Во многу земји во светот почна вакцинацијата против КОВИД-19 и бројни лица чекаат да ја примат и втората доза. Евидентирани се поедници со несакани ефекти по примањето на вакцината, но експертите убедуваат дека ништо од она кое се случува не е загрижувачки и невообичаено. Во таа насока е и дилемата на луѓето – кои нуспојави може да се очекуваат и дали се тие исти како по примање на првата доза.
“Имаме податоци за несакани ефекти од клиничкото испитување. Вакцината на Фајзер во фазата три, пред да биде одобрена, ја примија околу 21.000 лица. Во самото тоа клиничко исшитување имало 43.000 испитаници, половина примиле вакцина, половина плацебо. Оние кои примиле вакцина, примиле две дози во период од три недели“, објаснува доц. д-р Сузана Мимица Матановиќ, специјалист по клиничка фармакологија со токсикологија од Хрватска.
Таа вели дека кај вакцината на Модерна, испитувањето го поминале 30.000 лица, половина на вакцина и половина на плацебо. И тука, појаснува докторката биле дадени две дози, во период од четири недели.
Информација за зачестеност на нуспојавите имаме не огромен број на луѓе во клиничата фаза на испитувањата на двете вакцини, додава Мимица Матановиќ.
ПОВЕЌЕ НУСПОЈАВИ КАЈ ПОМЛАДИТЕ ВОЗРАСНИ ГРУПИ
Сите информации за зачестеноста на несаканите ефекти, кои тогаш се појавиле, се наоѓаат на упатството за лекот што го одобри Европската агенција за лекови кога ги регистрирала тие две вакцини. На упатството се наоѓаат нуспојавите кои се случиле на местото на вакцинацијата, но и оние системските.
“Кај вакцината на Фајзер има нешто повеќе нуспојави и тоа кај помладите возрасни групи, отколку кај повозрасните. Кај помладите испитаници, од 16 до 55 години, болката на местото на примената била присутна кај 80 проценти од оние кои ја примиле вакцината, кај лицата над 55 години, ваквата болка била присутна кај 70 проценти од вакцинираните“, вели д-р Мимица Матанович и додава дека само пет проценти од оние кои ја примиле вакцината, на местото на убодот имале црвенило и оток.
Од системските нуспојави во групата од 16 до 55 години, половината чувствувале слабост, односно замот, околу 40 до 50 проценти осетиле главоболка, околу 20 до 30 проценти од вакцинираните имале болки во мускулите, 10 до 20 проценти почувствувале болки во зглобовите, додека треска по првата доза вакцина се јавила кај 14 проценти од испитаниците, додека по втората процентот се зголемил на 35“, објаснува Мимица Матановиќ во хрватските медиуми.
ПОВЕЌЕТО НУСПОЈАВИ ПОЧЕСТИ КАЈ ВТОРАТА ДОЗА
Се наведува и дека повеќето несакани ефекти биле почесто по примањето на втората доза од вакцината против КОВИД-19.
“Нуспојавите се слични како и кај повозрасните групи, но во таа група сепак биле нешто поретки, тој профил на несакани појави може да се види и кај вакцината на Модерна, при чие примање, кај 80 проценти од испитаниците се јавила болка на местото на убодот“, вели докторката.
Според неа, од системските нуспојави, кај вакцината на Модерна, по втората доза, имало забележани повеќе главоболки, слабост, болки во мускулите и зглобовите во споредба со вакцината на Фајзер.
“Важно е да се каже дека тоа се вообичаени и очекувани несакани ефекти од вакцините“, вели Мимица Матановиќ додавајќи дека нуспојавите значат дека телото реагира на примената вакцина.
Испитаниците на клиничките испитувања ќе се следат и во наредните две години. Ние не знаеме колку ќе трае имунитетот, но има најави на основа на мал број испитаници од фазата еден на Фајзеровата вакцина, дека тој титар – концентрација на антитела, многу бавно паѓа. Очекуваме заштитата да може да биде подолга отколку што првично се очекуваше, вели доц. д-р Мимица Матановиќ.
ВАКЦИНАТА Е ПРЕПОРАЧАНА И ЗА ОНИЕ СО АЛЕРГИИ
Вакцината е препорачана и на оние кои имаат алергии.
“Европската агенција за лекови заклучи дека контраиндикација за вакцината и на Фајзер и на Модерна, е само постоењето на алергија на активната состојка во вакцината или на помошните состојки. Значи, алергија на други состојки, лекови, антибиотици, аналгетици, алергени од воздухот, алергени од храна, конзерванси… не се препрека за вакцинирање“, вели Мимица Матановиќ.
Важно е, додава таа, пациентите по вакцинирањето да се следат барем 15 минути.
“Оние со анамнеза на алергии и до 45 минути. Таму каде се вакцинираат, треба да останат на следење“, потенцира експертката.
