Фекалната инконтиненција е неможност за контрола на задржувањето на столицата при појава на нагон за празнење или спонтано, за време на мирување. Се јавува во малку поголем процент кај личностите од женски пол и кај повозрасните луѓе. Кај децата на возраст до 4 години, појавата на инконтиненција не е загрижувачка појава и најчесто не бара понатамошни испитувања и лекување, но кај повозрасните личности состојбата често е причина за загриженост, непријатности и пореметувања на психичката стабилност. Вообичаена причина за фекална инконтиненција е ослабување на мускулите на карличното дно после долготрајно и тешко породување. Тогаш често доаѓа и до инконтиненција на урината со инконтиненција на столицата. Хируршките интервенци на анлниот дел можат да го оштетат аналниот сфинктер, исто така и некои воспалителни заболувања (апсцеси, Кронова болетс, улцерозен колитис). Терапијата со зрачење може да направи оштетувања на оваа регија и да предизвика инконтиненција. Хроничниот запек со дилатација на мускулот на ректумот ги ослабува споменатите мускули и може да доведе до инконтиненција што е парадоксално, но возможно. Дијарејата или водената столица ја олеснува појавата на инконтиненција. Исто така, некои невролошки болести како мултипла склерозата, дијабетесот (затоа што дава компликации на нервите), деменцијата, шлогот, периферните невропатии, дискус хернијата и бројните други оштетувања на периферните нерви можат да дадат инконтиненција на фекалните маси.
Како се манифестира?
Фекалната инконтиненција сама по себе е симптом и се карактеризира со неспособност столицата волево да се задржи внатре во ректумот (завршниот дел од дебелото црево). Тогаш заради нормални движења на цревниот ѕид и движење на гасови во дебелото црево може да дојде до спонтано излегување на цревната содржина. Тогаш столицата може да капе или само благо да ја валка долната облека, но можна е појава и на неконтролирано, масовно празнење на дебелото црево што може да изгледа мошне загрижувачко. До четвртата година од животот појавата на спонтано излегување на столицата не се смета за патолошка, но после овој период (возраст) мора да се најде причината.
Како се поставува дијагнозата?
Анамнезата со клиничка слика и објективен преглед е доволна за утврдување на постоењето на оваа состојба, Клиничкиот преглед започнува со ректален, дигитален преглед (во амбулантски услови, лекарот со прст ја проценува силата на аналниот сфинктер, како и во присуство на некои придружни состојби и болести).
Анална манометрија е мерење на притисокот во аналниот канал и се спроведува така што се става цевче во анусот со мало балонче на својот крај, кое се надувува и со тоа се мери притисокот во анусот.
Анална проктографија е метод на снимање на внатрешноста на завршниот дел од дебелото црево, односно се проценува задржувањето и празнењето на столицата. Овој метод се наркува и дефектографија.
Проктосигмоидескопија претставува снимање на внатрешноста на дебелото црево со помош на сонда со мала камера. Овој метод се прави се повеќе со снимање на целата должина на дебелото црево, а се помалку со ригидниот ректоскоп кој го снима само завршниот дел од дебелото црево.
Електромиографија на аналниот предел се спроведува со вметнување на тенки игли во аналниот прдел за да се откријат евентуални оштетувања на нервите.
ЛЕКУВАЊЕ:
Во лекувањето обавезно е лекувањето на причината, односно основната болест која ја предизвикала инконтиненцијата. Од медикаментите се користат антидијароици, доколку постојат воденести столици. Од друга страна, доколку постои опстипација (запек) во основата на инконтиненцијата можат да се користат лаксативи, како млеко од магнезиум. Мошне е важен хигиено-диететскиот режим на исхрана, во смисла да се внесуваат повеќе течности и намирници богати со влакна кај личностите кои патат од опстипација, а да се одбегнуваат зачинети и масни јадења. Храната која предизвикува дијареа треба да се одбегнува – чадено месо, алкохол, многу зачинета храна, млечни производи, разни видови овошја (јаболка, круши, праски, урми), масна храна, вештачки засладувачи. Кегеловите вежби за јакнење на мускулите на карличното дно можат да бидат од помош, како и електростимулацијата на аналниот предел. Хируршко лекување доаѓа предвид кај сериозни облици на инконтиненција, како и кај елиминирање на причината на болеста (тумори…)
