Иако чкрипењето со заби или бруксизам најчесто се јавува во сон, може да се случи и во будна состојба. Се проценува дека околу осум проценти од возрасните лица чкрипат со забите, и околу 33 проценти од децата, иако лекарите сметаат дека тие бројки се многу поголеми, само што луѓето не се свесни дека чкрипат со забите во сон.
СТРЕСОТ Е ВАЖЕН ПРИЧИНИТЕЛ
Стресот и анксиозноста се главните причини поради кои луѓето чкрипат со забите, смета д-р Мајкл Лернер, оториноларинголог од Универзитетот Јеил. Кога сме под стрес, телото интенизвно лачи адреналин и кортизол – хемикалии кои ја забрзуваат работата на срцето, го зголемуваат крвниот притисок и го подигаат нивото на енергија. Таквите промени може да доведат до прекумерна напнатост во мускулите на вилицата и мускулите за џвакање, што кај некои луѓе може да поттикне чкрипење со забите.
Кај други тоа може да биде само едно од бројните однесувања поврзано со анксиозноста, како што е грицкање нокти, тресење на нозете или витакње прамен коса. Истражувањата покажале дека лицата кои минуваат низ стресен период во жовотот, како смрт на блиска личност, развод или преселба, имаат поголем ризик за појава на бруксизам, како и лицата кои се невротични.
Некои стручњаци тврдат дека бруксизмот е многу почест во големите градови, во кои нивото на стрес е поголем од помалите средини. Лицата кои живеат или работат во стресно опкружување се посклони кон чкрипење на забите, оти така се обидуваат да го намалат стресот.
Тригер може да биде и алкохолот, кофеинот и цигарите
Научниците откриле дека бруксизмот во сон е двојно почест кај лица кои пијат алкохол, иако причините се уште не се разјаснети. Некои пак сметаат дека тоа е поради фактот дека алкохолот го пореметува квалитетот и ритамот на сонот. Со заби не чкрипиме кога сонуваме, а алкохолот спречува да влеземе во РЕМ фаза на сонот, односно онаа во која сонуваме.
Пушачите се исто така поподложни на бруксизам. Едно истражување покажало дека тој е два пати почест кај пушачите отколку кај непушачите. Се смета дека никотинот го нарушува нормалното ниво на допамин, хоромон кој ја контролира мускулната активност.
Со оглед дека кофеинот е стимуланс, чоколадото, кафето, газираните и енегетски напитоци може да поттикнат зголемена активност на мускулите, а тоа може да доведе до чкрипење со забите.
ГЕНЕТИКА
Честото чкрипење може да биде реакција на некој проблем со вилиците, како неправилен загриз, недоволно заби или неправилна положба на забите. Освен тоа, околу 50% од лицата кои страдаат од бруксизам имаат во семејството некој кој го имал истиот проблем. Иако се чини дека постои силна генетска подлога за чкрипење со забите, научниците се уште не успеале да идентификуваат специфичен ген за бруксизам.
