ШТО ВЕЛАТ СВЕТСКИТЕ СТРУЧЊАЦИ: Ќе треба ли постојано да се вакцинираме со нова доза против КОВИД-19?

Пред една година се сметаше дека две дози вакцини против КОВИД-19, или дури една кога е во прашање тој тип на вакцина, ќе бидат доволни за заштита против инфекција со коронавирусот. Сега соочени со нова, позаразна варијанта на вирусот – омикрон, Израел на високоризичните групи почна да им нуди и четврта доза вакцина.

Центрите за контрола и превенција на болести ги проширија условите за примање бустер доза на адолесценти и се откажаа од опишување на било кого како “целосно/комплетно вакциниран“, бидејќи две дози вакцини повеќе не се чинат соодветни.

Многумина се прашуваат: Каде е крајот на сето ова? Дали ќе мораме секој месец да се довакцинираме, односно да примаме нова, па нова доза?

Научниците неволно предвидуваат како ќе биде во иднина. Но, неколкумина од нив во интервјуа во текот на минатата недела изјавија дека довакцинирањето на целото население секој месец не е реално, ниту има голема научна смисла.

“Не е непознато дека вакцините се даваат повремено, но мислам дека постојат подобри начини од примањето вакцина на секои шест месеци“, вели Акико Ивасаки, имунолог на Универзитетот Јеил. Други стратегии, додава тој, би можеле да не извлечат од оваа ситуација на постојано довакцинирање. За почеток, да се тераат луѓето на секои шест месеци да застанат во ред за вакцинирање е губиток. Околу 73 проценти од возрасните во Америка се целосно вакцинирани, но досега некаде околу една третина се одлучиле да примат и трета, бустер доза.

Речиси сите производители на вакцини против КОВИД-19 велат дека ги тестираат нивните вакцини кои целат на омикрон, а би можеле да бидат достапни за неколку месеци.

“Нема смисол да се продолжи со довакцинирање против сој кој веќе помина“, вели Али Елебеди, имунолог од Универзитетот Вашингтон додавајќи дека ако се има намера да се додаде уште една доза по третата, тој дефинитивно ќе ја почека онаа врз основа на омикрон варијантата. Ако целта е да се зајакне имунитетот против омикрон или некои идни варијанти, други тактики би биле подобри од постојаното вакцинирање со вакцини дизајнирани на препознавање на оригиналната варијанта, велат стручњаците.

Некои истражувачки тимови развиваат т.н. панкоронавирусна вакцина која цели на одредени делови на вирусот кој многу бавно би се менувале или воопшто не би се менувале.

Сегашните вакцини може да се комбинираат со додавање назални или орални вакцини кои се подобри во спречување на инфекција бидејќи го обложуваат носот и останатите површини на слузницата, влезна точка на вирусот, со антитела. Едноставно, дозволувањето на повеќе време помеѓу вакцините може исто така да го зајакне имуниетот, е лекција која ја научија научниците во борба против патогените. Многу стручњаци се противеа на почетокот на идеата за довакцинирање. Некои веруваа дека изворните режими на вакцините се доволни да поголем број луѓе држи надвор од болниците и дека тоа треба да биде вистинската мерка за успех. Преспективата се промени кога научниците видоа со колкава брзина омикрон се шири во светот.

Дел од нив гледа малку придобивка во тоа да се следи примерот на Израел кој воведе четврта доза, тврдејќи дека други делови на имуниот систем, како Т клетките и Б клетките, постојано се држат против вирусот по трите дози, а можеби дури и после две. Иако овие имунолошки клетки не можат да спречат инфекција, тие ја ублажуваат сериозноста на симптомите и го намалуваат бројот на хоспитализации.

Минатата есен, д-р Ентони Фаучи, главен национален советник за пандемијата, ја истакна важноста на спречувањето на симптоматски инфекции. Но, во последниве денови и тој вели дека хоспитализзациите се она што е навистина важно. За да се спречат инфекции, дополнителните  вакцини мора прецизно да се усогласат со циркулацијата на варијантата во популацијата. На пример, многу луѓе кои ја примиле третата доза рано на есен, останале ранливи на омикрон бидејќи зајакнувањето на имунитетот веќе се намалило.

Општо земено, на луѓето им се кажува да се вакцинираат против грип непосредно пред вирусот да почне да циркулира во зима. Ако коронавирусот се смести во сезонскиот образец сличен на грипот, што се чини возможно, “можете да замислите сценарио во кое едноставно секоја година даваме бустери пред зимата“, велат лекарите.

Вакцинирањето против грип двапати годишно “има се помал ефект, па можеби нема смисла да се вакцинираме толку често“, вели Бен Каулинг, епидемиолог од Универзитетот во Хонг Конг. Со повеќе од 50 мутации, омикрон доволно се разликува од претходните варијанти за антителата направени за изворната верзија на вирусот да се борат да ја препознаат најновата верзија.