Носењето маска за лице во екот на пандемијата со новиот коронавирус останува една од најзбунувачките мерки за многу луѓе. Првично се веруваше дека носењето маска за лица во јавност не е потребно, бидејќи во целост не спречува распрскување на капките од болните лица и поради тоа се советуваше маски да носат само заразените лица. Но, како напредуваа истражувањата, научниците дојдоа до заклучој дека и асимптоматските пациенти може да заразат други лица со коронавирус, што значи дека секој несвесно може да биде заразен.
Поради поделените мислење, луѓето останаа збунети околу тоа кои маски се најдобри, кои се најефикасни и кога е најдобро да се носат.
Како да знам дали мојата маска е добра?
“Што повеќе слоеви, тоа подобро“, вели Раина Мекинтур, стручњак за инфективни болести на Универзитетот New South Wales.
Во последното истражување, Мекинтур и нејзините колеги препорачуваат маската минимално да има три слоја. Оној слој кој е најблизок на допир со лицето треба да биде од мек материјал, најдобро памук, а надворешниот слој на маската треба да биде од материјал отпорен на вода, како на пример полиестер кој може да ги одбие капките.
“Постои едноставен начин за тестирање на ткаенината. Земете парче ткаенина, капнете на неа една капка вода и видете што ќе се случи“ вели Мекинтур и додава дека ако водата се впие, тогаш маската не е ефикасна.
Понатаму, од голема важност е маската за лице да го покрива и носот, вели Бен Абот, професор на Универзитетот Brigham Young. “Капките се формираат кога ќе издишите на нос и кога ќе вдишите низ уста“, вели тој.
Дали на граѓаните им требаат медицински маски?
N95 маските за лице вообичаени ги носат лекарите кои се во контакт со заразени пациенти и во суштина се подобри од платнените бидејќи поефикасно спречуваат продор на честичките на вирусот. Платнените маски овозможуваат еден вид на физичка заштита која се подобрува со повеќе слоеви, но медицинските маски се подобри со филтрација. И покрај тоа, на граѓаните не им се препорачува купување на такви маски за да остане доволно за здравствениот персонал и поединци со најголем ризик од зараза.
Истражувањата покажуваат дека маските со повеќе слоеви се речиси еднакво добри како и медицинските во спречувањето на распрскнување на заразните честички кога лицето зборува, кашла или кива.
“Мојата маска ве штити вас, а вашата маска ме штити мене“, вели Абот.
Кога треба да се носи заштитна маска?
Истражувањата покажуваат дека коронавирусот може да се шири и часови откако заразните честички ќе се распрснат во воздухот. Ширењето на заразата преку воздух е почесто во затворен простор кој не се проветрува.
“Сега е јасно дека ризикот од зараза во затворени простори е поголем отколку на отворен простор. Тоа значи дека треба да носите маска кога и да се наоѓате во затворен простор со други луѓе, што ќе биде се почесто кога децата ќе се вратат во училиште, а возрасните на работа“, вели Абот.
Според него, дури и ако лицето се наоѓа надвот, добро е да носи маска за лице кога не е во можност да одржи минамално препорачано растојание.
Може ли да се јават несакани ефекти или нуспојави од носењето маска?
За повеќето луѓе носењето платнени маски е безбедно и корисно. Најлоши нуспојави се нелагодност, акни и “лажно чувство на безбедност“ поради кое луѓето се опуштаат во придржувањето на пропишаните мерки.
Но, кај лицата со дишни проблеми, на пример, астма, Мекинтур вели дека може да се создадат дополнителни проблеми, но затоа треба да се пронајде алтернативно решение со цел да се минимизира времето кое го минуваат не носејќи маска.
