4-те различни крвни групи во системот АБО се А, Б, АБ и О. Крвната група на една личност се одредува со пар гени – по еден ген наследен од секој родител. Секоја крвна група се идентификува со сопствен сет на молекули (наречени антигени), кои се наоѓаат на површината на црвените крвни зрнца.
Списокот подолу го прикажува процентот на дарители со секоја крвна група:
O позитивен: 35%
O негативен: 13%
АПозитивна: 30%
АНегативно: 8%
Б позитивен: 8%
Б негатива: 2%
АБ позитивни: 2%
AB негативен: 1%
Најретките крвни групи се:
Б негативен (B -ve), кој го има кај 1,5 отсто од вкупното население.
AB негативни (AB -ve), кој се среќава кај 0,6 проценти од вкупното население.
AB позитивен (AB +ve), кој се наоѓа кај 3,4 проценти од вкупното население.
Групата О може да донира црвени крвни зрнца на секого. Тоа е универзален донатор. Кликнете на крвната група подолу за да дознаете повеќе.
38% од населението има О позитивна крв, што ја прави најчеста крвна група. O позитивните црвени крвни зрнца не се универзално компатибилни со сите типови, но тие се компатибилни со сите црвени крвни зрнца кои се позитивни (A+, B+, O+, AB+).
Универзитетот Џераш во Јордан откри дека крвните групи АБ го добиле тестот за највисок просечен количник на интелигенција (IQ), а исто така го дава и највисокиот во успех. За да дознаете повеќе: 1. прашањето е зошто човечката крв е различна.
O− крвта, наречена и „универзален дарител“, е можеби највредната крв во светот бидејќи може да се трансфузира на речиси секоја крвна група (освен кога лицето има некој редок антиген надвор од главните).
Тип О-позитивна крв може да се трансфузира на која било позитивна крвна група: А-позитивна, Б-позитивна, АБ-позитивна и секако други О-позитивни. Пациентите со О-позитивна крв може да добијат трансфузија на крв од други О-позитивни или О-негативни дарители. Идеалните типови на донации за донаторите на О+ се целосна крв.
Стручњаците објавија како одредени крвни групо по прашање на одредени болести се поризични од другите, утврдувајќи ја на тој начин важноста од познавањето на сопствената крвна група – А, Б, АБ или О.
Крвни згрутчувања – АБ, А и Б
Данските научници утврдиле дека одредени крвни групи по генетска предиспозиција се посклони кон развој на крвни згрутчувања во нозете. Таквите згрутчувања може да дојдат до бели дробови и така да станат животозагрозувачки. Крвните групи кои се нешто поризични се АБ, А и Б, а тие се покажале за 40% поризични од крвната група О, најчестата крвна група.
Болести на срцето – А, Б и АБ
Зголемениот ризик од болест на срцето, но и пократок животен век е почест кај лицата со крвна група А, Б и АБ, отколки кај оние кои имаат крвна група О.
Рак на желудник – А и АБ
До пред извесно време било познато дека лицата со крвна група А се со зголемен ризик од рак на желудник, неодамна една студија покажала дека истиот ризик го имаат и лицата кои имаат крвна група АБ.
Намалена плодност – О
Поради поголемата количина на хормонот ФСХ, жените со крвна група О имаат намалена плодност, односно намалена резерва на јајце клетки.
Ризична бременост
Крвната група не влијае на самата бременост, туку влијае позитивниот или негативен фактор. Жените кои имаат Рх фактор ист како и детето, бременоста не треба да претставува проблем, но ако мајката има негативна крвна група, а детето позитивна, телото на мајката може да содзаде антитела кои ќе се борат против крвта на детето. Сепак, тоа нема да го наруши здравјето на детето, но може да влијаае на иднината на бременоста.
Деменција и губење на помнењето – АБ
За 82%, лицата со крвна група АБ, се поризични за развој на когнитивни болести. Таквите резултати се појаснуваат со зголеменото ниво на одредениот фактор кој се наоѓа во оваа крвна група, а кој помага при згрутчување на крвта.
Мозочен удар – А, Б и АБ
За крвната група О постојат помали шанси за развој на кардиоваскуларни болести, како што е мозочниот удар.
Убоди од комарци – О
Мало истражување утврдило дека лицата со крвна група О се попривлечни за комарците, отколку оние со крвна група А. Крвната група Б се нашла во некоја средина.
остојат четири основни крвни групи – А, Б, АБ и 0, а нивната зачестеност најмногу зависи од генетиката, но и народот на кој му припаѓаме. Повеќето од луѓето се Рх позитивни, односно почести се крвните групи со резус фактор минус, а се проценува дека само 15 отсто од популацијата се Рх негативни.
Сепак, постојат буквално и милиони варијации на крвните групи, а најретка меѓу нив е онаа која ја имаат само четириесеттина луѓе во светот. Овој тип е толку редок што во светот има само 43 луѓе со него, а до 1961 година кога е прв дијагностициран кај една Абориџинка, лекарите мислеле дека ембрионите со овој тип ќе умрат во матката. Оваа најретка крвна група нема ниту еден од 50 антигени од Резус системот, а своето име „златна“ го добила затоа што е толку ретка.
Она што ја прави посебна оваа крв е тоа што е значително подобра како универзален дарител и од крвната група 0, и е компатибилна со сите други ретки крвни групи, но, за жал, во светот постојат само девет живи донатори.
