Најчесто се изведува како дел од комплетната крвна слика (ККС) како општа проценка на здравјето или посебно за да се пронајде причината за зголемените или намалените вредности во белата крвна слика. Испитувањето помага во дијагностицирањето и следењето на болестите кои влијаат на имунолошкиот систем, како што се инфекции, воспаленија, леукемија, пореметување на коскената срж и автоимуни болести.
Како изгледа?
За испитувањето е потребно да се приготви примерок венска или капиларна крв. Размаската од примерокот се бои со посебна боја која помага во истакнувањето на разликите меѓу различните видови бели крвни зрнца. Во одредени случаи може да се анализираат и останатите телесни течности, на пример, цереброспинална течност ако постои сомневање на менингитис. Испитувањето открива дали бројот на клетки е во соодветен размер еден спрема друг или постојат повеќе или помалку од еден вид клетки.
Кои се нормалните вредности на ДКС?
Нормалните вредности за секој од петте типови леукоцити се:
- неутрофили (neu, ANC) – од 40 до 70%
- еозинофили (eos, AEC) – од 1 до 4%
- базофили (baso, ABC) – помалку од 1%
- лимфоцити (lym, ALC) – од 20 до 50%
- моноцити (mono, AMC) – од 1 до 8%
Значење на зголемените и намалените вредности
Отстапувањата често се резултат на различни инфекции и изложеност на радијација, а можат да бидат и знак за вид на рак. Еве кои се останатите најчести значења на зголемените или намалени вредности на одредени видови леукоцити.
Неутрофили
Зголемениот процент на неутрофили може да биде резултат на:
- пушење,
- акутна габична или бактериска инфекција,
- стрес и претерана физичка активност,
- еклампсија,
- гихт,
- ревматоиден артритис,
- тиреоидитис или воспаление на панкреасот,
- изумирање на ткивото предизвикано од траума, операција, изгореници или инфаркт,
- бременост (трето тромесечје или крај на бременоста).
Зголемениот број на незрели неутрофили во крвта, клетки кои не би требало да бидат застапени надвор од коскената срж, може да упатуваат на инфекција или воспаление.
Намалениот број може да е знак за:
- алергиска реакција на лек,
- анемија,
- грип или други вирусни инфекции,
- бактериски инфекции,
- автоимуни болести,
- миелодиспластичен синдром,
- хемо или радиотерапија.
Еозинофили
Зголемениот процент на еозинофили примарно упатува на алергиска реакција или паразитска инфекција, но може да биде и знак за:
- хронична кожна инфекција,
- астма,
- некои видови рак,
- Адисонова болест,
- болести на сврзното ткиво или
- еозинофилија и хипереозинофилен синдром.
Намалениот број на еозинофили се поврзува со стрес. Повременото намалување на бројот на еозинофили најчесто не е медицински значајно.
Базофили
Причината за зголемениот број базофили може да биде отстранувањето на слезината, но и:
- миелопролиферативни состојби (есенцијална тромбоцитемија, миелофиброза, полицитемија вера, хронична миелоцитна леукемија)
- алергии,
- болести на сврзното ткиво,
- варичела.
За намалениот број базофили важи истото што и за бројот на еозинофили, но генерално може да упатува на:
- стрес или траума,
- алергиски реакции,
- хипертиреоза или состојба на зголемени активности на штитната жлезда.
Лимфоцити
Зголемениот процент на лимфоцити може да биде заради:
- хронична бактериска инфекција,
- хепатитис,
- мононуклеоза,
- хипертиреоза,
- лимфоцитна леукемија,
- лимфом,
- мултипен миелом или
- вирусни инфекции (заушки, рубеола).
Намалените вредности на лимфоцити се предизвикани од:
- сепса,
- лупус,
- затајување на бубрезите,
- имунодефициенција,
- вирус на ХИВ.
Моноцити
Зголемениот процент на моноцити може да биде заради:
- хронични воспалителни болести,
- леукемија,
- болести на сврзното ткиво,
- паразитски и вирусни инфекции,
- туберкулоза.
Намалениот, пак, може да упатува на:
- ХИВ,
- ревматоиден артритис,
- пореметување на коскената срж,
- кожни или инфекции на крвните канали,
- изложеност на радијација.
Долготрајната употреба на стероиди или долготрајното изложување на токсични хемикалии може да го зголеми ризикот од отстапувања од нормалните вредности на белите крвни зрнца.
Дали се потребни посебни подготовки за ова испитување?
Не се потребни посебни подготовки! Вашиот лекар може да побара да престанете со земањето на одредени лекови, вклучително и додатоците во исхраната или витамини, неколку дена пред вадењето на крвта.
