Позната сцена во многу градови – луѓе шетаат, возат велосипеди или седат во парк со маски на лицето дури и ако се оддалечени од остантите. Што за тоа вели науката? Дали тоа е неопходно или луѓето се попретпазливи отколку што е потребно?
Во земјава, последниве неколку месеци носењето маска на отворено е задолжително и непочитувањето се казнува.
Од почетокот на пандемијата со новиот коронавирус до денес, научниците имаат бројни сознанија за КОВИД-19.
- Денес, на пример, се знае дека површините не се толку важен фактор во ширење на болеста и дека претераното дезинфицирање е непотребно губење време и трошење ресурси.
- Второ, врните стручњаци се уверени дека вирусот примарно се шири преку аеросоли – ситни честички кои одредено време остануваат во воздухот, спротивно од големите капки кои се јавуваат со кашлање и кивање, кои брзо паѓаат на земја.
Тоа значи дека престојот надвор, на отворено е многу побезбеден, отколку престојот во затворен простор, вели Хозе-Луис Јименез, водечки експерт за аеросоли на Универзитетот Колорадо.
“Во затворен простор е многу поопасно да се престојува, бидејќи ѕидовите, апаратите и подот го ’заробуваат’ воздухот, особено ако вентилацијата е слаба. Поради тоа, маските во затворен простор е нужност“, објаснува тој.
“Надвор е спротивно, ризикот е мал, оти е присутно струење во воздухот и издишаниот воздух брзо се издигнува, особено е потопло“, објаснува Јименез.
Но, напоменува дека нискиот ризик не значи дека воопшто го нема. Токму како што на отворено можеби ќе вдишите малку чад ако сте во близина на пушач, така постои можност и да вдишите и вирус ако предолго сте преблизу до неговиот носител.
Какви се шансите за зараза?
Постојат неколку студии кои се обиделе да го квантифицираат ризикот од ширење на КОВИД-19 на отворено.
Кинеските научници минатиот октомври објавија анализа на 7324 случаи за кои со сигурност се знаело каде се заразиле пациентите. Тие имале податок за само едно документирано ширење на отворено, кога 27 годишно момче го фатил вирусот во разговор со инфицирано лице.
Irish Times неодамна објави информација за 232.164 случаи на инфекции во Ирска до 14 март, во чии рамки се пријавени само 262 трансмисии на отворено или 0,1 процент од вкупниот број.
Можно е дури и таа проценка да е превисока, оти владината агенција која ги собирала податоци се базирала и на неверфикувани активности на отворено, како спорт.
Доналд Милтон, професор на Универзитетот Мериленд и еден од пионерите во науката за аеросоли, советува луѓето и на отворено да избегнуваат гужви, особено ако во активноста е вклучено викање и ако нема струење на воздухот.
Но, тој не мисли дека маска треба да се носи цело време. “Ако џогирам и околу мене во метри нема никој, не носам маска. Но, ако застанам за да поразговарам со некого, ја ставам“, вели тој.
