На мозокот му е потребен шеќер за енергија, а на мускулите, на пример, им е потребна сол за контракции така што сосема е јасно дека ни се потребни и солта и шеќерот. Но тие можат да предизвикаат и низа здравствени проблеми ако се внесуваат во поголеми количества, предупредува проф. д-р Никет Сонпал.
Што е поопасно?
ШЕЌЕР
Природниот шеќер како оној кој се наоѓа во овошјето, главно не е опасен по здравјето, но проблемот е во рафинираниот и додадениот шеќер.
„Млекото и природните овошни сокови, на пример, содржат природни шеќери и калории, но имаат и нутритиенти, витамини, минерали, протеини (млекото) и полифеноли (соковите)“, истакнува диететичарката Кали Мекморди.
Засладените напитоци како што се газираните сокови, од друга страна, имаат шеќер и калории, а немаат нутритивни состојки. Истото важи и за повеќето грицки кои не обезбедуваат влакна, протеини, витамини, минерали… Ни малку изненадувачки, претераната консумација на вакви производи може да доведе до гојазност и недостаток на нутритиенти, предупредува Мекморди.
„Сите шеќери, без оглед на тоа како ги нарекуваат – белиот шеќер, фруктозниот сируп, кафеавиот шеќер – имаат слични ефекти врз телото, го поткреваат нивото на шеќер во крвта и поттикнуваат производството на инсулин“, пак, предупредува Мардок Калеги. Телото ослободува инсулин за да го исфрли шеќерот од крвта и клетките и да го искористи како енергија.
Можеби ова ви делува прилично безначајно, но кога се внесува премногу шеќер зголеменото производство на инсулин може да доведе до инсулинска резистенција, терајќи го телото да произведува повеќе инсулин, кој потоа се таложи како масти, објаснува Калеги. Со текот на времето инсулинската резистенција и вишокот килограми до кој доаѓа заради вишок шеќер може да доведат до развој на дијабетес тип 2, со што се зголемува ризикот од глауком, а тоа е и водечката причина за откажување на работата на бубрезите, како и факторот ризик за инфаркт. Освен тоа консумацијата на шеќер во поголеми количества особено рафиниран може да доведе до промени во телото и метаболизмот, како и до воспаленија, што може да биде вовед во разни хронични болести.
СОЛ
На човековото тело му треба сол да ги регулира течностите и да ги пренесува електричните импулси меѓу клетките. „За тоа како влијае шеќерот врз телото се знае доста, но и за влијанието на солта се повеќе се зборува“, вели Калеги и предупредува:„Кај повеќето луѓе умерениот внес на сол лесно полесно се обработува во телото, дотолку повеќе телото само го бара тоа, но вишокот на сол може да доведе до долгорочни здравствени компликации.“
Општо земено не се препорачува дневно да се внесува повеќе од околу 5 г сол, што е отприлика една лажичка. Меѓутоа, поголем дел од луѓето внесуваат и повеќе.
Се верува дека вишокот сол има врска со задржувањето течности во телото, но и зголемување на притисокот во крвните садови што доведува до зголемен крвен притисок. Неконтролираниот крвен притисок може да доведе до поголеми здравствени проблеми како инфаркт, но и до проблеми со видот или бубрезите.
„За просечна, здрава личност умерениот внес на сол не е штетен“, вели Мекморди, истакнувајќи дека некои луѓе сепак се чувствителни на сол, особено оние постарите од 50 години кои веќе имаат зголемен крвен притисок. Исто така, она што Мекморди го истакнува како проблем е дека најмногу сол се внесува со обработените намирници „кои содржат и повеќе масти и повеќе калории, а нудат помалку нутритиенти од свежите намирници приготвени дома.“ Ова може да доведе до вишок килограми, покрај проблемите со покачениот крвен притисок.
ШТО Е ПОЛОШО?
Ниту солта ниту шеќерот не се опасни ако се внесуваат во умерени количества, но „ако се земе предвид се, тогаш може да се каже дека шеќерот има повеќе негативен ефект врз општото здравје“, вели доктор Рејчел Хед.
И Меморди е согласна: „Солта е неопходна за телото да функционира, но шеќерот не.“
За да не претерате со внесот на сол и шеќер, фокусирајте се на внесот на хранливи извори на јаглехидрати, како што се интегралните житарки, млечните производи и овошјето, а држете се подалеку од намирниците кои содржат рафиниран шеќер и обработени состојки.
