
Д-р Џејн Морган, кардиолог од Атланта наведува дека се работи за прекин на механичката активност на срцето со последичен прекин на протокот на крв во циркулацијата, а д-р Фридман наведува дека има многу причини за оваа состојба, па може да бидат и веќе постоечки болести на срцето.
СИМПТОМИ КОИ МОЖЕ ДА УКАЖУВААТ НА СРЦЕВ ЗАСТОЈ
Експертите од Клиниката Кливленд наведуваат дека во повеќе од 50 проценти од случаите, ненадејниот срцев застој се јавува без претходни симптоми, но понекогаш може да му претходат:
- Губење на свеста
- Брзи отчукувања на срцето
- Болка во градите
- Вртоглавица
- Магла во главата
- Краток здив
- Мачнина и повраќање
Тие можат да откријат дека дошло до проблеми со работата на срцето, а експертите од клиниката Мајо посочуваат кои знаци можат да откријат дека дошло до срцев застој:
- Губење на свеста
- Губење на пулсот
- Престанок на дишењето
СЕКОЈА СЕКУНДА Е ВАЖНА!
Д-р Морган наведува дека срцевиот застој значи нагло престанување на работата на срцето, прекин на дишењето и губење на свеста, а сето тоа може да се случи за 6 секунди. Затоа е потребна итна медицинска помош од лекар веднаш, а со оглед дека може да се случи во секое време и на секого, важно е да се знаат симптомите поради брза реакција бидејќи буквално може да спаси живот.
Д-р Фридман појаснува: „Шансите за преживување зависат и од етиологијата на срцевиот застој, шансите се поголеми ако се добие медицинска помош во првите три минути од почетокот на симптомите, така што клучот е да се препознаат симптомите на состојбата со цел да се реагира на време“.
