Иако речиси целиот документиран пренос на коронавирусот се случил во затворен простор, стручњаците велат дека е оправдано да се носи маска и на отворени, бидејќи мал ризик за зараза постоа и тогаш. Тоа пред се се однесува на случувања каде луѓето стојат блиску едни до други и подолго време разговараат, како политички собири или забави на отворено.
Откако почна пандемијата, научните студии докажаа дека вирусот се пренесува во ресторани, домови, фабрики, канцеларии, на конференции, во возови и авиони. Во студија спроведена на 25.000 случаи, која се уште чека на рецензија, околу шест проценти од случаевите се поврзуваат со зараза на отворено, како спортски настани или концерти. Станува збор за оградени зони каде физичкото дистанцирање не се почитувало или каде луѓето останувале некое време и се движеле наоколу, гласно зборувајќи или пеејќи.
“Не сме идентификувале буквално ниту еден случај кој би го поврзале со таканаречен секојдневен живот на отворено“, вели авторот на студијата Мајк Вид, професор на Универзитетот во Кантербери.
“За исти активности и иста оддалеченост, надворешниот простор е многу побезбеден отколку затворен, внатрешен“, се наведува во студијата во која учествувала хрупа научници од американски, британски и германски факултети.
“Ризикот од пренесување значајно е помал на птворено, бидејќи отпуштените вируси побрзо се разредуваат во атмосферата“, напишале научниците, споредувајќи го тоа со чадот од цигари.
АЕРОСОЛИ
Најситните честички со кои вирусот може да се пренесе, аеросолите, може да лебдат во воздухот повеќе минути или часови, зависно од прозрачноста на просторот. Во просторија со слаба вентилација можна е акумулација на тие честички. Таа, на пример, е можна и во тесен простор помеѓу две згради каде нема циркулација на воздухот.
Колкава количина на аеросоли е потребна за инфекција не е познато, но колку е поголема количината “поголема е и веројатноста за зараза“, вели Стив Елеџ, генетичар и стручњак за вируси на Универзитетот Харвард.
Времето поминато во близина на заразено лице е клучен фактор. Секунда на тротоар не е доволна за инфекција, веројатно се работи за најмалку неколку минути.
“Нема докази ниту дека коронавирусот се пренесува со разминување на луѓето на отворено“, заклучила групата на научници, но теоретски и тоа е можно.
“Кога поминуваме покрај луѓе, можно е да се собере дел од нивните издишувања. Ризикот е многу низок, но од аспект на претпазливост, маската не може да штети“, вели Линзи Мар, експерт за трансмисија на вируси преку аеросоли на Универзитетот Вирџинија.
Постојат премногу варијабли за да може точно да се пресмета колкав е ризикот од инфекција на тротоар или во парк. Тоа зависи од ветерот, но и од сончевите ултравиолетови зраци кои го деактивираат вирусот.
Се упатува на тоа дека ризикот е мал, но маските сè уште се најефикасната безбедносна стратегија.
„Случаен минувач на тротоар може да кивне токму во оној момент кога се разминува со вас“, пластично објаснува Кристал Полит, професор по епидемиологија на Јеил.
