Шеќерната болест е едно од најмасовните страдања на современиот човек, која лесно се дијагностицира и со правилна едукација одлично се превенира и се контролира. Овој прирачник, пред сé, е наменет за лицата со дијабетес и нивните најблиски, како и на стручните медицински лица кои се занимаваат со нивната едукација. Книгата ја препорачуваме и за студентите, како и за лекарите кои започнуваат да се занимаваат со дијабетес, за полесно стекнување на практични сознанија.
Шеќерната болест или Дијабетес мелитус (Diabetes mellitus) претставува хронична, или, би рекле, уште и доживотна болест, што се одликува со нарушување, пред сѐ, на метаболизмот на јаглехидратите, но и на мастите и протеините и со специфични промени на крвните садови.
Мерење на крвниот притисок
Мерењето на крвниот притисок спаѓа во веќе вообичаените рутински методи на самоконтрола. Крвниот притисок треба да го мерите секој ден, подобро во определено време на денот или според потреба. Нормалните вредности на крвниот притисок не треба да надминуваат 130/80 мм жива. Внимавајте на исправноста на поставувањето на манжетната и на апаратот, како и на исправноста на самиот апарат. Апаратот повремено треба да се баждари во специјализирана установа.
Се смета дека ако крвниот притисиок се движи од 130 до 140/90 мм жива, не треба веднаш да се почне со терапија, туку да се променат начинот на живот и исхраната. Доколку и со ваквиот нов режим на живот и исхрана не се успее да се намали притисокот, тогаш е потребно лекување.
Денес како лекови на избор за хипертензијата кај лицата со дијабетес се инхибиторите на ангиотензин конвертирачкиот ензим (АСЕ инхибитори).
Тие не дејствуваат врз гликемијата. Имаат многу малку споредни ефекти, но најповолно им е дејството врз микроалбуминуријата. Микроалбуминуријата, па дури и албуминуријата се намалуваат под терапија со овие лекови. На тој начин битно се подобрува прогнозата на дијабетичниот бубрег, како и квалитетот на животот.
Другата, нова група лекови од истата палета т.н. АРБ (ангиотензин 2 рецептор блокатори), исто така, се употребуваат за лекување на крвниот притисок кај лицата со дијабетес и хипертензија. Предноста на оваа нова група е во тоа што АРБ не даваат кашлица, што е можна кај АСЕ инхиби-торите.
Употребата на бета блокаторите денес, исто така, е терапија на избор, особено ако се употребуваат селективни бета блокатори. Нивното дејство врз прикривањето на хипогликемиите или на самите гликемии е незначително. Истото се однесува и на средствата за мокрење. Практично, кај дијабетесот е можна употреба на сите видови антихипертензивни средства.
Дополнителни испитувања
Определување на нивото на инсулин (инсулинемија)
Претставува дополнителен метод што се употребува за да се определи количеството на сопствениот инсулин, односно, резервите инсулин со кои располагате. Методот се користи само кај лицата кај кои не се употребува инсулин во лекувањето на дијабетесот. Има релативно значење и не е секојдневен метод, со други зборови, нема поголемо практично значење бидејќи повеќе се користи другиот метод т.е.:
Определување на С – пептиде (Це – пептид)
Це-пептидот претставува само еден дел од молекулот на природниот човечки инсулин, што се отфрла при процесот на излегувањето на инсулинот од бета клетката. Не е сосема јасно која е улогата на овој синџир на аминокиселини што се отфрла. Но јасно е дека овој т.н. С-пептид не се променува т.е. не се метаболизира понатаму и се излачува во сосема еднакви количества (концентрации) како и инсулинот. Тоа значи дека ако го определиме нивото на С-пептидот, ќе знаеме колку нашиот организам лачи (или не лачи) инсулин. Нивото на С-пептидот може да служи за определување на лекувањето, или поинаку кажано, дали и кога треба да се премине на терапија со инсулин. Методот не е рутински и има само ограничено значење. Дали и кога треба да се определи овој хормон, треба да каже само експерт дијабетолог.
(продолжува)
