Што по болеста КОВИД-19? Ова се симптомите што се јавуваат во фазата на опоравување, а може да траат и до 6 месеци

КОВИД-19 пандемијата и натаму трае, луѓе и натаму заболуваат, но расте бројот и на поединци кои ја преболеле болеста. Како изгледа опоравувањето од КОВИД-19?

Опоравувањето од КОВИД-19 несомнено е континуитет. Во раната, акутна фаза на болеста акцентот е на лекување на акутната болест и акутните компликации. Во фазата на опоравување присутни се или пак се појавуваат некои нови симптоми поради што одредени пациенти бараат адекватен медицински надзор и следење.

Типичните симптоми, во дури 35% и повеќе случаи, по акутната фаза вклучуваат замор, диспнеа, болки во градите и кашлица. Освен физички, и не така мал број на болни имаат и психички тегоби: анксиозност, депресија, симптоми слични на посттрауматско стресно пореметување. Некои симптоми исчезнуваат побрзо: по 2 до 4 недели, а некои може да бидат присутни, според актуелно достапните сознанија, со месеци (4-6 месеци).

Важно е, со целни насоки, да се обрне внимание на диспнеата, кашлицата, болката, односно било кој тип на нелагодност во градниот кош, палптации (прескокнување на срцето), вртоглавица, слабост, кризи на свеста. Наведените пречки несомнено бараат целен, клинички преглед со мерење на виталните параметри.

При анамнезата, важно е да се обрне внимание дали симптомите се упорни, дали се влошуваат или сепак се работи за појава на нови симптоми кои може да упатуваат на развој на подоцни комоликации од КОВИД-19, како што е миокардна повреса или воспаление, белодробна емболија, секундарна бактериска пневмонија.

Диспнеата се решава со титрација на кардиолошка и/или пулмолошка терапија, белодробна рехабилитација, а во случај на изразена хипоксемија, со примена на кислород.

Терапијата за кашлица доминантно е спротивна. Нелагодноста во градниот кош најчесто поминува спонтано и бара специфичен третман. Сериозните кардиолошки состојби, како акутен инфаркт на миокардот, миокардитис… бараат стандардно медицинско-медикаментозна нега. На сите болни со крадиолошки тегоби, по опоравување им се препорачува кардиорехабилитација.

Кај повеќето болни кои преболеле умерено тешка до тешка форма на КОВИД-19, се препорачува што побрза рехабилитација. Идеално би било, сметаат лекарите, во период од 30 дена по опоравувањето од иницијалната акутна фаза на болеста. Пред започнување на рехабилитациската програма, кај сите болни треба да се евалуираат кардиолошките симптоми, со, зависно од индикацијата, дополнување со целна кардиолошко дијагностичка обработка.

Рехабилитациската програма би требало да трае 6 до 8 недели, со, по проценка на клиничката состојба, продолжување.

Способноста за враќање на поединецот на работа и на вообичаените физички активности, се проценува индивидуално, зависно од физичката состојба и коморбидитетите. Враќањето на напорни спортски активности, особено по опоравување на миокардитис, акутен коронарен синдром и слични, дефинитивно мора да ја процени кардиолог.