Крвта е составена од црвени и бели крвни зрнца, тромбоцити и плазма и секој дел си има своја улога, но црвените крвни зрнца се оние кои ја одредуваат крвната група. На површината на овие клетки се наоѓаат протеини наречени антигени. Присуството или отсуството на одредени антигени ја одредува крвната група. На пример, оние со крвна група А имаат само А антигени, оние со крвна група Б имаат Б антигени, оние со крвна група АБ ги маат и двете, а оние со 0 немаат ниту еден. Црвените крвни зрнца имаат уште еден антиген, наречен RhD протеин. Кога крвта го има RhD протеинот таа е позитивна, а кога го нема е негативна. Кај златната крвна група недостасуваат сите можни антигени во Rh системот.
Научниците уште ја нарекуваат „златна“ и затоа што оние кои ја имаат од една страна се почестени што можат да спасат сечиј живот, а од друга, ако тие се во опасност ним може да им помогне само некој од живите дарители носители на оваа крвна група.
встрискиот лекар Карл Ландстеинер во почетокот на 1900 година човековата крв ја поделил во денес четири познати типа. На повеќето им е познато дека секој би требало да ја знае својата крвна група ако некогаш се најдат во ситуација да им затреба туѓа крв, а познати се и разните принципи на исхрана кои се базираат токму на тие четири различни видови. Немаат сите луѓе иста крвна група, но 0 е по многу нешта специфична.
Оние со 0 крвна грипа се универзални донатори
Крвната група 0- се дава во итни случаи, кога е важно да се спаси нечиј живот, а типот 0- е најсигурен за новороденчињата чиј имун систем е недоволно развиен.
Оние со крвна група 0 можат да примат крв само од 0
Личностите со крв од типот 0+ можат да примат крв само од оние со групи 0+ и 0-, додека оние кои имаат 0- можат да примат само од истиот тип. Во итни случаи кога недостасува групата 0-, таа може да биде заменета со типот 0+.
Ризици по здравјето
Иако влијанието на крвните групи врз здравјето се уште не е доволно истражено, постојат одредени теории за здравствените ризици и придобивките за личностите со различни крвни групи. Се смета дека така личностите со крвна група 0 може да бидат поподложни на некои бактериски и вирусни инфекции, вклучително и некои исклучително тешки како куга, колера и туберкулоза. Некои студии покажуваат и дека поединци со крвна група 0 имаат за 35 отсто поголеми шанси да заболат од некои цревни болести од носителите на групите А, Б и АБ.
Придобивки за здравјето
Носителите на ова крвна група имаат најмал ризик од развој на некои срцеви болести, а за 25 отсто им е наводно намален и ризикот за заболување од рак на штитната жлезда. Исто така, имаат и помал ризик од развој на болести на циркулацијата и некои когнитивни пореметувања.
Тип 0 и исхрана
Можеби некогаш сте чуле за таканаречените „диети според крвните групи“ во кои главно се тврди дека консумирањето одредени производи кои и одговараат на крвната група ќе помогнат да останеме здрави и во форма. Но и покрај нивната голема популарност недостасуваат научни докази и не се научно признати.
рансфузијата на крвта е едноставна медицинска процедура која лекарите ја употребуваат за да ја надоместат изгубената крв по повреда и крварење, и за надоместување на крвни клетки во случај кога од некоја причина клетките не се создаваат.
Како и сите други форми на лекување, и трансфузијата на крв треба да се применува само тогаш кога навистина е неопходна, односно кога не постои можност за ефикасно алтернативно лекување.
Крвната група се одредува според гените. Таа се наследува од родителите, со поеднакво влијание и од мајката и од таткото. Црвените крвни зрнца – еритроцити, кои од надвор се обложени со различни соединенија (протеини, јаглехидрати, аликопротеини) кои се нарекуваат антигени.
Постојат три главни антигени А, Б и О и можни комбинации на крвни групи: А, Б, АБ и О.
Лицата кои имаат О или нулта крвна група се „универзални давачи„, бидејќи оваа група може да ја примаат сите.
Крвната група А може да ја примаат само лица кои имаат А или АБ крвна група, крвна група Б лицата кои имаат Б и АБ крвна група.
А или АБ крвна група може да примат само лица кои ја имаат, така да АБ група се „универзални примачи„.
Важно е да се напомене и дека лицата со негативен РХ фактор може да примат само крв од групата што одговара со негативен РХ фактор, додека лицата кои се РХ позитивни може да примаат крвна група и со негативен и со позитивен РХ фактор.
Тоа значи дека:
Ако лицето кое има АБ крвна група и прими крв од било која друга крвна група нема да има проблем.
Ако лицето кое има О крвна група прими било која освен сопствената, голема е веројатноста дека ќе дојде до голема хемолитичка реакција.
Доколку дојде до грешка и се појави хемолитичка трансфузиска реакција и имуниот систем на примачот ги нападне клетките од донираната крв, тие се кинат и распаѓаат, се ослободуваат многу опасни соединенија и лицата сериозно ќе се разболат. Може да дојде и до откажување на бубрезите, најпрво урината станува црвенкаста, па потоа бубрезите сосема престануваат да работат. Со бројни компликации, лицето паѓа во шок и умира. Во случај на трансфузија на погрешна крвна група, смртноста е многу висока доколку итно не се започне со лекување, а не е исклучена и ако се реагира веднаш.
